ΘΕΜΑ: Ποιος θα “πετάει” τα Eurofighter, Rafale, F-15QA του Κατάρ, ποιος ο ρόλος της Τουρκίας;

 

Το τι συμβαίνει στον Περσικό Κόλπο σε επίπεδο στρατιωτικών εξοπλισμών τα τελευταία χρόνια είναι μάλλον άνευ προηγούμενου. Οι χώρες του Κόλπου, κάποτε ενωμένες κατά του κινδύνου που αντιπροσώπευε το Ιράν, και τώρα διαιρεμένες, ή μάλλον καλύτερα, είναι όλες πλέον εναντίον του Κατάρ (και του Ιράν φυσικά). Και οι δυο πλευρές κατηγορούν η μια την άλλη πως υποθάλπουν και στηρίζουν την τρομοκρατία, το Ισραήλ βλέπει το τι συμβαίνει τριγύρω του και ανησυχεί, ο Τραμπ αναγνωρίζει την Ιερουσαλήμ σαν πρωτεύουσα και όλα βαίνουν …καλώς!
Ας δούμε όμως την κίνηση που επικρατεί στα παγκόσμια super markets όπλων. Πολύ πρόσφατα, το Κατάρ υπέγραψε συμφωνία με τη Μεγάλη Βρετανία στις 10 Δεκεμβρίου για την αγορά 24 αεροσκαφών Typhoon, ύψους περίπου 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τον Σεπτέμβριο του 2015, η ίδια χώρα υπέγραψε συμβάση με τη Γαλλία για 24 αεροσκάφη Rafale για 7 δις δολάρια, και για 36 F-15QA τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους με κόστος 12 δις δολάρια (με την αγαπημένη εταιρεία του Τραμπ, Boeing). Είναι πραγματικά ενδιαφέρον να δούμε πως το Κατάρ, το οποίο σήμερα διαθέτει μόνο 12 γαλλικά αεροσκάφη τύπου Mirage 2000, θα φτάσει να έχει έναν υπερσύγχρονο στόλο 84 αεροσκαφών, τα πλέον σύγχρονα στον κόσμο.
Αν θέλετε την άποψή μας, αν η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία είχε αυτά τα αεροσκάφη, δεν θα χρειαζόταν τίποτα από τα αεροσκάφη που έχει σήμερα σε υπηρεσία, θα μπορούσε να αποστρατεύσει τιμητικά τα … πάντα, και με αυτά να είχε την απόλυτη υπεροπλία στο Αιγαίο για 2-3 δεκαετίες. Αλλά εμείς Κατάρ δεν είμαστε, και οι όποιοι ελληνικοί υδρογονάνθρακες θα πάνε για να αποπληρωθεί το τεράστιο εξωτερικό μας χρέος. Φυσικά όλοι καταλαβαίνουν πως το Κατάρ δεν αγοράζει αεροσκάφη αλλά επιρροή προς επιβίωση…
 

Πάντως ότι κι αν κάνει το Κατάρ, αυτά τα 84 υπερσύγχρονα μαχητικά χρειάζονται πιλότους. Και γεννιέται το εύλογο ερώτημα, που θα τους βρει ένα τόσο μικρό κράτος; Και πως αυτό το κράτος μπορεί να αντιμετωπίσει μια πανίσχυρη και προσφάτως μπαρουτοκαπνισμένη Σαουδική Αραβία, σε συνδυασμό με τα ΗΑΕ, Κουβέιτ και Αίγυπτο;
Το Κατάρ είναι ένα πολύ μικρό κράτος, με πραγματικά περιορισμένες ένοπλες δυνάμεις. Πως άλλωστε να έχει ισχυρές δυνάμεις, από την στιγμή που η “δεξαμενή” άντλησης στελεχών είναι πολύ μικρή. Από τους 2,6 εκ. κατοίκους, μόλις οι 313.000 είναι “ντόπιοι” και μπορούν να στελεχώσουν τις Ένοπλες Δυνάμεις. Άλλωστε οι “Ένοπλες Δυνάμεις” του ήταν ανέκαθεν υποτυπώδεις. Μέχρι πρόσφατα Mirage F1, Alpha Jets, άρματα AMX-30 και AMX-10 ήταν ότι καλύτερο είχε να δείξει το Κατάρ, πριν περάσει πριν λίγα χρόνια στα Mirage 2000Q. Τα τελευταία ήρθαν μετά το 2000, όταν το Κατάρ αποφάσισε να επενδύσει στην βελτίωση των οπλικών του συστημάτων. Αργά αλλά σταθερά, με αγορές από ΗΠΑ και Γερμανία το Κατάρ επανεξοπλίστηκε (η πιο σωστή έκφραση είναι, “έγινε αστακός”).
 

Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗAE), οι μεγαλύτεροι πλέον “αντίπαλοι” του Κατάρ εξοπλίζονται επίσης με ότι καλύτερο κυκλοφορεί. Σύμφωνα με την SIPRI, η Σαουδική Αραβία αύξησε τις αμυντικές της δαπάνες κατά 212% μεταξύ 2012 και 2016, σε σύγκριση με την περίοδο 2007-2011. Το ποσοστό αυτό ήταν 63% για τα ΗAE την ίδια περίοδο. Ο κύριος προμηθευτής όπλων και των δύο χωρών είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Η Αγγλία και η Γαλλία ακολουθούν.
Η Σαουδική Αραβία υπέγραψε συμφωνία ύψους 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την αγορά όπλων με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τράμπ κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Μαΐου στη χώρα, η οποία σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα θα φτάσει σε ύψος τα 110 δισεκατομμύρια δολάρια (τα υπόλοιπα στο μέλλον). Υπενθυμίζουμε πως το 2011, η Σαουδική Αραβία αγόρασε 84 νέα αμερικανικά αεροπλάνα F-15SA για 29 δισεκατομμύρια δολάρια ενώ προχώρησε  στον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων 70 F-15S σε επίπεδο SA. Η Σαουδική Αραβία επίσης παρέλαβε πρόσφατα το τελευταίο από τα 72 αεροσκάφη Typhoon που παρήγγειλε από το Ηνωμένο Βασίλειο το 2007, (αγορά που έφτασε περίπου τα 41 δισεκατομμύρια δολάρια) τον Ιούνιο του 2017.

Από την εξίσωση δεν πρέπει να βγάλουμε το Κουβέιτ. Το μικρό κράτος, που για χάρη του έγινε ο Α’ Πόλεμος του Κόλπου, παρήγγειλο το 2016 28 Typhoon. Επίσης το ίδιο έτος αγοράστηκαν τ32 F/A-18E/F Super Hornets για 10,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Τα ΗΑΕ παρέλαβαν 80 F-16E/F μεταξύ 2003 και 2006, διαπραγματεύεται για Rafale, ενώ αποφάσισε να εκσυγχρονίσει τα Mirage 2000-9 . Τα ΗΑΕ έχουν διαπραγματευτεί για Su-35 ενώ επιθυμεί σφόδρα να αγοράσει F-35. H Αίγυπτος με την σειρά της, και προς έκπληξη όλων έχει παραγγείλει τον Απρίλιο του 2015 50 νέα αεροσκάφη τύπου MiG-29, 36 Rafale, ενώ εξοπλίζει τα F-16 με νέα όπλα. Ταυτόχρονα παραλαμβάνει παράλληλα 46 ελικόπτερα Ka-52 και 48 Apache AH-64!
Τέλος, δεν χρειάζεται να αναφερθούμε εκτενώς και στις αγορές βαλλιστικών συστημάτων. Θυμίζουμε ότι ότι η Σαουδική Αραβία αγόρασε το DF-3 από την Κίνα στη δεκαετία του 1980 και DF-21 το 2007. Πρόσφατα όμως και το Κατάρ εξοπλίστηκε με βαλλιστικά βλήματα.

Πάλι το Κατάρ…
Το θέμα μας είναι όμως παραμένει του τι θα κάνει το Κατάρ με τόσα υπερσύγχρονα μαχητικά που έχει συγκεντρώσει (εκτός της αγοράς πολιτικής επιρροής στην Δύση). Δεκάδες δις δολαρίων, θα βρίσκονται παρκαρισμένα στις αεροπορικές του βάσεις, και θα περιμένουν να προστατεύσουν το μικρό βασίλειο σε περίπτωση που η Σαουδική Αραβία αποφασίσει πως enough is enough. Θα καταφέρει το Κατάρ να δημιουργήσει μια πολυάριθμη αεροπορική δύναμη, και πως από τα 12 μαχητικά θα πάει στα 84+;
Ουσιαστικά θα πρέπει να δημιουργήσει μια αεροπορία ισάξια με την ελληνική. Αυτό δεν σημαίνει μόνο αεροδρόμια, shelters, ή συμβάσεις FOS, αυτά είναι εύκολα. Το δύσκολο είναι να φτιάξει Σχολή Ικάρων και να βρει τους κατ’ ελάχιστο 40-60 σπουδαστές που θα χρειάζεται ετησίως για να στελεχώσει μια τόσο σύγχρονη αεροπορία.
 

