21.3 C
Athens
Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024
ΝΕΑΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ«The Tybee Bomb»: Η χαμένη υδρογονοβόμβα που ακόμα δεν βρέθηκε

«The Tybee Bomb»: Η χαμένη υδρογονοβόμβα που ακόμα δεν βρέθηκε

- Advertisement -

Πώς μπορεί να «χαθεί» ένα θερμοπυρηνικό όπλο ισχύος 3,8 μεγατόννων που ζυγίζει σχεδόν τρεισήμισι τόννους; Η USAF πάντως το έχασε –και δεν είναι το μόνο. Αυτή είναι η ανατριχιαστική ιστορία της χαμένης «Βόμβας του Τάϊμπυ», ενός από τα λιγότερο γνωστά περιστατικά «Broken Arrow» στα ανήσυχα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου.

Στις 16:00 μμ της 4ης Φεβρουαρίου 1958, δύο στρατηγικά βομβαρδιστικά Β-47 Stratojet της SAC απογειώθηκαν από την αεροπορική βάση MacDill της Φλόριντα για μια άσκηση ηλεκτρονικής προσομοίωσης βομβαρδισμού. Το σενάριο προέβλεπε πτήση μέχρι την Λουϊζιάνα, ανεφοδιασμό πάνω από τον Κόλπο του Μεξικού, πορεία προς βορράν μέχρι τα σύνορα με τον Καναδά και επιστροφή νότια για τον «βομβαρδισμό» της Βιρτζίνια πριν προσγειωθούν ξανά στην Φλόριντα.

Κάθε Stratojet είχε πλήρωμα τριών ανδρών και έφερε μια βόμβα υδρογόνου τύπου Mark 15 Mod 0, βάρους 3.450 κιλών. Την δεκαετία του ’50, με τον Ψυχρό Πόλεμο να έχει φθάσει σε επίπεδο υστερίας, η USAF περίμενε αιφνιδιαστική επίθεση των «Κόκκινων» ανά πάσα στιγμή. Τα πληρώματα της Strategic Air Command εκπαιδεύοντο συνεχώς πετώντας πολύωρες αποστολές προσομοίωσης βομβαρδισμού σοβιετικών πόλεων, διάρκειας οκτώ και δέκα ωρών, με ενδιάμεσους εναέριους ανεφοδιασμούς και «αναχαιτίσεις» από μαχητικά στο πλαίσιο της δικής τους εκπαίδευσης.

Για να μην χαθεί πολύτιμος χρόνος σε περίπτωση κρίσης, τα αμερικανικά βομβαρδιστικά πετούσαν εκπαιδευτικές αποστολές φορτωμένα με πυρηνικά όπλα τα οποία είχαν καταστεί «ασφαλή». Ο επικεφαλής της αποστολής, Επισμηναγός Χάουαρντ Ρίτσαρντσον, ένας έμπειρος αξιωματικός με περισσότερες από 1.000 ώρες στον τύπο που θα πετούσε το B-47B-50-BW (s/n 51-2349) με χαρακτηριστικό κλήσης ‘Ivory Two’, υπέγραψε πριν την απογείωση το έντυπο AL-569 της Αμερικανικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας αναλαμβάνοντας την ευθύνη ενός Mark 15 με αριθμό σειράς ‘47782’.
Αποτελώντας εξέλιξη του Mark 14, ήταν το πρώτο σχετικά ελαφρύ θερμοπυρηνικό όπλο των Ηνωμένων Πολιτειών, έχοντας περίπου το ¼ του βάρους του προκατόχου του. Στο εσωτερικό του υπήρχε μια ατομική βόμβα σχάσης παρόμοια με αυτήν που έπεσε στο Ναγκασάκι και ένας κύλινδρο από εμπλουτισμένο ουράνιο που περιείχε τρίτιο και δευτέριο, δύο βαρέα ισότοπα του υδρογόνου.

Ριπτόμενο πάνω από κάποιο σοβιετικό αστικό κέντρο, η θερμότητα και η πίεση από την έκρηξη του σχάσιμου υλικού θα προκαλούσαν σύντηξη των πυρήνων των ισοτόπων του υδρογόνου, απελευθερώνοντας εκτός από ενέργεια και ελεύθερα νετρόνια τα οποία με την σειρά τους θα προκαλούσαν σχάση του ουρανίου. Με ισχύ περίπου 4 μεγατόννων, αντίστοιχη με αυτήν 200 βομβών της Χιρόσιμα, το Mark 15 θα ισοπέδωνε τα πάντα σε ακτίνα 2 μιλίων και θα προκαλούσε εκτενείς δομικές καταστροφές και εγκαύματα τρίτου βαθμού σε δεκαπλάσια απόσταση.

