Πολλαπλές αναφορές ειδησεογραφικών πρακτορείων και διεθνών ΜΜΕ τις τελευταίες ώρες κάνουν λόγο για επίσημο αίτημα της Σαουδικής Αραβίας στην Ουάσιγκτον για την αγορά έως και 48 F-35 Lightning IΙ, που σηματοδοτεί μια πιθανή καμπή στις περιφερειακές στρατιωτικές ισορροπίες και στην αμερικανική αμυντική πολιτική.
Σύμφωνα με τις αναφορές, η αίτηση υποβλήθηκε απευθείας στον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στις αρχές του 2025 και έχει ήδη περάσει από στάδιο αξιολόγησης στο Πεντάγωνο, φτάνοντας πλέον σε επίπεδο υπουργικής έγκρισης με επόμενο στάδιο της γνωστοποίηση στο Κογκρέσο από το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών.
Η Σαουδική Αραβία έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την απόκτηση του F-35 εδώ και χρόνια, θεωρώντας το αεροσκάφος ως κρίσιμη συνιστώσα για την αντιμετώπιση περιφερειακών απειλών -ιδίως από το Ιράν- και για τον εκσυγχρονισμό της Αεροπορίας της στο πλαίσιο του οράματος Vision 2030. Σήμερα, η Βασιλική Σαουδαραβική Αεροπορία επιχειρεί με έναν συνδυασμό F-15SA, Eurofighter Typhoon και παλαιών Tornado IDS.
H δυνητική πώληση 48 F-35A, επαρκεί για τη συγκρότηση δύο πλήρων Μοιρών, ενώ η εκτιμώμενη αξία, με αναγωγή στην αντίστοιχη πρόταση για 50 έναντι $23 δισ. στα ΗΑΕ το 2020, ίσως την καταστήσει την μεγαλύτερη αγορά αμυντικού υλικού της Σαουδικής Αραβίας από τις ΗΠΑ.
Εφόσον εγκριθεί, η συμφωνία θα καταστήσει το Βασίλειο την πρώτη αραβική χώρα που θα επιχειρεί με μαχητικά πέμπτης γενιάς, αμφισβητώντας τις μακροχρόνιες παραδοχές περί διατήρησης της ποιοτικής στρατιωτικής υπεροχής του Ισραήλ.
Η πώληση συνιστά σημαντική μεταστροφή της αμερικανικής πολιτικής, η οποία παραδοσιακά περιορίζει τις εξαγωγές του F-35 στη Μέση Ανατολή για να διατηρηθεί η τεχνολογική υπεροχή του Ισραήλ. Το Ισραήλ επιχειρεί ήδη με τα F-35I Adir από το 2016 με παραγγελίες -μέχρι στιγμή- για 75 αεροσκάφη συνολικά
Οι ΗΠΑ δεσμεύονται νομικά από το δόγμα της Ποιοτικής Στρατιωτικής Υπεροχής- QME, (Qualitative Military Edge), που απαιτεί το Ισραήλ να διατηρεί υπεροχή έναντι των γειτόνων του. Οποιαδήποτε πώληση στη Σαουδική Αραβία θα πρέπει να σχεδιαστεί προσεκτικά ώστε να μην παραβιάζει αυτή τη δέσμευση.
Ακόμη και εάν η πώληση έχει την υποστήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης, θα πρέπει να ξεπεράσει τυχόν αντιρρήσεις στο Αμερικανικό Κογκρέσο.
Η χρονική συγκυρία της πρότασης συμπίπτει με ανανεωμένες προσπάθειες εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ. Αναλυτές εκτιμούν ότι η συμφωνία για το F-35 θα μπορούσε να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο διπλωματικό πακέτο, κατά το πρότυπο των Συμφωνιών του Αβραάμ που επέτρεψαν την αρχική αίτηση των ΗΑΕ το 2020 (που όμως δεν ολοκληρώθηκε).
