Από χτες κυκλοφορούν βίντεο, και αρκετές φωτογραφίες (στιγμιότυπα από αυτά τα βίντεο) με κατεστραμμένα ουκρανικά Leopard 2A6 αλλά και M2A2ODS-SA Bradley, επίσης χτυπημένα ή εγκαταλελλειμένα από τα πληρώματά τους σε μια τοπική σύγκρουση στη Ζαπορίζια. Φυσικά, αυτά τα στιγμιότυπα που κάνουν το γύρο του κόσμου, ήταν αρκετά για να αρχίσουν αρκετοί να μιλούν είτε για “ουκρανική αποτυχία”, είτε για “άχρηστα δυτικά όπλα”. Ας δούμε τι ισχύει και ας μη βιαστούμε να ξαναρχίσουμε τις θεωρίες ότι σε 10 μέρες οι Ρώσοι θα φθάσουν στη Λισαβόνα… Τα ακούσαμε άλλωστε αυτά πριν ένα έτος και ακόμη εδώ είμαστε.
Μια περιήγηση στα social media δείχνει το κρίσιμο ερώτημα για το Leopard 2A6 με τα M2A2ODS Bradley: “τι κάνουν όλα μαζεμένα στο ίδιο σημείο”. Η απάντηση είναι μάλλον απλή, όπως αναμενόμενος και επιχειρησιακά δόκιμος είναι ο τρόπος με τον οποίο αναχαιτίστηκαν και καταστράφηκαν από τους Ρώσους.
A new clear video of Ukrainian losses in Zaporizhzhia on the night and morning of June 8.
9 x M2A2 Bradley ODS-SA IFvS
1 x Leopard 2A6 tank
1 x BMR-2 mine-clearing vehicle pic.twitter.com/K95uKAmTUJ— Clash Report (@clashreport) June 10, 2023
Αρχικά, οι περιοχές που εξελίσσεται η ουκρανική αντεπίθεση, δεν είναι άγνωστες στους Ρώσους, μετά από ένα χρόνο πολέμου και εκατέρωθεν ισχυρών οχυρώσεων, κατασκευής χαρακωμάτων, και συνεχούς δραστηριότητας αναγνώρισης. Έτσι όλοι ξέρουν περίπου από που θα έρθει ο αντίπαλος, δηλαδή ποιές είναι οι πιο πιθανές διαδρομές επέλασης, τα σημεία συγκέντρωσης και εκκίνησης, ενώ οι ατελείωτες πτήσεις μη επανδρωμένων -πάλι και από τις δύο πλευρές μπορεί να δείξουν την επερχόμενη επίθεση και με μεγάλη ακρίβεια. Συνεπώς, όσο κι αν κάποιοι υποτιμούν τους Ρώσους, εντούτοις ξέρουν να “παίζουν άμυνα”. Και η άμυνα σε αχανείς επίπεδες εκτάσεις, γίνεται με δυο τρόπους. Με νάρκες και με… νάρκες!
Οι Ουκρανοί λοιπόν για να προελάσουν, αφού καταστρέψουν τα σημεία ελέγχου (οχυρώσεις από τις οποίες οι Ρώσοι εξαπολύουν πυρά εναντίον των επιτιθέμενων), πρέπει να ανοίξουν διαδρόμους, για να περάσουν οι τεθωρακισμένες φάλαγγες. Αυτοί δεν μπορεί να έχουν πλάτος πολύ μεγαλύτερο από ένα όχημα εκκαθάρισης ναρκοπεδίων. Άλλωστε τέτοια οχήματα δεν αφθονούν, ενώ ο χρόνος και η δυνατότητα να διαθέσεις πολλά στο ίδιο σημείο είναι ελάχιστη. Και φυσικά τα συγκεκριμένα, είναι τα πρώτα που χτυπούν οι αμυνόμενοι.
Στην περίπτωση του Leopard 2A6, δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς συνέβη, αλλά από την συγκέντρωση των οχημάτων, αντιλαμβανόμαστε πως συμμετείχε σε φάλαγγα τεθωρακισμένων, που κινούνται επί ενός τέτοιου διαδρόμου. Το πιο πιθανό σενάριο για εμάς; Το προπορευόμενο όχημα, καταστράφηκε από το εχθρικό πυροβολικό ή από επιθετικό ελικόπτερο. Που σημαίνει, πως οι Ουκρανοί δεν είχαν καταφέρει να καταρρίψουν ή έστω, να παρεμβάλουν τα ρωσικά UAVs στοχοποίησης στην περιοχή, όπως και τα όποια ελικόπτερα. Ακόμη οι Ρώσοι, κατάφεραν να καταστρέψουν και τουλάχιστον ακόμη ένα όχημα, μάλλον ένα Μ2Α2 της φάλαγγας, παγιδεύοντας τα ενδιάμεσα.
