Όταν είχε ανακοινωθεί το αρχικό -εκτιμώμενο- κόστος για τη μεγάλη τουρκική παραγγελία μαχητικών και όπλων, που περιελάμβανε 40 καινούργια F-16 Block 70, αναβάθμιση 79 παλαιότερων F-16 και μεγάλο πακέτο πυραύλων και βομβών, υπήρξε γενική απορία για το πως η Άγκυρα θα το χρηματοδοτήσει. Καθώς είχε φθάσει τα 23 δις δολάρια, ένα ποσό υπερβολικό, ακόμη και για τις τουρκικές φιλοδοξίες.
Χθες λοιπόν ανακοινώθηκε ένας “εξορθολογισμός” αυτού του προγράμματος από τον υπουργό Άμυνας, Γιασάρ Γκιουλέρ, στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους, όπου βασική είδηση ήταν πως δεν θα γίνει η προμήθεια των 79 κιτ αναβάθμισης από τις ΗΠΑ, αλλά αντίθετα το πρόγραμμα θα εκτελεστεί τοπικά από την κρατική εταιρεία Turkish Aerospace Industries. Η οποία ήδη αποδίδει τουρκικά F-16, εξελιγμένα στο πρότυπο Ozgur. Έτσι η Τουρκία πηγαίνει στην μεγιστοποίηση αυτού του εθνικού προγράμματος αναβάθμισης, το οποίο ήδη έχει αποδώσει τα πρώτα αεροσκάφη, χωρίς όμως την προσθήκη και του νέου ραντάρ, του Murad (επίσης τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής) το οποίο είναι σε φάση δοκιμών. Όταν τελειώσουν αυτές, θα προστεθεί στα τουρκικά F-16 Ozgur, οπότε θα έχουμε ένα ολοκληρωμένο πακέτο εξέλιξης τους, το οποίο είναι και το πρώτο παγκοσμίως για F-16 με σχεδόν 100% “τοπικά απάρτια και λογισμικό”.
Όσο για την προμήθεια των 40 νέων F-16 Block 70, αυτή θα γίνει και εκτίμηση του Γκιουλέρ είναι πως θα κοστίσουν με πακέτο όπλων, γύρω στα 7 δις δολάρια, από τα οποία ήδη δόθηκε προκαταβολή 1,4 δις.
Τουρκία: Ξεκίνησε η παραλαβή αναβαθμισμένων F-16 με το τοπικό πρόγραμμα εξέλιξης OZGUR
Το γιατί η Τουρκία κάνει αυτή την μεγάλη αλλαγή στο γενικότερο πρόγραμμα συντήρησης του στόλου των F-16 της, το είπαμε ήδη, είναι το κόστος. Ο δεύτερος λόγος -υποθέτουμε- είναι πως η μεταστροφή από ένα “αμερικανικό” πακέτο αναβάθμισης σε ένα “εθνικό”, έχει σημαντικά πλεονεκτήματα. Αρχικά μειώνει τις παραλλαγές των F-16 που θα έχει ο τουρκικός αεροπορικός στόλος, καθώς αυτά περιορίζονται σε βασικά δύο: Τα 40 νέα F-16 Block 70 που θα αγοραστούν και μετά στο εθνικό πρότυπο αναβάθμισης Ozgur (με τις όποιες εσωτερικές διαβαθμίσεις), που θα αφορά όλα τα υπάρχοντα μαχητικά. Έτσι απλοποιείται η υποστήριξη του στόλου για τις επόμενες δεκαετίες, ενώ η Τουρκία θα έχει καταφέρει για τα παλαιότερα F-16 της και τη σε μεγάλο βαθμό “απεξάρτηση” από ξένους εταίρους και προμηθευτές. Και βέβαια η τοπική αναβάθμιση γίνεται με συνέργειες με όλα τα επίσης τουρκικής σχεδίασης οπλικά συστήματα που ήδη παράγονται, όπως τους πυραύλους αέρος-αέρος Bozdogan και Gogdokan, τις κατευθυνόμενες βόμβες της Aselsan και της Roketsan, τους πυραύλους cruise, SOM και Cakir και ότι άλλο ετοιμάζεται.
“Λογικεύεται” λοιπόν η Τουρκία στους αεροπορικούς εξοπλισμούς της; Όχι πλήρως. Γιατί, όπως ήδη γράψαμε, επιμένει να αναζητά και νέο τύπο μαχητικού από το εξωτερικό, παζαρεύοντας και το ευρωπαϊκό Eurofighter και ξανά το αμερικανικό F-35. Για το πρώτο η πολιτική κρίση στη Γερμανία (ένας από τους βασικούς κατασκευαστές) απομακρύνει ξανά την προμήθεια, ενώ για το δεύτερο, θα πρέπει να δούμε την πολιτική Τραμπ για την ευρύτερη περιοχή μας και αν αυτή θα περιλαμβάνει κινήσεις προσέγγισης της Άγκυρας. Αλλά και εδώ η πώληση F-35 στην Τουρκία παραμένει ελάχιστης πιθανότητας, καθώς είναι πολλές οι σφοδρές αντιρρήσεις εντός ΗΠΑ. Τόσο από το αμερικανοισραηλινό λόμπι, από πολλά στελέχη του Κογκρέσου (Ρεπουμπλικάνους και Δημοκράτες), αλλά και από αρκετά στελέχη του κρατικού μηχανισμού.
Τι θέλει λοιπόν η Τουρκία στην ουσία των αναζητήσεων της; Ο στόχος είναι διπλός, από τη μια να διασφαλιστεί η αναβάθμιση/ενίσχυση της Αεροπορίας της με κάποιο τρόπο και με λογικό κόστος (εδώ η αναβάθμιση των F-16 είναι ένας δρόμος, συν τη προμηθεια κάποιων καινούργιων). Από την άλλη να διατηρείται στο διεθνές περιβάλλον ένα γενικότερο αίτημα της Τουρκίας για “ψήφο εμπιστοσύνης” που να εκδηλώνεται και με την παραχώρηση εξελιγμένων όπλων. Εδώ δηλαδή η αναζήτηση για “νέο ξένο μαχητικό υψηλής τεχνολογίας” έχει και σοβαρή πολιτική διάσταση, ως γέφυρα διεθνών επαφών και συμμαχιών, όπως και προαπαιτούμενο την μεταφορά τεχνογνωσίας.
Ως τελικό σχόλιο να πούμε πως ο Γκιουλέρ διαβεβαίωσε τους βουλευτές πως είναι έτοιμες και οι εγκαταστάσεις για την τελική ανάπτυξη των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400 (μόλις 5 χρόνια μετά την παραλαβή τους…). Προφανώς η δήλωση αυτή έχει και πολλούς ακροατές στο εξωτερικό, ότι δηλαδή η Τουρκία παραμένει “πιστή” σε αυτό το όπλο και αντίστοιχα sτη σχέση της με τη Ρωσία. Μια στο καρφί δηλαδή για τις ΗΠΑ (ότι υπάρχει πάντα εναλλακτικός πάτρωνας) και μια στο πέταλο (δώστε μας F-35 να αποκατασταθεί η φιλία μας).