Επειδή επρόκειτο για εκπαιδευτική αποστολή, από το όπλο είχε αφαιρεθεί ο πυρήνας πλουτωνίου που θα πυροδοτούσε την έκρηξη και στην θέση του υπήρχε μια σφαίρα μολύβδου, ιδίου βάρους και σχήματος. Σκοπός της «διαμόρφωσης μεταφοράς» (transportation configuration) του όπλου ήταν να έχουν τα πληρώματα ρεαλιστική αίσθηση του φορτωμένου αεροπλάνου, με τα ίδια πτητικά χαρακτηριστικά που θα είχε σε ‘hot’ αποστολή.

Τα Stratojets «βομβάρδισαν» το Ράντφορντ της Βιρτζίνια και πήραν πορεία για την Φλόριντα. Λίγο πριν τις 01:00 πμ (τοπική ώρα) της 5ης Φεβρουαρίου βρίσκονταν πάνω από την Σαβάννα της Τζώρτζια, όταν τα πράγματα πήραν απρόσμενα δραματική τροπή.

Στην αεροπορική βάση του Τσάρλεστον ήχησε ο συναγερμός. Scramble! Οι πιλότοι επιφυλακής έτρεξαν στα μαχητικά τους που περίμεναν στην πίστα και τρία F-86L της Αεροπορικής Εθνοφρουράς απογειώθηκαν για την αναχαίτιση των «σοβιετικών» βομβαρδιστικών. Για κάποιο λόγο μόνο το ένα Β-47Β είχε εντοπιστεί. Και τρία Sabres κατευθύνονταν ολοταχώς εναντίον του.

Περίπου 15΄ μετά την απογείωσή τους, ο Υποσμηναγός Κλάρενς Στιούαρτ που πετούσε το F-86L (s/n 52-10108) με χαρακτηριστικό κλήσης ‘Pug Gold Two’ βρισκόταν σε θέση αναχαίτισης, μερικά μίλια πίσω και χαμηλότερα από το προπορευόμενο ‘Ivory One’, εγκλωβίζοντας το «εχθρικό» αεροσκάφος στο ραντάρ. Επειδή το GCI είχε αναφέρει την παρουσία μόνο ενός βομβαρδιστικού, ο Υποσμηναγός αγνοούσε ότι υπήρχε ένα ακόμη Β-47. Αφοσιωμένος στις ενδείξεις του ραντάρ δεν είδε το ‘Ivory Two’ παρά την τελευταία στιγμή. Ένα τεράστιο αεροπλάνο να γεμίζει την καλύπτρα του στα 36.000 πόδια.
Ενστικτωδώς έριξε το τζετ σε ένα άγριο δεξί break όμως ήταν αργά. Η αριστερή πτέρυγα του Sabre χτύπησε την δεξιά του Β-47Β και κόπηκε από την ρίζα της. Η έκρηξη που ακολούθησε ξερίζωσε και την δεξιά πτέρυγα του μαχητικού. Ο Υποσμηναγός Στιούαρτ «τράβηξε» και εγκατέλειψε το στροβιλιζόμενο τζετ χωρίς να χάσει καιρό. Το αλεξίπτωτό του τον πήγε μέχρι την Νότιο Καρολίνα όπου προσγειώθηκε στο ξέφωτο ενός βάλτου με σοβαρά κρυοπαγήματα στα χέρια από το υψόμετρο. Το θετικό ήταν ότι τον βρήκαν σύντομα. Και ότι την εποχή εκείνη δεν είχε αλιγάτορες.