Κάποιοι οδηγοί, θα επιχείρησαν να οπισθοχωρήσουν βγαίνοντας από το διάδρομο, αλλά τα οχήματά τους, τροχοφόρα κυρίως, θα έπεσαν σε νάρκες. Επίσης, στο σημείο πρέπει να άρχισε να “βρέχει” ρωσικές οβίδες, και το πιθανότερο, για τέτοιους “ζουμερούς” στόχους οι Ρώσοι να έριξαν μερικά Krasnopol, δηλαδή κατευθυνόμενες με laser οβίδες των 152 χιλιοστών. Το αποτέλεσμα χαοτικό και διαλυτικό και πρέπει να συνέβη σε πολύ μικρό χρόνο και με προβληματική απόκριση των Ουκρανών, όπως φαίνεται στο παρακάτω βίντεο: όπου ένα Bradley υποχωρώντας διασταυρώνει ίδιο όχημα την ώρα που βάλλει! Τελική αποτίμηση, η καταστροφή της φάλαγγας, με απώλειες τουλάχιστον ενός Leopard 2A6 και 9 ΤΟΜΑ M2A2ODS-SA Bradley. Βαριές, χωρίς αμφιβολία.
Γενικότερα μιλώντας δεν υπάρχει σήμερα άρμα μάχης, που να μπορεί να αντέξει σε καταιγισμό πυρών πυροβολικού, ούτε βέβαια κάποιο ΤΟΜΑ, ειδικά αν το βρουν σε σημείο όπου περιορίζεται η κίνηση του. Αυτό που μπορούμε να δούμε είναι πως αρκετά από τα οχήματα έχουν εγκαταλειφθεί, που σημαίνει πως οι στρατιώτες πήραν διαταγές -ή το αποφάσισαν οι ίδιοι- να απομακρυνθούν πεζή, ακολουθώντας αντίστροφα τον διάδρομο στο ναρκοπέδιο. Πάντως αν οι Ρώσοι είχαν επικρατήσει πλήρως στη συγκεκριμένη μάχη, θα είχαν ήδη περισυνελλέξει τα οχήματα και θα κυκλοφορούσαν στα δικά τους μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τις σχετικές εικόνες από κοντά. Προς το παρόν δεν έχει γίνει κάτι τέτοιο, υποθέτουμε πως τα οχήματα είτε θα έχουν απομακρυνθεί από τους Ουκρανούς, είτε θα παραμένουν σε μια “no mans land”.
Πολλοί έσπευσαν να κατηγορήσουν τους Ουκρανούς για κακή επιχειρησιακή επιλογή, κακή εκπαίδευση και ερασιτεχνισμό. Στον πόλεμο όμως μια τέτοια κατάσταση είναι κανόνας, όχι εξαίρεση, ειδικά όταν μετέχουν χιλιάδες επίστρατοι, χωρίς επαγγελματική σχέση με τις ένοπλες δυνάμεις, και με ό,τι εμπειρία έχουν “μαζέψει” στο μέτωπο. Έτσι κι αλλιώς, η κατά μέτωπο επίθεση μέσα από στενούς διαδρόμους, έχει μικρές πιθανότητες επιτυχίας, αλλά οι άνθρωποι πολεμούν για να ανακτήσουν την πατρίδα τους, θα κάνουν και παράτολμες κινήσεις. Αλλού θα τους “βγαίνει”, αλλού όχι.
Αν όλες οι ουκρανικές επιθέσεις είχαν αυτό το αποτέλεσμα, θα είχαμε δεκάδες ανάλογα βίντεο, αντίστοιχα με αυτά των “διαγωνισμών εκτόξευσης” πύργων ρωσικών αρμάτων μάχης, που βλέπαμε όλο το 2022. Αλλά δεν έχουμε κάτι τέτοιο, ούτε εικόνα μαζικής ανάλογης καταστροφής. Σε κάθε περίπτωση λοιπόν δεν μπορούμε να γενικεύσουμε ούτε περί “ουκρανικής αποτυχίας” ούτε περί “ρωσικής επιτυχίας” ή τα αντίστροφα. Το μέτωπο στην Ουκρανία πλέον έχει κινητικότητα μετά από πάνω από 9 μήνες στατικότητας και οδομαχιών, κυρίως στο Μπαχμούτ, θα περιμένουμε να δούμε την εξέλιξη.
Ένα άλλο βίντεο πάντως είναι ενδιαφέρον: με επίθεση σε Leopard 2A6 από Lancet. To Lancet δεν μπορεί να διατρήσει το άρμα όπως φαίνεται, αλλά η κρούση ενεργοποιεί το αυτόματο σύστημα πυρόσβεσης ή απλά τα καπνογόνα (ο λευκός πηχτός “καπνός” που βγαίνει). Οι Ρώσοι πάντως προτίμησαν να ρίξουν ένα “καμικάζι” drone, με την ελπίδα να το βγάλουν εκτός μάχης για μέρες ή εβδομάδες (αν π.χ. χτυπούσαν το σκοπευτικό του). Και εδώ θα ήταν ενδιαφέρον να μάθουμε το “μετά”, αν δηλαδή το άρμα παραμένει ενεργό, αν μπορεί να επισκευαστεί γρήγορα, αν έχει αχρηστευθεί κ.λπ.
