Μια ενδιαφέρουσα φωτογραφία που αποδέσμευσε το Πεντάγωνο από αναγνώριση-αναχαίτιση αεροσκάφους ναυτικής συνεργασίας Il-38 της Αεροπορίας του Ρωσικού Ναυτικού, στην αποκαλούμενη ζώνη ADIZ (Alaska Air Identification Zone) στην Αλάσκα, από F-16 της 18FIS (Fighter Interceptor Squadron). H συγκεκριμένη Μοίρα της Αμερικανικής Αεροπορίας διατηρεί επίσης και καθήκοντα Aggressor, εξ’ ου και η παραλλαγή ρωσικού στυλ στα F-16.
Αντιγράφοντας από πρόσφατη αναφορά στην έντυπη “Πτήση” για την άσκηση Red Flag Alaska (τεύχος Μαΐου 2024):
Η 18η AGRS Aggressor δημιουργήθηκε αρκετά αργότερα από τη μετακίνηση της Cope Thunder στην Αλάσκα τον Αύγουστο του 2007, με τη μετάπτωση της σε Μοίρα εχθρικής απεικόνισης και ειδικής εκπαίδευσης της 18ης FS, η οποία πετούσε τότε F-16C/D Block 40. Στη διαδικασία η Μοίρα αντάλλαξε τα 18 αεροπλάνα της με ισάριθμα Block 30 από την 8η Πτέρυγα Μαχητικών της USAF που εδρεύει στην AB Kunsan στη Νότια Κορέα. Είναι αξιοσημείωτο ότι το 2013 υπήρξε απόφαση του Πενταγώνου για τη συγκέντρωση όλων των Μοιρών μαχητικών της Αλάσκας στην Joint Base Elmendorf-Richardson (JBER), που περιλάμβανε και τη 18η Μοίρα. Υπήρξε όμως ισχυρή αντίδραση των τοπικών κοινοτήτων και έντονες πολιτικές πιέσεις με αποτέλεσμα να ματαιωθεί η μετακίνηση. Στη Μοίρα όμως υπάρχουν πρόσφατες, πολύ ενδιαφέρουσες εξελίξεις, τις οποίες θα δούμε παρακάτω.
Μια εξέλιξη μεγάλης σημασίας στην περιοχή της Αλάσκας σημειώθηκε όταν στις αρχές του 2024 η 18η Aggressor Squadron μετονομάστηκε σε 18η Fighter Interceptor Squadron, πρώτη φορά που τέτοιος προσδιορισμός μονάδας της USAF χρησιμοποιείται από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου! Το γεγονός υποδηλώνει την κατάσταση αναφορικά με την ασφάλεια και άμυνα της περιοχής, τόσο της αρκτικής όσο και του βόρειου Ειρηνικού, και το πρίσμα που την αντιμετωπίζει το Πεντάγωνο. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση της 02/02/2024, «η μετεξέλιξη στο 18ο FIS θα επιτρέψει την οργάνωση, εξοπλισμό και εκπαίδευση της μονάδας για την κύρια αποστολή μάχης και σε καθήκοντα homeland defense στο Θέατρο Επιχειρήσεων της Αλάσκας».
Αυτό σημαίνει ότι τα F-16, που μέχρι σήμερα αφιέρωναν το μεγαλύτερο μέρος των ωρών πτήσης τους σε προετοιμασία για τα καθήκοντα της εχθρικής απεικόνισης ως aggressors, θα διατηρούν πλέον επιφυλακές αεράμυνας και θα εκπαιδεύονται συνεχώς γι’ αυτά. H μετάπτωση καθιστά προς το παρόν τη 18η FIS τη μοναδική Μοίρα της USAF με αυτόν τον επιχειρησιακό προσδιορισμό, αλλά θα είναι ενδιαφέρον να δούμε εάν θα υπάρξουν και άλλες.
Με την παρουσία F-22 της 525ης Fighter Squadron στην JBER ίσως φαίνεται περίεργο ότι απαιτείται η συνδρομή των F-16 για την αεράμυνα στην Αλάσκα. Οι απαντήσεις σε αυτήν την «απορία» είναι περισσότερες από μία. Η πρώτη αφορά στα ίδια τα Raptor, ο αριθμός των οποίων είναι μικρός, οι διαθεσιμότητές τους (διαβόητα) χαμηλές και το κόστος χρήσης στα ύψη. Τα F-22, σε εμβληματικές εμφανίσεις (στις οποίες δίνεται μεγάλη δημοσιότητα από το Πεντάγωνο), απογειώνονται για να αναχαιτίσουν ρωσικά στρατηγικά βομβαρδιστικά στην περιοχή. Σε καθημερινή όμως βάση η υλοποίηση περιπολιών, αρκετών εξ αυτών σε καθήκοντα αεροπορικής αστυνόμευσης (όπως ήταν η περίπτωση των κινεζικών αεροστάτων τον Φεβρουάριο του 2023), με χρήση F-22 είναι «σπατάλη» πόρων. Προφανώς η αναδιοργάνωση της 18ης FIS στοχεύει στο να αλλάξει από τα Raptor (αλλά και τα F-22) κάποια από αυτά τα βάρη.
Στα καθήκοντά τους αυτά τα F-16 της Μοίρας πιθανότατα θα έχουν τη συνδρομή ραντάρ AN/APG-83 SABR, δηλαδή των ίδιων συστημάτων AESA που χρησιμοποιούνται στον εκσυγχρονισμό των Viper και «φορούν» τα νεοκατασκευασμένα Block 70/72. Επιπλέον, τα αεροπλάνα της 18ης FIS φέρουν και ατρακτίδια στόχευσης Sniper, υποβοηθώντας τον νέο ρόλο τους με δυνατότητες οπτικής αναγνώρισης ιχνών από μεγάλες αποστάσεις.
Να σημειώσουμε ότι η Αμερικανική Εθνοφρουρά σε συνεργασία με τη Northrop Grumman ολοκλήρωσε το καλοκαίρι του 2022 πρόγραμμα αναβάθμισης 72 F-16C Block 30 με ραντάρ AESA, ενώ εκκρεμεί και δεύτερη φάση αναβάθμισης του στόλου της ANG με πρόσθετα αεροπλάνα. Μέχρι σήμερα η USAF έχει χρηματοδοτήσει την αντίστοιχη αναβάθμιση 500+ F-16 Block 40M/42M/5oM/52M αλλά όχι Block 30/32, κάτι που ίσως αλλάξει μελλοντικά. Μεγαλύτερη όμως πιθανότητα συγκεντρώνει μια απόφαση αλλαγής των viper της 18ης FIS με νεότερα, ήδη εκσυγχρονισμένα μοντέλα, δηλαδή μια αντίστροφη διαδικασία απ’ ό,τι το 2007.