Το βομβαρδιστικό επίσης είχε τα χάλια του. Το δεξί ακροπτερύγιο και η υποπτερυγική δεξαμενή καυσίμου έλειπαν ενώ από την σύγκρουση ο απώτερος δεξιός κινητήρας είχε πάρει κλίση 45ο προς τα πάνω κάνοντας το Stratojet να γέρνει αριστερά. Για να ευθυγραμμίσει τις πτέρυγες ο Επισμηναγός Ρίτσαρντσον έθεσε εκτός τον κινητήρα που είχε υποστεί ζημιά και απέρριψε την αριστερή δεξαμενή, μειώνοντας ταχύτητα και χαμηλώνοντας το σύστημα προσγείωσης για να δει αν το χτυπημένο βομβαρδιστικό μπορούσε να προσγειωθεί. Το κοντινότερο αεροδρόμιο ήταν η βάση Hunter στην Σαβάννα. Θα επιχειρούσε αναγκαστική προσγείωση εκεί.
Ενός κακού, μύρια άλλα έπονται. Εν πτήσει προς το αεροδρόμιο, ο πιλότος πληροφορήθηκε ότι λόγω έργων συντήρησης το τέλος του διαδρόμου είχε σηκωθεί σχεδόν μισό μέτρο. Αν έπιανε «κοντός» και το βομβαρδιστικό δεν κατόρθωνε να σταματήσει, θα χτυπούσε στο εμπόδιο και πιθανότατα θα αναποδογύριζε. Η φωτιά ήταν κάτι παραπάνω από σίγουρη. Ακόμη και «safe» μετά την αφαίρεση του πυρήνα του, το Mark 15 διέθετε 181 κιλά συμβατικών εκρηκτικών για την έκρηξη του πλουτωνίου που θα ενεργοποιούσε το όπλο. Εάν έσκαγαν αυτά, ήταν όλοι νεκροί.

Σε περίπτωση που το αεροπλάνο σταματούσε απότομα λόγω πρόσκρουσης, το όπλο μπορούσε να σπάσει τα σημεία ανάρτησής του και διασχίζοντας το αεροπλάνο «σαν σφαίρα σε κάννη» με την κινητική ενέργεια που θα είχε αποκτήσει θα τους συνέθλιβε στο κόκπιτ. Μπροστά σε αυτά τα διόλου ενθαρρυντικά ενδεχόμενα ο Επισμηναγός Ρίτσαρντσον πήρε την απόφαση να ξεφορτωθεί το όπλο.
Κάνοντας έναν κύκλο πάνω από το αεροδρόμιο, πέταξε προς την θάλασσα ενημερώνοντας μέσω ασυρμάτου την SAC για τις προθέσεις του. Περνώντας το νησί Tybee, άνοιξε τις θυρίδες του διαμερίσματος οπλισμού και άφησε το Mark 15 να πέσει από τα 7.200 πόδια… Tο Αρχηγείο της Strategic Air Command ενέκρινε την ρίψη της βόμβας ενώ το όπλο έπεφτε ήδη μέσα στη νύχτα. Κανείς από το πλήρωμα δεν είδε κάποια έκρηξη.

Με το αεροπλάνο ελαφρύτερο κατά τέσσερεις τόννους, ο Επισμηναγός Ρίτσαρντσον επέστρεψε στο Hunter Field για προσγείωση με 80 μίλια/ώρα περισσότερο από την ενδεδειγμένη ταχύτητα. Ανοίγοντας το αλεξιπροχώριο πριν το Β-47 πιάσει διάδρομο, ο χειριστής κράτησε το δεξί ακροπτερύγιο όσο ψηλότερα μπορούσε για να μην συρθεί ο χτυπημένος κινητήρας στο έδαφος και άφησε το αεροπλάνο να προσγειωθεί. Οι ζημιές ήταν τόσο μεγάλες που το βομβαρδιστικό δεν ξαναπέταξε ποτέ. Η ψυχραιμία του έσωσε αεροσκάφος και πλήρωμα και του χάρισε τον Διακεκριμένο Σταυρό Ιπταμένου. Το πυρηνικό όπλο όμως;

Παρά τις επισταμένες έρευνες που ακολούθησαν, το Mark 15 δεν βρέθηκε πουθενά. Από τις 6 Φεβρουαρίου, την επομένη του περιστατικού «Broken Arrow» πάνω από την Τζώρτζια, μέχρι τις 16 Απριλίου 1958, προσωπικό της 2700ης Μοίρας Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών της USAF και 100 άνδρες του Ναυτικού, εφοδιασμένοι με φορητά σόναρ και συνεπικουρούμενοι από ένα αερόπλοιο (Blimp) έψαξαν γύρω από το νησί Tybee χωρίς αποτέλεσμα.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας, το όπλο πρέπει να βρίσκεται θαμμένο σε ιλύ 1,5-4,5 μέτρων στα αβαθή του Wassaw Sound, κοντά στις εκβολές του ποταμού Σαβάννα. Αν δεν το έχουν πάει τα ρεύματα της παλίρροιας κάπου αλλού. Γιατί το σημαντικό στην όλη ιστορία δεν είναι η περιπέτεια του Β-47. Είναι η βόμβα που ακόμα αγνοείται.
Αλέξανδρος Θεολόγου
Πρώτη δημοσίευση 9/2/2018