Κάπου εκεί αρχίζει κατά πάσα πιθανότητα ο ρόλος της Τουρκίας. Η τελευταία έχει φανερώσει μια ασυγκράτητη διάθεση για την επιστροφή στη Μέσης Ανατολής σαν κηδεμόνας της , όταν ήταν πριν από 100 χρόνια, την εποχή που οι Άραβες δεν είχαν ακόμη πετρέλαιο. Η επιθετική (ή μάλλον εχθρική) ρητορική κατά του Ισραήλ, η ενίσχυση των Παλαιστινίων, η πανίσχυρη βάση στο Κατάρ, σημαίνει πως η Υψηλή Πύλη θέλει αργά αλλά σταθερά να θέσει την περιοχή υπό τον έλεγχό της.

Το Κατάρ, με τον πλούτο του έχει στηρίξει την Τουρκία, ίσως σε μια προσπάθεια να αγοράσει μελλοντική υποστήριξη από έναν ισχυρό περιφερειακό σύμμαχο, μια αναδυόμενη υπερδύναμη. Η Τουρκία έχει όλα όσα δεν έχει το Κατάρ. Ανεξάντλητους ανθρώπινους πόρους, πανίσχυρη βιομηχανία, εξαιρετικά πανεπιστήμια που εξελίσσουν την γνώση, ένοπλες δυνάμεις επιπέδου περιφερειακής υπερδύναμης. Το Κατάρ έχει αυτό που δεν έχει η Τουρκία, χρήμα και ορυκτά καύσιμα. Και οι δυο μαζί θα μπορέσουν να κάνουν πολλά, ενώ είναι προφανές πως μοιράζονται και μερικές “ακραίες” απόψεις ισλαμικής “ορθότητας”.

Οι άλλες χώρες της περιοχής, πλην του Ιράν, φαίνεται πως δεν βλέπουν με καλό μάτι το τι συμβαίνει. Η Σ.Αραβία, ΗΑΕ, Κουβέιτ και Αίγυπτος δεν θα ήταν καθόλου χαρούμενες με μια νεο-οθωμανική εποχή στον Περσικό, ειδικά όταν στο μέλλον εξαντληθούν τα αποθέματα πετρελαίου της ΣΑ και Κουβέιτ. Το τι θα κάνουν με το Κατάρ, είναι άγνωστο.
Το τι θα κάνει όμως το Κατάρ, είναι προφανές. Όπως είπαμε αγοράζει με κάθε τρόπο επιρροή από την ισχυρή Δύση, μοιράζοντας παραγγελίες μεταξύ ΗΠΑ, Γαλλίας και Ηνωμένου Βασιλείου. Κατά δεύτερον φέρνει την Τουρκία και τον στρατό της στον Περσικό. Και κατά τρίτο χρηματοδοτεί κάθε σχέδιο της Τουρκίας, λύνοντας μερικώς το θέμα της χρηματοδότησης. Η τελευταία, αν της “βγουν” τα μεγαλεπίβολα αμυντικής βιομηχανίας σχέδιά της, θα είναι η πρώτη μουσουλμανική χώρα με ικανότητα απευθείας αντιπαράθεσης με την Δύση και το Ισραήλ. Πιστεύει λοιπόν πως αργά ή γρήγορα όλες οι μουσουλμανικές χώρες θα συνταχτούν μαζί της.

Το Κατάρ χρειάζεται πιλότους για τα αεροσκάφη του, κι όχι μόνο. Χρειάζεται πληρώματα για το ναυτικό του, στρατιώτες για τα άρματά του. Η Τουρκία έχει προσωρινά ένα έλλειμμα πιλότων και προσωπικού, αλλά χάρη στον συνεχώς αυξανόμενο πληθυσμό της σε λίγα χρόνια θα έχει καλύψει τα πάντα. Η πρόσφατη εισαγωγή πιλότων στην Αεροπορική της Ακαδημία, φανερώνει τις δυνατότητές της. Το θέμα είναι, κάποιοι από αυτούς τους πιλότους θα ενισχύσουν ή όχι την Αεροπορία του Κατάρ;