Ο Ντόναλντ Τραμπ απρόσμενα δεν επέβαλε δασμούς στην Κίνα κατά την πρώτη ημέρα επιστροφής του στον Λευκό Οίκο και δεν την χρησιμοποίησε την κίνηση αυτή ως απειλή, αυξάνοντας τις πιθανότητες για μια προσέγγιση καθώς και οι δύο πλευρές θέλουν μάλλον να κερδίσουν η μία από την άλλη αντί να προκαλέσουν κακό σε έναν αντίπαλο.
Σε ομιλία μετά την ορκωμοσία του, ο Αμερικανός πρόεδρος απέφυγε να αναφερθεί στην Κίνα, τον πάλαι ποτέ αντίπαλό του σε προηγούμενο εμπορικό πόλεμο, παρόλο που είπε ότι οι δασμοί θα καταστήσουν τις ΗΠΑ «διαβολεμένα πλούσιες», αφήνοντας ανοικτή την πόρτα για νέες διαπραγματεύσεις με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
Ο Τραμπ επίσης καθυστέρησε την απαγόρευση της κινεζικής εφαρμογής TikTok, αλλά σε μια πρωτόγνωρη κίνηση άφησε να εννοηθεί ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να έχουν το ήμισυ της ιδιοκτησίας των αμερικανικών δραστηριοτήτων του TikTok με αντάλλαγμα τη διατήρηση της πλατφόρμας σε λειτουργία, λέγοντας ότι η εταιρία μπορεί να αξίζει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια.
Καθώς ο Τραμπ ξεκινά τη δεύτερη θητεία του, το Πεκίνο και η Ουάσινγκτον αντιλαμβάνονται ότι χρειάζονται νέο οδικό χάρτη για να προωθήσουν τους στόχους τους και να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους, σύμφωνα με αναλυτές, αν και ανεπίλυτα ζητήματα όπως η εμπορική συμφωνία του 2020 μπορεί να διαταράξει το σημερινό φιλικό τόνο στις μεταξύ τους σχέσεις.
Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ γρήγορα έχτισε τη σχέση του με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ. Οι δύο άνδρες φιλοξένησαν ο ένας τον άλλο στη Φλόριντα και το Πεκίνο. Αυτό δεν απέτρεψε την επιδείνωση των σχέσεων στο επίπεδο του εμπορικού πολέμου, που οδήγησε στην εκατέρωθεν επιβολή δασμών και προκάλεσε αναταραχή στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες.
Καμία από τις δύο πλευρές, ωστόσο, δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται να συνεχίσει από το σημείο που είχαν μείνει, ενώ υπάρχουν ενδείξεις που καταδεικνύουν αντ’ αυτού το τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
«Ο Τραμπ θέλει μια συμφωνία. Διαφορετικά, θα είχε πλήξει την Κίνα, την πρώτη ήμερα», δήλωσε η Αλίσια Γκαρσία Ερέρο, επικεφαλής οικονομολόγος για την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού στην Natixis. «Έκανε μια εκστρατεία που ήταν πολύ επιθετική προς την Κίνα, και μετά την πρώτη ημέρα υποχώρησε από αυτήν».
«Η Κίνα κερδίζει διότι οι δασμοί τους θα είναι περιορισμένοι. Διότι πρόκειται να προσφέρουν στην Τραμπ ό,τι χρειάζεται για να κάνει μια συμφωνία. Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες; Το ρενμίνμπι; Θέλετε πιο ισχυρό ρενμπίνμπι; Βεβαίως, ίσως σε προσωρινή βάση», πρόσθεσε.
Ένας ακόμα εμπορικός πόλεμος θα έβρισκε την Κίνα σε πολύ πιο ευάλωτη θέση σε σχέση με όταν ο Τραμπ αύξησε για πρώτη φορά τους δασμούς το 2018, καθώς αντιμετωπίζει μεταξύ άλλων βαθιά κρίση στον τομέα των ακινήτων, ασθενή εγχώρια ζήτηση και 16% ανεργία μεταξύ των νέων.
Οι κινεζικές μετοχές κατέγραφαν διακυμάνσεις σήμερα καθώς οι επενδυτές πασχίζουν να καταλάβουν τα σχέδια του Τραμπ για την Κίνα. Την περασμένη εβδομάδα, ο Σι και ο Τραμπ συμφώνησαν σε τηλεφωνική τους επικοινωνίας να δημιουργήσουν έναν στρατηγικό δίαυλο επικοινωνίας για «σημαντικά θέματα». Ο 47ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε επίσης ότι μπορεί να ταξιδέψει στην Κίνα ίσως και φέτος.