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στο flight.com.gr εκφράζουν τους συντάκτες τους
κι όχι απαραίτητα τον ιστότοπο. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς γραπτή
έγκριση. Σε αντίθετη περίπτωση θα λαμβάνονται νομικά μέτρα. Ο ιστότοπος
διατηρεί το δικαίωμα ελέγχου των σχολίων, τα οποία εκφράζουν μόνο το συγγραφέα
τους.

- Advertisement -
- Advertisement -
Subscribe
Notify of
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments

Ακούστε μας

- Advertisement -

Το Σχόλιο της Ημέρας

Γιατί δεν αγοράζουμε ιαπωνικά όπλα σαν τις φρεγάτες Μogami; Μπορούμε ή όχι;

Στην ατέρμονη ελληνική συζήτηση για εξοπλισμούς δεν είναι καθόλου σπάνιο να εμφανιστεί κάποιος και να αναφωνήσει «φρεγάτες Mogami να πάρουμε!», ή «πυροσβεστικά αεροσκάφη ShinMaywa...

Το τεύχος μας που κυκλοφορεί

- Advertisement -

Κύριο Άρθρο

Πολεμική Αεροπορία: Αντέχουμε να πουλήσουμε τα Mirage 2000-5 και τα F-16...

Των Φαίδωνα Γ. Καραϊωσηφίδη & Ηλια Παπανικολάου. Επιπλέον στοιχεία Brian Schofield, Aerospace Analyst. Δημοσιεύθηκε στην "ΠΤΗΣΗ", τεύχος 46, Μάρτιος 2024.Το παρακάτω κείμενο γράφηκε πριν...
- Advertisement -
Card image

ΠΤΗΣΗ 038 Τεύχος Ιουλίου 2023

Αγορά 3.99€
- Advertisement -

Σαν σήμερα

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 27 Μαρτίου 1999: Nighthawk down, οι Σέρβοι καταρρίπτουν...

2
Αεροσκάφος κρούσης stealth F-117A Nighthawk της Αμερικανικής Αεροπορίας καταρρίπτεται από σερβική συστοιχία αντιαεροπορικών πυραύλων κατά τον πόλεμο του Κοσσυφοπεδίου. Είναι η μόνη καταγεγραμμένη απώλεια...
- Advertisement -
Card image

ΠΤΗΣΗ Τεύχη 32, 33, 34, Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος 2023

Αγορά 7.99€
- Advertisement -
Card image

ΠΤΗΣΗ 037 Τεύχος Ιουνίου 2023

Αγορά 3.99€

Πολιτική διαχείρισης σχολίων

Πολιτική διαχείρισης σχολίων για τις ιστοσελίδες flight.com.gr, navaldefence.gr, military-history.gr

73
Όπως είναι γνωστό, τα σχόλια στα site μας υπόκεινται σε έλεγχο και επεξεργασία ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με τους κανόνες που έχουμε...

Related News

ΗΠΑ: Κυρώσεις σε βάρος προσώπων και οντοτήτων σε Ρωσία, Κίνα και ΗΑΕ για χρηματοδότηση εξοπλισμών της Β. Κορέας

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν χθες Τετάρτη την επιβολή κυρώσεων σε βάρος έξι προσώπων και δύο οντοτήτων με έδρα τη Ρωσία, την Κίνα και τα...

ΗΠΑ: Κατέστρεψαν 4 drones των Χούθι της Υεμένης

Ο αμερικανικός στρατός ανακοίνωσε ότι χθες Τετάρτη κατέστρεψε 4 μακράς εμβέλειας μη επανδρωμένα εναέρια συστήματα των ανταρτών Χούθι της Υεμένης, διευκρινίζοντας πως είχαν στόχο...

Ουκρανία: 190 ρωσικοί πύραυλοι σε μια εβδομάδα-Το Κίεβο ζητεί περισσότερους Patriot

Ρωσικά πλήγματα προκάλεσαν τον θάνατο τουλάχιστον τριών ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 28, κυρίως στο Χάρκοβο, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας, ωθώντας το...