Ενώπιον γερμανικού δικαστηρίου θα οδηγηθεί σήμερα ένας πρώην λοχίας των SS – ηλικίας πλέον 100 ετών – ο οποίος κατηγορείται για εγκλήματα που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Γιόζεφ Σ., πρώην λοχίας της μεραρχίας Totenkopf (Κεφαλή θανάτου) Waffen -SS, κατηγορείται για «συνέργεια στον φόνο» 3.518 κρατουμένων το διάστημα που ήταν δεσμοφύλακας στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Σάξενχάουζεν, κοντά στο Βερολίνο, από το 1942 ως το 1945.
Το 1942 ο Γιόζεφ Σ. ήταν 21 ετών. Κατηγορείται μεταξύ άλλων ότι εκτέλεσε Σοβιετικούς κρατούμενους και «ότι βοήθησε στον φόνο με αέριο» Zyklon B άλλων κρατουμένων.
Από το 1936 όταν ξεκίνησε τη λειτουργία του ως την απελευθέρωσή του από τον σοβιετικό στρατό στις 22 Απριλίου 1945 από το στρατόπεδο συγκέντρωσης Σάξενχάουζεν πέρασαν περίπου 200.000 κρατούμενοι, κυρίως αντιφρονούντες, Εβραίοι και ομοφυλόφιλοι. Δεκάδες χιλιάδες εξ αυτών πέθαναν κυρίως λόγω της σκληρής εργασίας στην οποία τους υπέβαλαν και στις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης.
Η δίκη αυτή ξεκινά μία εβδομάδα μετά την αναβολή της δίκης της 96χρονης Ίρμγκαρντ Φούρχνερ, πρώην γραμματέα σε άλλο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης. Η δίκη της όμως χρειάστηκε να αναβληθεί για τις 19 Οκτωβρίου, αφού η 96χρονη αποπειράθηκε να διαφύγει και συνελήφθη λίγο αργότερα.
Τα τελευταία δέκα χρόνια στη Γερμανία έχουν δικαστεί και καταδικαστεί τέσσερις πρώην SS. Θεωρητικά ο Γιόζεφ Σ. κινδυνεύει να καταδικαστεί σε τρία χρόνια φυλάκιση, αλλά η ποινή του θα είναι μάλλον συμβολική λόγω της ηλικίας του.
Λίγα στοιχεία είναι γνωστά για τη ζωή του: αφού απελευθερώθηκε το 1947, ζούσε μια ήρεμη ζωή στο κρατίδιο του Βρανδεμβούργου και εργαζόταν ως κλειδαράς, σύμφωνα με την εφημερίδα Bild.
«Οι δίκες αυτές είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τους επιζώντες και τους απογόνους τους. Επιθυμούν να αποδοθεί δικαιοσύνη», εκτιμά η Στέφανι Μπόρα ερευνήτρια του μουσείου του Βερολίνου Τοπογραφία του Τρόμου που είναι αφιερωμένο στα ναζιστικά εγκλήματα.
Τον Ιούλιο του 2020 δικαστήριο είχε επιβάλει ποινή δύο ετών φυλάκισης με αναστολή στον 93χρονο τότε Μπρούνο Ντέι, πρώην δεσμοφύλακα του στρατοπέδου συγκέντρωσης Στούτχοφ.
Οκτώ άλλες υποθέσεις πρώην SS εξετάζονται αυτή την περίοδο από διάφορα γερμανικά δικαστήρια, σύμφωνα με το Κεντρικό Γραφείο για τη Διαλεύκανση των Εγκλημάτων του Εθνικοσοσιαλισμού.