Lancet destroyed Leopard 2A6 pic.twitter.com/7LlFP35kIn
— ZOKA (@200_zoka) June 10, 2023
Πάλι στη γενική εικόνα, δεν υπάρχει σαφήνεια τι συμβαίνει συνολικά στην ουκρανική επίθεση, που προς το παρόν μοιάζει “αναγνωριστική”, δηλαδή με αιχμές σε διάφορα σημεία για “δοκιμή” της τοπικής ρωσικής αντίστασης. Οι Ρώσοι καταστρέφοντας το φράγμα στη Νόβα Καχόβκα και πλημμυρίζοντας με τεράστια περιοχή δυτικά της Χερσώνας, μπορεί να προκάλεσαν πολλούς θανάτους και μια ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή, αλλά περιόρισαν δραματικά το μέτωπο της επίθεσης στο νότο. Έτσι οι όποιες επιθέσεις από τους Ουκρανούς γίνονται σε πολύ πιο στενό μέτωπο, και είναι ευκολότερο να τις περιορίσουν.
Πριν από λίγη ώρα, μάθαμε πως τουλάχιστον ένα ακόμη Leopard 2A6 έχει καταστραφεί, ενώ κυκλοφορούν φήμες πως οι Ρώσοι έχουν στα χέρια τους ένα του τύπου. Και αυτά αναμενόμενα. Το θέμα είναι αν οι απώλειες θα έχουν αποτέλεσμα (αν θα πετύχει η επίθεση, ή η άμυνα, αν μιλάμε για τους Ρώσους), και αν μπορούν να αναπληρωθούν από τους αντιμαχομένους. Για παράδειγμα, τα διαθέσιμα Leopard 2 παγκοσμίως είναι λίγα και δυσαναπλήρωτα για τους Ουκρανούς. Αντίθετα, τα T-55, T-62, T-72, T-80, T-90 έστω και σε αποθηκευση, είναι πολλά από Ρωσικής πλευράς, που αργά αλλά σταθερά επαναφέρει κάποια σε υπηρεσία (κυρίως όμως Τ-55 και Τ-62 πλέον). Η Ουκρανία έχει καλύτερο πυροβολικό σε ποιότητα (με τα HIMARS και τα PzH2000 και τα Caesar κ.λπ.), η Ρωσία έχει όμως μεγάλο όγκο πυροβόλων και αφθονία πυρομαχικών. Κάθε πλευρά λοιπόν ποντάρει όπου υπερέχει.
Η ουκρανική επίθεση με αυτό τον τρόπο που γίνεται (σε στενό μέτωπο μετά τις πλημμύρες) θα έχει σημαντικό κόστος σε ζωές και υλικό, θα πάρει πολύ χρόνο και θα καταγράψει αποτυχίες. Αλλά θα πρέπει να μετρήσουμε και την αντοχή των δύο πλευρών στις συνεχόμενες κινητικές επιχειρήσεις, το πάθος τους, την ηγεσία, τη δυνατότητα συλλογής πληροφοριών και την ταχεία αξιοποίηση τους, την τόλμη, την ικανότητα για παραπλάνηση (όσο γίνεται), και πολλά ακόμη στοιχεία που όλα μαζί θα καθορίσουν την τελική έκβαση. Το δεδομένο όμως, αυτή τη στιγμή, είναι πως μετά από τόσους μήνες πολέμου και οι δύο πλευρές έχουν υποστεί σημαντική φθορά, αλλά και έχουν προετοιμαστεί πιο μεθοδικά για τη συνέχιση του…
Το σημαντικό που μας ενδιαφέρει στην Ελλάδα, είναι πως Leopard 2A6 & M2A2ODS-SA Bradley, σε αυτή την ουκρανική τοπική ήττα που συζητάμε, δεν καταστράφηκαν ολοσχερώς (κάποια, αν έχουν καεί, έχουν καεί εκ των υστέρων κι όχι από τα αρχικά πλήγματα), ούτε εξερράγησαν, ούτε όπως φαίνεται “εξαΰλωσαν” το πλήρωμά τους. Η αρματική αιχμή διατηρεί την αξία της, τα δυτικά όπλα παραμένουν αποδοτικά, αλλά πλέον ενισχύεται η ανάγκη για πολύ οργανωμένη χρήση τους: σε επιχειρήσεις συνδυασμένων δυνάμεων, με αντιαεροπορική κάλυψη, με ισχυρά συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, με πολύ καλή εκπαίδευση πληρωμάτων και τοπικών διοικητών, με καλή αναγνώριση, με ψηφιακές επικοινωνίες και δικτυοκεντρική διοίκηση και με συστήματα αυτοπροστασίας. Διδάγματα σημαντικά που πρέπει να ενσωματωθούν και στη δική μας οργάνωση.
