Οπαδοί του The Matrix ισχυρίζονται ότι μπορεί να ζούμε μέσα σε μια γιγαντιαία προσομοίωση υπολογιστών. Πρόκειται για μια θεωρία που απέκτησε δυναμική, όταν ο Elon Musk υποστήριξε το 2016 πως είναι δυνατό να υπάρχουμε μέσα σε ένα προσομοιωμένο σύμπαν. Είναι δυνατόν να συμβαίνει κάτι τέτοιο;
Μια πρόσφατη μελέτη από θεωρητικούς φυσικούς του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Scientific Advances μόλις την περασμένη εβδομάδα, επιβεβαιώνει οριστικά ότι η ζωή και η πραγματικότητα δεν είναι προϊόντα προσομοίωσης υπολογιστών. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τους Zohar Ringel και Dmitry Kovrizhi, κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα παρατηρώντας μια νέα σχέση μεταξύ των βαρυτικών ανωμαλιών και της υπολογιστικής πολυπλοκότητας.
Οι υποστηρικτές μιας προσομοιωμένης θεωρίας του σύμπαντος, όπως ο Musk και ο δημοφιλής αστροφυσικός Neil deGrasse Tyson, συχνά υποδεικνύουν τις όλο και πιο πολύπλοκες δυνατότητες των σημερινών υπολογιστικών συστημάτων ως απόδειξη ότι η πραγματικότητα μπορεί να εξομοιωθεί. Σε ένα προσομοιωμένο σύμπαν, το οποίο έγινε δημοφιλές ως ιδέα από το βρετανικό φιλόσοφο Nicholas Bostrom το 2003, είναι πολύ πιθανό κάποιος προηγμένος μελλοντικός πολιτισμός να αναπτύξει εξίσου προηγμένες υπολογιστικές προσομοιώσεις προηγούμενων πολιτισμών σε μια γιγάντια εμπειρία εικονικής πραγματικότητας . Υποτίθεται ότι αυτά τα προηγμένα μοντέλα υπολογιστών τρέχουν με τρόπο όπως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια του σήμερα, πολλά από τα οποία παράγουν μια διαδραστική προσομοίωση αρχαίων πολιτισμών.
Αλλά σύμφωνα με τη νέα έρευνα, η δημιουργία ενός τόσο μεγάλου προσομοιωμένου σύμπαντος είναι πρακτικά αδύνατη. Ο απλός λόγος: δεν υπάρχουν αρκετά σωματίδια στο γνωστό σύμπαν που θα μπορούσαν να διατηρήσουν την υπολογιστική ισχύ που απαιτείται για μια προσομοίωση αυτής της κλίμακας.
Αδύνατο από φυσικής απόψεως
Η ομάδα της Οξφόρδης έλεγξε τι θα χρειαζόταν για να κατασκευάσει μια προσομοίωση υπολογιστή αρκετά ισχυρή ώστε να εμφανίζει κβαντικά αποτελέσματα πολλών σωμάτων. Απαιτούνται μεγάλες ποσότητες αλληλεπιδρώντων σωματιδίων. Συγκεκριμένα, εξέτασαν μια ανωμαλία γνωστή ως κβαντικο φαινόμενο Hallχρησιμοποιώντας μια τεχνική που ονομάζεται κβαντικό Monte Carlo – μια υπολογιστική μέθοδος που χρησιμοποιεί τυχαία δειγματοληψία για τη μελέτη σύνθετων κβαντικών συστημάτων.
Συνειδητοποίησαν ότι για ακριβή μοντελοποίηση των κβαντικών φαινομένων που εμφανίζονται στα μέταλλα, η προσομοίωση πρέπει να είναι εξαιρετικά περίπλοκη. Η πολυπλοκότητα αυξήθηκε εκθετικά καθώς ο αριθμός των σωματιδίων που απαιτούνται για την προσομοίωση πλήρους κλίμακας είναι εξαιρετικά μεγάλος. Όσο μεγαλύτερη είναι η προσομοίωση, τόσο μεγαλύτερη είναι η απαιτούμενη υπολογιστική ισχύς. Για να αποθηκεύσουν πληροφορίες για μερικές εκατοντάδες ηλεκτρόνια, χρειάζεται μνήμη υπολογιστή που απαιτεί περισσότερα άτομα από αυτά που είναι διαθέσιμα στο σύμπαν.
Αυτός ο φυσικός περιορισμός είναι αρκετός για να αποτρέψει οποιαδήποτε υπερφυσικά όντα από το μέλλον, εξωγήινα ή μη, από τη δημιουργία ενός τόσο περίπλοκου και πολύπλοκου σύμπαντος όπως το δικό μας. Σε αντίθεση με όσα υποστηρίζουν τόσο ο Musk όσο και ο Tyson, ίσως η σημερινή πρόοδος στην τεχνολογία είναι απλώς το αποτέλεσμα της ανθρώπινης εφευρετικότητας και όχι κάποιας προ-προγραμματισμένης (ή -ρυθμισμένης) πραγματικότητας σε ένα μεγαλιθικό σκληρό δίσκο από το μέλλον.
Ακόμα ένα πράγμα είναι σαφές. Ανακαλύψεις όπως αυτή αποδεικνύουν ότι πρέπει να μάθουμε περισσότερα για το φυσικό σύμπαν πριν υποθέσουμε ότι γνωρίζουμε τη φύση του.
http://advances.sciencemag.org/content/advances/3/9/e1701758.full.pdf
Θάνος Σ. Επαχτίτης
