Τα Σκόπια σκοπεύουν να δαπανήσουν τουλάχιστον 900 εκατομμύρια ευρώ για τον εκσυγχρονισμό του στρατού τους –ARSM (Armija na Republika Severna Makedonija) έως το 2032, σε μια διαδικασία που θα αντικαταστήσει σταδιακά τα παλιά οπλικά συστήματα της σοβιετικής και γιουγκοσλαβικής παραγωγής με νέα και εξελιγμένα δυτικής προέλευσης, όπως δήλωσε η υπουργός Άμυνας της γειτονικής χώρας Σλαβιάνκα Πετρόφσκα σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στους Στρατώνες Ίλιντεν, κοντά στην πρωτεύουσα, στις 31 Μαρτίου.
Όπως ανέφερε το ποσό αυτό δεν είναι οριστικό, αλλά αποτελεί μια εκτίμηση για το κόστος τα επόμενα χρόνια, προσθέτοντας ότι «ο στρατός της χώρας μεταμορφώνεται, εκσυγχρονίζεται και εξοπλίζεται με τα πιο εξελιγμένα όπλα. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει θέση στον ARSM για εξοπλισμό των δεκαετιών του 80 και 90 που για χρόνια ήταν απλώς “αριθμοί” αλλά στην πραγματικότητα αποτελούσε υλικό του οποίου η χρησιμότητα είχε λήξει προ πολλού».
Η Πετρόφσκα επισήμανε ότι αυτός ήταν και ένας από τους λόγους της κυβερνητικής απόφασης της 29ης Μαρτίου για δωρεά στην Ουκρανία ολόκληρου του στόλου της Αεροπορίας της Βόρειας Μακεδονίας από 12 επιθετικά ελικόπτερα Mi-24, επιπλέον της περσινής παράδοσης στο Κίεβο διαφόρων υλικών του ARSM, συμπεριλαμβανομένων 4 Su-25 και τουλάχιστον έξι αρμάτων μάχης T-72A.
Εν τω μεταξύ, μέχρι να επιλεγεί ο νέος τύπος ελικοπτέρου που θα αντικαταστήσει τα υπάρχοντα και αυτά του αποσύρθηκαν με παραδόσεις αργότερα αυτή τη δεκαετία, δύο Mi-8MT θα περάσουν από γενική επισκευή στο φορέα MRO LOM Praha (Letecké opravny Malešice Praha) κοντά στην Πράγα, όπου θα ανανεώσουν τις διαθέσιμες ώρες πτήσης TBO (Time-Between-Overhaul) κατά τρία χρόνια, ώστε να παραμείνουν σε υπηρεσία μέχρι τα μέσα του 2027.
Ενημερώνοντας ότι η προγραμματισμένη αγορά 8 νέων στρατιωτικών ελικοπτέρων δυτικής κατασκευής θα είναι η μεγαλύτερη προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού για τη Βόρεια Μακεδονία, για την οποία η Πετρόφσκα είπε ότι έχουν ήδη ληφθεί προσφορές από πέντε χώρες, ανάμεσά τους τον Καναδά (Bell), τη Γερμανία (Airbus), την Ιταλία (Leonardo AW139M/AW149/AW169M), την Πολωνία (PZL/Sikorsky S-70M Black Hawk) και τις Ηνωμένες Πολιτείες (Sikorsky UH-60M Black Hawk). O σχετικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 216 εκατομμύρια ευρώ.
Η Πετρόφσκα αποκάλυψε επίσης ότι η Βόρεια Μακεδονία και η Τουρκία υπέγραψαν πρόσφατα συμφωνία βάσει της οποίας ο ARSM θα εξοπλιστεί και θα γίνει ο πρώτος εξαγωγικός χρήστης του νέου αερομεταφερόμενου, ελαφρού πυροβόλου Boran των 105 mm της MKEK (Makina ve Kimya Endustrisi Kurumu)
Επιπλέον στη συνέντευξη επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά προηγούμενα δημοσιεύματα μέσων ενημέρωσης για διακρατική συμφωνία για την αγορά από τα Σκόπια ενός νέου συστήματος αεράμυνας, που υπέγραψε η Πετρόφσκα στο Παρίσι πέρυσι τον Σεπτέμβριο για το VSHORAD Mistral 3 της MBDA.
Σύμφωνα με την υπουργό Άμυνας τα πρώτα συγκροτήματα του Mistral 3 θα αρχίσουν να φτάνουν στις μονάδες του ARSM το 2024, κάτι που θα μετατρέψει τη Βόρεια Μακεδονία σε ένα από εκείνα τα βαλκανικά κράτη που επέλεξαν πρόσφατα αυτό το σύστημα, μετά τη Σερβία και πριν από την Κροατία. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Σλοβενία είναι επίσης μεταξύ των χωρών που ενδιαφέρονται για το Mistral 3.
Αναφέρθηκε επίσης ότι και οι υπόλοιπες μονάδες αρμάτων μάχης θα διαλυθούν και το υλικό τους θα αποσυρθεί, εξέλιξη που πιθανόν θα ανοίξει τον δρόμο για τη δωρεά όλων των υπολοίπων T-72 στην Ουκρανία, ενώ ταυτόχρονα τα Σκόπια παραμένουν εστιασμένα στην απόκτηση 4×4 JLTV (Joint Light Tactical Vehicle) και 8×8 Stryker της GDLS (General Dynamics Land Systems).
Μια άλλη επιβεβαίωση κατά τη συνέντευξη Τύπου ήταν η προσθήκη στο οπλοστάσιο του ARSM με δύο οχημάτων MRAP (Mine-Resistant Ambush Protected) Husky VMMD (Vehicle-Mounted Mine Detection) με δυνατότητα διαμόρφωσης κατά αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών-IED (Improvised Explosive Device).
Επαναλήφθηκε επίσης η αναφορά στη πρόθεση για απόκτηση Raytheon /Lockheed Martin FGM-148 και η μελέτη για ανάγκες προμήθειας μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων.
Η Πετρόφσκα υπογράμμισε ότι η Βόρεια Μακεδονία, όντας μέλος του ΝΑΤΟ για τρία χρόνια επιταχύνει τον εκσυγχρονισμό του στρατού της σε μια διαδικασία στην οποία όλες τις σημαντικές, πολυετείς χρηματοδοτούμενες προμήθειες θα αφορούν σε πλαίσιο διακρατικών συμφωνιών, μια προσέγγιση που ελπίζεται ότι θα εγγυηθεί την διαφάνειάς τους.
Σημειώνεται ότι το ένα τρίτο του προϋπολογισμού άμυνας της Βόρειας Μακεδονίας, ο οποίος φέτος ανέρχεται σε ρεκόρ 275 εκατ. ευρώ, προορίζεται για εκσυγχρονισμό. Ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος των μεγάλων αγορών δεν θα γίνει με χρήματα του προϋπολογισμού, αλλά με τη βοήθεια των συμμάχων της του ΝΑΤΟ, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να είναι ο μεγαλύτερος οικονομικός υποστηρικτής με πάνω από 135 εκατομμύρια δολάρια που έχουν ήδη εγκριθεί τον προηγούμενο χρόνο. Παρόμοια υποστήριξη έχουν επίσης ανακοινωθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και τη Νορβηγία, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση συλλογικά.
Με τη συνεργασία του Igor Bozinovski
