Αντιδράσεις των γερμανικών ναυπηγείων για τη κατακύρωση του χρυσοφόρου προγράμματος φρεγατών στην ολλανδική Damen

Ο ηττημένος του διαγωνισμού των 6,7 δις Ευρώ για την ναυπήγηση της νέας φρεγάτας MKS 180 του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Ναυτικού υπέβαλε μήνυση διαμαρτυρόμενος για την επιλογή των ολλανδικών ναυπηγείων Damen για το πρόγραμμα βαρέων φρεγατών.
Η εταιρία German Naval Yards του Κιέλου σε ανακοίνωσή της τη Δευτέρα είπε πως έχει “σοβαρές αμφιβολίες για τη νομιμότητα της απόφασης” και ότι “θα εξαντλήσει όλα τα περιθώρια στη διάθεσή της” για να την ανατρέψει.
Το γερμανικό υπουργείο Αμύνης επέλεξε στις 13 Ιανουαρίου τα ναυπηγεία της Damen για τη ναυπήγηση των τεσσάρων πρώτων φρεγατών πολλαπλού ρόλου (MKS-Mehrzweckkampfschiff).
Η υπέρβαση που προσπάθησε να κάνει η γερμανικό κυβέρνηση σε μια διαγωνιστική διαδικασία που ήδη είχε χαρακτηριστεί αμφισβητούμενη ήταν πως “έτρεξε” τον διαγωνισμό μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκμεταλλευόμενη την επικράτεια σαν ενοποιημένο χώρο επιχειρείν και αγοράς. Με τον τρόπο αυτό όμως τα γερμανικά ναυπηγεία αφέθηκαν στο έλεος του ανταγωνισμού και έχασαν.
Η διαμαρτυρία της German Naval Yards και του διαγωνιζομένου μέλους της, ThyssenKrupp Marine Systems, εκκινούν μια νομική διαμάχη που ξεκινά με το γερμανικό υπουργείο Αμύνης να αξιολογεί το αίτημά τους στο νομικό του τμήμα και μετά μπορεί να φτάσει και να περάσει από όλα τα επίπεδα των γερμανικών δικαστηρίων.
Δεν ξέρουμε πόσο μακρυά μπορεί να φτάσει αυτή η αντιδικία σε βάθος χρόνου. Υπάρχουν διαφωνίες που λύθηκαν μέσα σε λίγες εβδομάδες κι άλλες που κράτησαν χρόνια. Το υπουργείο πάντως υποσχέθηκε να απαντήσει μέχρι το τέλος του μήνα κατά πόσον η επιλογή των Ολλανδικών ναυπηγείων ήταν παράτυπη.
Η ολλανδική Damen έχει δεσμευτεί να ναυπηγήσει τα πλοία στις εγκαταστάσεις των Γερμανών συνεταίρων της, Lürssen, υποσχόμενη να επενδύσει το 80% της αξίας του συμβολαίου στη Γερμανία.
Η αντιδικία έρχεται σε μια στιγμή που η γερμανική κυβέρνηση προωθεί νομοσχέδιο που εξαιρεί από ευρωπαϊκό διαγωνισμό προγράμματα που άπτονται της εθνικής ασφάλειας. Αν λοιπόν η ναυπήγηση πολεμικών πλοίων χαρακτηριστεί “κρίσιμος τομέας τεχνολογίας”, άξιος προστασίας τότε μελλοντικά προγράμματα θα αποδίδονται αυτόματα σε γερμανικές εταιρίες.
Για να γίνει, βέβαια, αυτό πρέπει να τηρηθούν δύο προϋποθέσεις: πρώτον, να εγκρίνει το γερμανικό κοινοβούλιο κανονισμούς τομέων επιλογής εθνικής σημασίας ώστε να εξαιρεθούν μελλοντικά προγράμματα από ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς στη βάση της εθνικής ασφάλειας και δεύτερον, να συντάξει η κυβέρνηση ένα διυπουργικό έγγραφο πολιτικής στο οποίο οι κρίσιμοι τομείς για την ασφάλεια να καθορίζονται και να περιλαμβάνουν τα ναυτικά σχέδια πολεμικών ως “κρίσιμης τεχνολογικής σημασίας”.
Το τελευταίο έντυπο, το οποίο επιβλέπει το ομοσπονδιακό υπουργείο οικονομικών και ενέργειας, θα είναι έτοιμο εντός των επομένων εβδομάδων.
Νομικοί εμπειρογνώμονες λένε πως η διαμαρτυρία της German Naval Yards δεν έχει βάση “πατώντας” σε αυτό που περιγράφεται ως “κρίσιμης σημασίας τεχνολογία” αλλά από την άλλη, η επίλυση της έναστασης έρχεται σε μια στιγμή που η γερμανική κυβέρνηση ευνοεί -έστω κι ανεπίσημα- την απόδοση συμβολαίων σε εγχώριους κατασκευαστές.