Λίγες εβδομάδες αφού νίκησε σε μία ψηφοφορία τοπικών εκλογών και έφθασε κοντά στην νίκη σε άλλη, η ακροδεξιά Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) ετοιμάζεται να αναμετρηθεί την Κυριακή με τους Σοσιαλδημοκράτες του Όλαφ Σολτς στις εκλογές του Βρανδεμβούργου, προπύργιου του SPD από την γερμανική επανένωση εδώ και πάνω από τρεις δεκαετίες, εκλογές που μπορεί και να καθορίσουν το πολιτικό μέλλον του καγκελαρίου.
Με συνθήματα κατά της μετανάστευσης, της εγκατάστασης ανεμογεννητριών και του εξοπλισμού της Ουκρανίας, η AfD έχει προβάδισμα τριών ποσοστιαίων μονάδων στις δημοσκοπήσεις και το 30% της πρόθεσης ψήφου. Το SPD πληρώνει την δυσαρέσκεια απέναντι στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού, του πολέμου στην Ουκρανία και της εισροής μεταναστών, ωστόσο έχει κατορθώσει να μικρύνει την διαφορά στις τελευταίες δημοσκοπήσεις.
«Το Βρανδεμβούργο είναι ιστορικά προπύργιο του SPD», λέει ο Φίλιπ Τόμετεσκ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Πότσνταμ. «Αν δεν νικήσουν εδώ, θα πρόκειται για μεγάλη ανατροπή».
Ένα χρόνο πριν από τις εθνικές εκλογές, η ψηφοφορία της Κυριακής είτε θα πυροδοτήσει αμφισβήτηση της ηγεσίας του στο κόμμα, είτε, αν το SPD κρατήσει το προπύργιό του, θα επιβεβαιώσει ότι θα είναι υποψήφιος για την καγκελαρία.
Οι συντηρητικοί του αντίπαλοι προηγούνται με το ένα τρίτο της ψήφου σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ενώ το SPD και η AFD αναμετρώνται για την δεύτερη θέση.
Οι χριστιανικές ενώσεις ανακοίνωσαν αυτήν την εβδομάδα τον υποψήφιό καγκελάριό τους για τις εκλογές του 2025: τον δηκτικό, υπερσυντηρητικό Φρίντριχ Μερτς. Αλλά ο Σολτς και πολλοί σοσιαλδημοκράτες ποντάρουν στην χαμηλή δημοφιλία του γκαφατζή Μερτς.
Αν και ακόμη δεν λέγεται ανοικτά, υπάρχουν άνθρωποι στο SPD που πιστεύουν ότι ο Ολαφ Σολτς θα πρέπει να ακολουθήσει τον δρόμο του Τζο Μπάιντεν και να δώσει την θέση του σε ένα πιο χαρισματικό στέλεχος, όπως είναι ο υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους.
Αλλά μία νίκη στο κρατίδιο του Βρανδεμβούργου, γενέτειρα του Όλαφ Σολτς μπορεί να κατασιγάσει τους ψιθύρους αυτούς.
Το SPD απέφυγε να αναφερθεί στον Όλαφ Σολτς κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Προτίμησε να προβάλει τον πολύ δημοφιλή πρωθυπουργό του Βρανδεμβούργου Ντίτμαν Βόιντκε, ο οποίος έχει δηλώσει ότι αν νικήσει η AfD θα παραιτηθεί και δεν θα είναι υποψήφιος ούτε για να ηγηθεί πιθανού συνασπισμού.
«Ο στόχος είναι να εμποδίσουμε την νίκη της AfD», είπε.
«Οι ανεμόμυλοι της Μόρντορ»
Παρά το γεγονός ότι η AfD νίκησε στις εκλογές της Θουριγγίας, δεν κατόρθωσε να σχηματίσει συνασπισμό. Το κόμμα της γερμανικής ακροδεξιάς δεν έχει καμία δυνατότητα να σχηματίσει τοπική ή ομοσπονδιακή κυβέρνηση αφού όλα τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα αρνούνται να συνεργασθούν με ένα κόμμα που χαρακτηρίζεται εξτρεμιστικό, ρατσιστικό και φωλιά πρακτόρων της Ρωσίας και της Κίνας.
Το τοπίο της οικονομίας του Βρανδεμβούργου χαρακτηρίζεται από μεγάλες ανισότητες ανάμεσα στην πλούσια περιφέρεια του Βερολίνου και τις φτωχές αγροτικές περιοχές της υπαίθρου του γερμανικού κρατιδίου, που πάντως φιλοξενεί το πρώτο εργοστάσιο της Tesla στην Ευρώπη.
Εκτός των ανησυχιών για την Ουκρανία και την μετανάστευση που αξιοποίησε κατά την προεκλογική εκστρατεία, η AfD εργαλειοποίησε και την ανησυχία των κόσμου για την ενεργειακή μετάβαση: ο επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος στο κρατίδιο, ο Χανς-Κρίστοφ Μπερντ μίλησε για τον «ανυπόφορο τρόμο των τοπίων της Μόρντορ» αναφερόμενος…στα αιολικά πάρκα.
Προκάλεσε θυμηδία, αλλά και κάποιες επιδοκιμασίες όταν μετέφρασε το χριστιανικό «αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν» ως εξής: «Ως καθολικός πιστεύω ότι η αγάπη προς τον πλησίον σημαίνει ότι πρέπει να φροντίζεις τους ανθρώπους του τόπου σου».
Αν το SPD ηττηθεί στις εκλογές της Κυριακής, θα ανοίξει ο δρόμος για τους χριστιανοδημοκράτες του Μερτς να σχηματίσουν συνασπισμό στο Βρανδεμβούργο, ίσως με την υποστήριξη του νέου κοινωνικά συντηρητικού, οικονομικά αριστερού κόμματος Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ και άλλων.
Η εκθρόνιση του SPD από το προπύργιό του θα έδινε ώθηση στον φρεσκοδιορισμένο Μερτς και θα μπορούσε να γίνει το εναρκτήριο λάκτισμα για ανοικτή εξέγερση στους κόλπους του SPD κατά του Όλαφ Σολτς.