Ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θα συναντηθούν σήμερα για πρώτη φορά από τότε που ο Μπάιντεν ανέλαβε καθήκοντα.
Και οι δύο ηγέτες δήλωσαν ότι ελπίζουν πως οι συνομιλίες τους σε μια μεγαλοπρεπή έπαυλη στη Γενεύη μπορεί να οδηγήσει σε πιο σταθερές και προβλέψιμες σχέσεις, μολονότι εξακολουθούν να διαφωνούν για τα πάντα, από τον έλεγχο των εξοπλισμών και τις κυβερνοεπιθέσεις ως την ανάμειξη στις αμερικανικές εκλογές και την Ουκρανία. Ωστόσο δεν υπάρχουν υψηλές προσδοκίες για την επίτευξη σημαντικής προόδου κατά την συνάντηση αυτή, ενώ πιθανές θεωρούνται μεγάλες διαφωνίες.
“Δεν περιμένουμε μεγάλα αποτελέσματα από αυτή την συνάντηση”, δήλωσε Αμερικανός υψηλόβαθμος αξιωματούχος σε δημοσιογράφους επί του αμερικανικού προεδρικού αεροσκάφους Air Force One καθώς ο Μπάιντεν μετέβαινε στην Γενεύη, σημειώνοντας ότι οι δύο Πρόεδροι αναμένεται να συζητούν για τέσσερις ή πέντε ώρες, ξεκινώντας περίπου στις 13:00 τοπική ώρα (14:00 ώρα Ελλάδος).
“Δεν είμαι βέβαιος ότι θα επιτευχθούν συμφωνίες”, δήλωσε παράλληλα ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν, ο Γιούρι Ούσακοφ.
Οι σχέσεις τους έχουν επιδεινωθεί εδώ και χρόνια, κυρίως με την προσάρτηση από τη Ρωσία το 2014 της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας, την ρωσική επέμβαση στη Συρία το 2015 και τις κατηγορίες από τις ΗΠΑ, τις οποίες διαψεύδει η Μόσχα, για ρωσική ανάμειξη στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016 οι οποίες έφεραν τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Αυτές εξάλλου επιδεινώθηκαν περαιτέρω τον Μάρτιο όταν ο Μπάιντεν δήλωσε ότι πιστεύει πως ο Πούτιν είναι “φονιάς”, ωθώντας τη Ρωσία να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της στην Ουάσινγκτον για διαβουλεύσεις. Οι ΗΠΑ ανακάλεσαν τον δικό τους πρεσβευτή τον Απρίλιο. Κανένας από τους δύο δεν έχει επιστρέψει έκτοτε στη θέση του.
Ο Αμερικανός υψηλόβαθμος αξιωματούχος πρόσθεσε ότι στόχος των ΗΠΑ είναι να ανατεθεί σε ομάδες εργασίας η εξέταση συγκεκριμένων ζητημάτων “σε τομείς όπου η συνεργασία μπορεί να προωθήσει τα εθνικά μας συμφέροντα και να κάνει ασφαλέστερο τον κόσμο”.
Ο έλεγχος των εξοπλισμών είναι ένας τομέας όπου η πρόοδος ήταν δυνατή όπως έχει δείξει ο χρόνος παρά τις ευρύτερες διαφωνίες.
Τον Φεβρουάριο, η Ρωσία και οι ΗΠΑ παρέτειναν για πέντε χρόνια την ισχύ της συνθήκης New START για τον έλεγχο των στρατηγικών πυρηνικών όπλων.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος συμπλήρωσε ότι ο Μπάιντεν θα ορίσει επίσης τους τομείς ζωτικού εθνικού ενδιαφέροντος, στους οποίους μια παρεκτροπή της Ρωσίας θα μπορούσε να προκαλέσει απάντηση. Ο Αμερικανός Πρόεδρος υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα τον Απρίλιο με το οποίο δίνεται μεγάλο περιθώριο στην Ουάσινγκτον για να επιβάλλει κυρώσεις στη Μόσχα.
Ο Βλαντίμιρ Φρολόφ, Ρώσος πρώην διπλωμάτης, δήλωσε στο Reuters ότι ο Πούτιν θέλει σχέσεις σεβασμού και να αντιμετωπίζεται όπως τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης τα χρόνια του 1960-1980, με “μια συμβολική αναγνώριση της γεωπολιτικής ισότητας της Ρωσίας με τις ΗΠΑ”.
“Σε αντάλλαγμα, αυτοί (η Μόσχα) θα ήταν πρόθυμοι να περιορίσουν τις τρέλες”, πρόσθεσε ο Φρολόφ, διευκρινίζοντας ότι εννοεί “όχι δηλητηριάσεις, όχι σωματική βία, όχι συλλήψεις/απαγωγές Αμερικανών και Ρώσων πολιτών. Όχι ανάμειξη στην εσωτερική πολιτική”.
Ο Ντμίτρι Τρένιν, ο διευθυντής της δεξαμενής σκέψης Carnegie Moscow Center, έθεσε χαμηλά τον πήχυ για την σημερινή συνάντηση.
“Το κύριο πακέτο, με τη θετική έννοια, από την συνάντηση της Γενεύης θα είναι να εξασφαλιστεί ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία δεν θα έρθουν στα χέρια, έτσι ώστε να αποτραπεί μια στρατιωτική σύγκρουση”, σημείωσε.
Σε μια ένδειξη του τεταμένου κλίματος, κατά την συνάντηση δεν θα παρατεθεί κανένα γεύμα και οι Πούτιν και Μπάιντεν αναμένεται να παραχωρήσουν ξεχωριστές συνεντεύξεις Τύπου, αντί μια κοινή.
“Δεν θα φάνε ψωμί κι αλάτι”, σημείωσε ο Αμερικανός υψηλόβαθμος αξιωματούχος.
Ενώ τα θέματα μπορεί να είναι δύσκολα, το περιβάλλον στο οποίο θα διεξαχθεί η σύνοδος κορυφής, στην Βίλα Λα Γκρανζ, μια κομψή έπαυλη μέσα σε πάρκο 300 στρεμμάτων με θέα τη λίμνη της Γενεύης, είναι γαλήνιο.
Σε αντίθεση με την σύνοδο κορυφής του Τραμπ το 2018 με τον Πούτιν στο Ελσίνκι, η οποία περιελάμβανε συνάντηση συνοδεία μόνον διερμηνέων, οι Μπάιντεν και Πούτιν δεν αναμένεται να έχουν σόλο συνομιλίες.
Ο Τραμπ, ο οποίος στεκόταν δίπλα στον Πούτιν στο Ελσίνκι, είχε αρνηθεί να κατηγορήσει τον Ρώσο ηγέτη για ανάμειξη στις αμερικανικές εκλογές του 2016, εγείροντας αμφιβολίες για τα πορίσματα των δικών του υπηρεσιών πληροφοριών και προκαλώντας μια θύελλα επικρίσεων στις ΗΠΑ.
Σήμερα, ο Μπάιντεν, ο Πούτιν, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, μαζί με διερμηνείς, θα συναντηθούν όλοι μαζί προτού η συνάντηση διευρυνθεί με τη συμμετοχή συνεργατών τους.
