Το αμερικανικό μαχητικό «έκτης γενιάς» NGAD (Next-Generation Air Dominance) βρισκόταν μέχρι και τις αρχές του 2024 στο απόλυτο σκοτάδι των απόρρητων προγραμμάτων που επιδιώκει το Πεντάγωνο, αλλά αναδύθηκε στο προσκήνιο μέσα από μια σειρά εξελίξεων, όχι όλων θετικών, αρκετές από τις οποίες πέρασαν απαρατήρητες, ειδικά εκτός ΗΠΑ.
Η σημαντικότερη από αυτές, το περασμένο καλοκαίρι, ήταν η απόφαση του υφυπουργού Αεροπορίας Frank Kendall, να βάλει «παύση» στη διαδικασία επιλογής αναδόχων του NGAD, επικαλούμενος μια μακρά σειρά λόγων, ανάμεσά τους: το πολύ υψηλό κόστος και τον κίνδυνο ανεξέλεγκτης κλιμάκωσής του, το ρίσκο στην εξέλιξη των απαιτούμενων τεχνολογιών αλλά και οι ραγδαία αναδυόμενες απειλές, τις οποίες η USAF θα έπρεπε να εξετάσει προσεκτικά και να λάβει υπόψη πριν δεσμευτεί για δεκαετίες.
Σε συνέχεια εκείνης της ανακοίνωσης, που ουσιαστικά «πάγωνε μέχρι νεωτέρας» ένα πρόγραμμα που μόλις στο τέλος του 2023 θεωρείτο υπερεπείγουσα απόλυτη προτεραιότητα ώστε η Αμερικανική Αεροπορία να διατηρήσει την υπεροχή που διαθέτει, δημιούργησε πολλά ερωτήματα. Πολλοί μάλιστα παρατηρητές του χώρου σχολίαζαν σχετικά, ότι ίσως βρισκόμασταν προς της καρατόμησης του NGAD.
Ο Frank Kendall επανήλθε όμως δριμύτερος από το φόρουμ του συνεδρίου Air, Space & Cyber, της οργάνωσης AFA (Air Force Association), που είναι το σύνηθες βήμα για μεγάλες ανακοινώσεις πολιτικής των στελεχών του Πενταγώνου.
Έτσι ο Αμερικανός υφυπουργός ανακοίνωσε χθες ότι η επιδίωξη για το πρόγραμμα NGAD είναι πλέον η εξέλιξη ενός μαχητικού που θα πρέπει να έχει κόστος το ίδιο ή και μικρότερο από το F-35. Δηλαδή, το σούπερ μαχητικό των εκατοντάδων εκατομμυρίων του χθες, θα πρέπει να συρρικνώσει την τιμή ανά μονάδα κάπου ανάμεσα στα $85-100 εκατ.
Η προσαρμογή αυτή μάλιστα, με πλήρη αναδόμηση του προγράμματος, σύμφωνα με τα όσα είπε ο Kendall θα πρέπει να γίνει πολύ γρήγορα, μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο, ώστε να περιληφθεί στις εισηγήσεις του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2026.
Η εξέλιξη, αν και δεν ήταν αυτό που πολλοί φοβόντουσαν, δηλαδή ακύρωση του NGAD και επιδίωξη νέου προγράμματος, εντούτοις προκάλεσε σεισμό σε όλο το στερέωμα του αμερικανικού κατεστημένου Άμυνας, διότι ουσιαστικά περί αυτού πρόκειται και μάλιστα στην χειρότερη δυνατή έκδοση.
Για να συρρικνωθεί το κόστος του NGAD στα επίπεδα του F-35, θα πρέπει να επανασχεδιαστεί πλήρως (για παράδειγμα θα πρέπει από δικινητήριο να γίνει μονοκινητήριο), ενώ το πιθανότερο είναι ότι θα πρέπει να κάνει χρήση υφιστάμενων τεχνολογιών από το πρόγραμμα JSF. Οπότε έπεται πολύ ενδιαφέρουσα συνέχεια!