‘ΓΕΡΑΚΙΑ’
Εμπόδια μπορεί να προκύψουν και από αλλού, όπως από τον στενό κύκλο του Τραμπ. Ο διορισμός του Μάρκο Ρούμπιο, που είναι θεωρείται ‘γεράκι’ σε ό,τι αφορά την Κίνα, στη θέση του υπουργού Εξωτερικών επικυρώθηκε λίγο μετά την ορκωμοσία του προέδρου για δεύτερη θητεία στον Λευκό Οίκο.
Ωστόσο άλλα μέλη της κυβέρνησης Τραμπ ίσως έχουν διαφορετικές απόψεις για την Κίνα.
Ο Ίλον Μασκ, που διορίστηκε από τον Τραμπ επικεφαλής ενός συμβουλευτικού οργάνου με στόχο να δημιουργήσει μια πιο αποτελεσματική αμερικανική κυβέρνηση, έχει εκτεταμένα επιχειρηματικά συμφέροντα στην Κίνα και έχει περάσει χρόνια καλλιεργώντας σχέσεις με την κινεζική ηγεσία ως διευθύνων σύμβουλος της Tesla και ίσως να θελήσει να έχει λόγο σε ο,τι αφορά την πολιτική για την Κίνα.
Αναλυτές λένε ότι ο Τραμπ θα δει τον εαυτόν του ως τον ύπατο διπλωμάτη της Αμερικής και δεν θα επιδιώξει να βασιστεί στον Ρούμπιο, ο οποίος συνεχίζει να τελεί υπό τις κυρώσεις που επέβαλε η Κίνα το 2020, ή τις επιλογές του για τον υπουργό Εμπορίου ή τον εμπορικό αντιπρόσωπο.
«Η συγκέντρωση ισχύος από τον Τραμπ είναι πρωτοφανής στη σύγχρονη αμερικανική ιστορία. Μπορεί να είναι ο μοναδικός στον οποίο μπορεί να μιλήσει η Κίνα από πρακτική άποψη», δήλωσε ο Μπο Τζενγκγιουάν, εταίρος στην συμβουλευτική εταιρία Plenum. «Αλλά εξαρτάται από το πόσο μπορεί ο Τραμπ να κινηθεί εντός του αμερικανικού συστήματος, διότι έχει ήδη δημιουργηθεί η επικρατούσα άποψη ότι η Κίνα είναι ο ‘υπ’ αριθμόν 1 αντίπαλος’ των ΗΠΑ».
Εάν διατηρηθεί ο ρεαλισμός, υπάρχει πιθανότητα η Κίνα να πείσει τον Τραμπ να χαλαρώσει τους ελέγχους στις εξαγωγές που είχε επιβάλει η κυβέρνηση του Μπάιντεν για να περιορίσει τη δυνατότητα της Κίνας σε βασικές τεχνολογίες όπως οι ημιαγωγοί, σύμφωνα με αναλυτές.
«Ο Τραμπ είναι κατά βάθος επιχειρηματίας, οι σκέψεις του είναι πιο ρεαλιστικές. Δεν ενδιαφέρεται για την ιδεολογία», δήλωσε ο Γουάνγκ Ντονγκ, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου.
«Άλλα προβλήματα, όπως γεωπολιτικά θέματα, το ζήτημα της Ταϊβάν, είναι όλα δευτερεύοντα για τον Τραμπ», πρόσθεσε ο ίδιος, σημειώνοντας ότι η αυτοδιοικούμενη δημοκρατία, την οποία το Πεκίνο θεωρεί δικό της έδαφος, δεν αναφέρθηκε στην ομιλία ορκωμοσίας του.
«Θα δούμε εάν οι ΗΠΑ θα επιστρέψουν σε μια πιο ρεαλιστική και ορθολογική στάση, ούτως ώστε και οι δύο πλευρές να μπορούν να ενισχύσουν περαιτέρω τις σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ και να επιστρέψουν στην πορεία μιας υγιούς, σταθερής και βιώσιμης ανάπτυξης», δήλωσε ο Γουάνγκ.
«Εάν μπορεί να γίνει αυτό, θα μπορούμε να το συγκρίνουμε ακόμα και το ‘Νίξον 2.0’».
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον επισκέφθηκε το Πεκίνο τον Φεβρουάριο του 1972 στην κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου, ανοίγοντας τον δρόμο για την εγκαθίδρυση επίσημων διπλωματικών σχέσεων και την επιστροφή της Κίνας στη διεθνή αρένα.
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ
