Η αμερικανική Γερουσία απέρριψε χθες Τετάρτη νομοσχέδιο που θα εμπόδιζε τις πωλήσεις κάποιων όπλων των ΗΠΑ στο Ισραήλ, καρπό της ανησυχίας για την ανθρωπιστική καταστροφή και τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας.
Οι 79 από τους 100 γερουσιαστές αντιτάχθηκαν στο κείμενο που θα εμπόδιζε τις πωλήσεις οβίδων για άρματα μάχης στο Ισραήλ, 18 τάχθηκαν υπέρ και ένα μέλος του σώματος δήλωσε παρών. Δεύτερο μέτρο, που θα εμπόδιζε πωλήσεις βλημάτων για ολμοβόλα, απορρίφθηκε με 78 ψήφους (19 υπέρ, 1 παρών).
Έμενε να διεξαχθεί αργά το βράδυ της Τετάρτης (τοπική ώρα· σήμερα το πρωί ώρα Ελλάδας) ψηφοφορία επί τρίτου σχεδίου νόμου, για να εμποδίζονται οι πωλήσεις συστημάτων κατεύθυνσης μέσω GPS για βόμβες της αεροπορίας.
Όλες οι ψήφοι υπέρ των νομοσχεδίων προήλθαν από την κοινοβουλευτική ομάδα των Δημοκρατικών. Κατά τάχθηκαν οι περισσότεροι συνάδελφοί τους κι όλοι οι Ρεπουμπλικάνοι ανεξαιρέτως.
Τα σχέδια νόμου καταρτίστηκαν και κατατέθηκαν από τον γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς, ανεξάρτητο ενταγμένο στην κοινοβουλευτική ομάδα των Δημοκρατικών. Συνεισηγητές δήλωσαν λιγοστοί Δημοκρατικοί.
Η σθεναρή διακομματική υποστήριξη στο Ισραήλ στο Κογκρέσο δεν άφηνε καμιά αμφιβολία πως τα σχέδια νόμου θα απορρίπτονταν, όπως έγινε, πάντως οι υποστηρικτές της πρωτοβουλίας θεωρούν πως η διαδικασία στη Γερουσία -παρά την ανοικτή εναντίωση του προέδρου Τζο Μπάιντεν και της κυβέρνησής του στην ιδέα να προωθηθούν τέτοια μέτρα- θα εντείνει την πίεση ώστε η Ουάσιγκτον να κάνει περισσότερα για την προστασία των αμάχων στον πολιορκημένο κι ερειπωμένο παλαιστινιακό θύλακα, όπου ο πόλεμος του Ισραήλ με τη Χαμάς από την 7η Οκτωβρίου 2023 έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 43.922 Παλαιστίνιους κι έχει προκαλέσει ανθρωπιστική καταστροφή, ενώ έχει εκτοπίσει εξαναγκαστικά την μεγάλη πλειονότητα των 2,3 εκατ. κατοίκων.
Ο κ. Σάντερς έκρινε πως η αμερικανική στρατιωτική βοήθεια στο Ισραήλ παραβιάζει την αμερικανική νομοθεσία, που απαγορεύει τις πωλήσεις όπλων ή παραδόσεις στρατιωτικής βοήθειας σε κράτη που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, επισημαίνοντας ιδίως πως οι ισραηλινές αρχές παρεμποδίζουν τη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας στους αμάχους.
«Είναι καιρός να πούμε στην κυβέρνηση του (πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπενιαμίν) Νετανιάχου πως δεν μπορεί να χρησιμοποιεί χρήματα του αμερικανού φορολογούμενου και αμερικανικά όπλα για να καταπατά το αμερικανικό και το διεθνές δίκαιο και τις ηθικές αξίες μας», είπε ο κ. Σάντερς σε ομιλία του στο ημικύκλιο πριν από την ψηφοφορία.
Οι αντίπαλοι της πρωτοβουλίας αντέτειναν πως ήταν ανάρμοστη, διότι το Ισραήλ αντιμετωπίζει απειλές από κινήματα όπως η Χαμάς, η Χεζμπολά του Λιβάνου και το Ιράν, κράτος που είναι ορκισμένος εχθρός του. «Το Ισραήλ είναι περικυκλωμένο από εχθρούς αφοσιωμένους στην εξολόθρευσή του», επιχειρηματολόγησε ο επικεφαλής της πλειοψηφίας των Δημοκρατικών στην απερχόμενη Γερουσία, ο Τσακ Σούμερ, στη δική του ομιλία.
Η πρεσβεία του Ισραήλ στην Ουάσιγκτον δεν απάντησε όταν της ζητήθηκε σχόλιο από το πρακτορείο Ρόιτερς για την τοποθέτηση του γερουσιαστή Σάντερς.
Στη θεωρία, η αμερικανική νομοθεσία δίνει στο Κογκρέσο δικαίωμα να σταματά πωλήσεις μεγάλων πακέτων όπλων, εγκρίνοντας συναφή σχέδια νόμου (γνωστά στο κοινοβουλευτικό ιδιόλεκτο των ΗΠΑ με την ονομασία «resolutions of disapproval»). Αν και ουδέποτε τέτοιο κείμενο εγκρίθηκε κι από τα δυο σώματα του Κογκρέσου κι επέζησε από προεδρικό βέτο, ο νόμος προβλέπει υποχρεωτική διεξαγωγή ψηφοφορίας αν κατατεθεί τέτοιο σχέδιο νόμου. Ανάλογες πρωτοβουλίες στο παρελθόν προκάλεσαν σφοδρές αντεγκλήσεις, φέρνοντας σε δύσκολη θέση αμερικανούς προέδρους.
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ
