Πρώτη δημοσίευση 6/8/2021
Δεν πρέπει να υπάρχει Έλληνας στη χώρα μας, ή στο εξωτερικό (και άνθρωπος γενικά), που να μην δακρύζει στη θέα των δασικών πυρκαγιών. Ο παρατεταμένος καύσωνας μας έδωσε, για μια ακόμη φορά πολύ δύσκολες στιγμές καταστροφικών πυρκαγιών. Η χώρα μας, βρέθηκε φέτος με έναν μεγάλο στόλο εναέριων πυροσβεστικών μέσων. Με ικανοποίηση είδαμε πριν το καλοκαίρι να νοικιάζονται τα περισσότερα εναέρια μέσα από κάθε άλλη χρονιά, από Air Tractor, μέχρι Beriev Be-200, ενώ φυσικά δεν έλειψαν και τα γνωστά μας, S-64 Ericksson. Τα τελευταία είναι αυτά που έχουν βοηθήσει πάρα πολύ στην κατάσβεση δασικών πυρκαγιών τα χρόνια που πέρασαν
Τις τελευταίες μέρες μας εντυπωσίασε στην Ελλάδα όλους, η επιχειρησιακή χρησιμοποίηση του ρωσικού αμφίβιου Beriev Be-200ES, που βοήθησε (και βοηθά) σημαντικά σε δύσκολες περιπτώσεις, όπως η φωτιά στην Αττική, αλλά και στην Ηλεία. Πρέπει να ομολογήσουμε, πως οι πιλότοι του αεροσκάφους έχουν προσφέρει σημαντικά στις κατασβέσεις, πετώντας δίπλα στα ελληνικά και άλλα μέσα. Και τους ευχαριστούμε όλοι γι’αυτό, όπως και όλους όσους συμμετέχουν στην τιτάνια προσπάθεια της προστασίας του δασικού μας πλούτου.
Έτσι, ξεκίνησε πάλι μια συζήτηση, για την ανάγκη ή όχι της αγοράς νέων εναέριων μέσων, αντί των CL-515 που σχεδιάζει να αγοράσει (;) η Πολιτική Προστασία για την Πυροσβεστική. Θυμίζουμε πως ο αρμόδιος Υπουργός Ν.Χαρδαλιάς, ανακοίνωσε πριν από εβδομάδες ένα φιλόδοξο σχέδιο ανανέωσης του στόλου των εναερίων μέσων της Πυροσβεστικής, με κονδύλια που προέρχονται από δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, του ΕΣΠΑ 2021-2027 και του Ταμείου Ανάκαμψης. Καταρχάς θα πρέπει να δώσουμε συγχαρητήρια, καθώς χωρίς εθνικούς πόρους, και με κινητοποίηση αναπτυξιακών εργαλείων, η Πολιτική Προστασία επιτέλους χρηματοδοτεί κάτι τόσο αναγκαίο για τη χώρα.
Βέβαια η εικόνα των τεράστιων δασικών πυρκαγιών, “αναζωπύρωσε” τη συζήτηση για τα Beriev Be-200 (αυτά που… θα φτιάχνονταν στη χώρα μας) αλλά κι άλλους “δεινόσαυρους” της αεροπυρόσβεσης. Γενικά είμαστε λίγο large όταν συζητάμε για σχεδιασμό, και τελικά πολύ extra small όταν αγοράζουμε ή μετά συντηρούμε το υλικό. Αν γενικά ήταν “απλό”, θα μπορούσαμε να δανειστούμε το An-225 Mriya και να ρίξουμε καμία 200αριά τόνους νερού και να “τελειώναμε”. Δεν είναι έτσι τα πράγματα, και καλό είναι να ρωτάμε τους επαγγελματίες πυροσβέστες και πιλότους για το τι χρειάζεται.
Αγορά 44 πυροσβεστικών αεροσκαφών μέχρι το 2030 προτείνει η Πολιτική Προστασία!
Σήμερα θα θέσουμε ένα νέο θέμα στις καθημερινές μας συζητήσεις. Θα προτείνουμε κάτι τελείως Out Of The Box, καθώς η Αεροπυρόσβεση είναι πολύ ειδικό θέμα και απλά το μόνο που μπορούμε να προσφέρουμε είναι -βιώσιμες και λειτουργικές- ιδέες, που μέχρι σήμερα δεν έχουν καν συζητηθεί. Δεν θα αναλύσουμε ιδιαίτερα το μέσο που εξετάζουμε, καθώς δεσμευόμαστε να το κάνουμε από τις σελίδες της έντυπης ΠΤΗΣΗΣ. Σήμερα όμως θα δούμε τη νέα “ιδέα” συνοπτικά.
Μπορεί τα CL-215 και τα CL-415 (όπως και το Be-200ES) να κλέβουν την “παράσταση” αλλά δεν πρέπει να αγνοούμε και την χρησιμότητα των ελικοπτέρων. Έτσι, είτε τα ενοικιαζόμενα (συνήθως τα S-64) είτε τα CH-47D (που τα λιώσαμε τα τελευταία χρόνια) παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Τα ελικόπτερα, μπορούν και ρίχνουν νερό ακριβώς στην εστία με μεγάλη ακρίβεια, ενώ το βασικότερο, μπορούν να “γεμίζουν” από παντού, λίμνες, ποτάμια, νερόλακκους, ακόμη και πισίνες. Αυτά είναι όμως γνωστά.
Υπάρχουν δυο μέθοδοι υδροληψίας από ελικόπτερα, είτε με “κάδους” (ρίχνουν έναν κάδο, που γεμίζει), είτε με άντληση. Το S-64 κάνει αυτό ακριβώς το τελευταίο, έτσι μάλιστα, μπορεί να ρίχνει το νερό σε δόσεις, χτυπώντας περισσότερες από μια εστίες. Ενώ ένα CH-47D με κάδο, είναι υποχρεωμένο να ρίξει το νερό με τη “μία”. Με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό! Επίσης, ο κάδος είναι αεροδυναμικά “βαρίδι”, επιβαρύνοντας σημαντικά τις επιδόσεις. Έτσι, η λύση που εφαρμόζει το S-64 σιγά-σιγά υιοθετείται και από άλλα ελικόπτερα. Όπως αυτό που θα συζητήσουμε σήμερα, το S-70i FireHawk της Sikorsky.
Το UH-60 BlackHawk είναι πλέον το πιο γνωστό και διαδεδομένο ελικόπτερο στον κόσμο. Οι Αμερικανοί το σχεδίασαν βασισμένοι στην εμπειρία του Βιετνάμ, και είναι ίσως το πλέον ανθεκτικό ελικόπτερο σε υπηρεσία σήμερα. Υπηρετούν χιλιάδες, με δεκάδες στρατούς ανά τον πλανήτη, ενώ ιδιαίτερη επιτυχία έχει και η ναυτική έκδοση, γνωστή παλαιότερα στα SH-60 (S-70) ή σήμερα σαν το εξελιγμένο MH-60R. Το ελικόπτερο βρίσκεται στην τρίτη γενιά του, UH-60M, μετά την πρώτη (UH-60A) και δεύτερη (UH-60L). Και οι αριθμοί του αυξάνονται συνεχώς, αντί να μειώνονται σε υπηρεσία, καθώς ελάχιστοι αποσύρουν S-70.
Η διάδοσή του ανά τον πλανήτη, και η έντονη χρήση του από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, έχουν μειώσει δραματικά το κόστος χρήσης. Οι ίδιοι οι Αμερικανοί το υπολογίζουν περίπου στα 2.000 δολάρια ανά ώρα πτήσης, ένα απίστευτα χαμηλό νούμερο, που αγγίζει πλέον αυτό ενός UH-1H. Αλλά πρέπει να συνυπολογίζουμε πως πετούν χιλιάδες ελικόπτερα του τύπου, και υπάρχει μαζική παραγωγή ανταλλακτικών από δεκάδες κατασκευαστές.
Τώρα, ας πάμε στο ίδιο το S-70 FireHawk. Είναι ουσιαστικά το γνωστό σε όλους UH-60M (3rd Gen BlackHawk) με μια σύμμορφη δεξαμενή νερού, που χωρά 1.000 gal ή 3,9 τόνους νερό! Δηλαδή, ένα “ταπεινό” FireHawk, μπορεί να μεταφέρει σχεδόν 4 τόνους νερό, όταν το γιγάντιο S-64 μπορεί να μεταφέρει 7 (10 υπό συγκεκριμένες συνθήκες), ενώ ένα CL-415 λίγο περισσότερους από 6 τόνους. Με την ευκαιρία, οι 3,9 τόνοι “γεμίζουν” από υδατοδεξαμενή (λίμνη, ποτάμι, πισίνα κ.ο.κ.) σε 60 δευτερόλεπτα.
Ποιες όμως είναι οι διαφορές που αξίζει να εξετάσουμε. Καταρχάς, είναι ένα πολύ πιο ευέλικτο ελικόπτερο, εύκολο στη χρήση, και βασικά χαμηλού κόστους. Συνεπώς, οι κύκλοι ανεφοδιασμού του θα είναι ευκολότεροι και γρηγορότεροι. Δηλαδή, σε πολλά σενάρια, ένα FireHawk θα μεταφέρει περισσότερο νερό στην εστία της πυρκαγιάς από ότι ένα S-64 ή ένα CL-415. Επίσης, η διαθεσιμότητά του θα είναι πολύ μεγαλύτερη.
Τα FireHawks μπορούν να χρησιμοποιηθούν με την ίδια “λογική” που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα Air Tractors. Δηλαδή, να είναι διάσπαρτα σε όλη τη χώρα, να περιπολούν χωρίς νερό, και αν χρειαστεί να γεμίζουν άμεσα από σημείο υδροληψίας (οποιοδήποτε και οπουδήποτε), χτυπώντας μια φωτιά εν τη γενέσει της. Ανάλογη χρήση σκέφτεται και η Πολιτική Προστασία για τα Air Tractors, απλά τα τελευταία δεν μπορούν να έχουν χρήση ελικοπτέρου.
Επίσης, ένα FireHawk δεν παύει ποτέ να είναι ένα BlackHawk. Αυτό σημαίνει πως μπορεί να μεταφέρει προσωπικό (όσο ένα BlackHawk), και να κάνει μεταφορές, ακριβώς όπως ένα BlackHawk. Επίσης, μπορεί να εκτελεί αποστολές SAR (Search And Rescue) κανονικά! Συνεπώς, η Πολιτική Προστασία θα έχει ένα μέσο με πολλές διαφορετικές αποστολές, που μάλιστα θα “ξεκουράσει”, αν όχι θα αντικαταστήσει, τα AS-332 Super Puma και S-70B/B6 από τον ιδιαίτερα επιβαρυντικό ρόλο των αποστολών SAR (τα Super Puma κάποια στιγμή πρέπει να είναι 100% διαθέσιμα για CSAR).
Σκεφτείτε, ενώ ένα FireHawk εκτελεί αποστολή αεροπυρόσβεσης, να χρειαστεί να μεταφέρει εκτάκτως δασοπυροσβέστες, ή ακόμη χειρότερα, να εκκενώσει πυροσβέστες ή προσωπικό, σε κίνδυνο. Και ακόμη πιο δύσκολα, να εκκενώσει πολίτες σε κίνδυνο. Ή ακόμη πιο άσχημα, να σταματήσει την πυρόσβεση και επιτόπου, να κάνει αποστολή MEDEVAC για τραυματία ή ασθενή. Όλα αυτά, με ένα μόνο μέσο, που το έχει επί του πεδίου ο επικεφαλής της Πολιτικής Προστασίας στην περιοχή.
Τα περισσότερα μέσα αεροπυρόσβεσης, είναι επενδύσεις με περιορισμένο ορίζοντα χρήσης μέσα σε ένα ημερολογιακό έτος, μόλις κάποιους μήνες το καλοκαίρι (αν και κάποια στιγμή στην Ελλάδα, σκεφτήκαμε να κάνουμε χρήση 2 CL-415 σε αποστολές SAR). Αυτός είναι κι ο λόγος που νοικιάζουμε S-64, ελικόπτερα που μετακινούνται μεταξύ Νότιου και Βόρειου Ημισφαιρίου (μεταξύ Ευρώπης και Αυστραλίας) καθώς θα ήταν ανόητο να υπάρχουν μέσα που “κάθονται” έναν ολόκληρο χειμώνα σε ένα μέρος.
Αντίθετα, τα FireHawks θα μπορούν να εκτελούν αποστολές SAR στη χώρα μας όλο το χρόνο, συνδράμοντας το δύσκολο έργο της Πολιτικής Προστασίας σε όλο το φάσμα των αποστολών της. Aλλά η όποια χρησιμότητα των όποιων ελληνικών FireHawks δεν σταματά φυσικά εκεί. Τα FireHawks στις ΗΠΑ, και ειδικά στην Καλιφόρνια, έχουν επιδείξει τις ικανότητές τους να πετούν και να σβήνουν φωτιές το βράδυ.
Υπάρχουν μελέτες στις ΗΠΑ που αποδεικνύουν πως οι αεροπυροσβέσεις είναι κατά πολύ αποδοτικότερες το βράδυ (χαμηλότερες θερμοκρασίες, μειωμένη ένταση ανέμων κ.ο.κ.), ενώ δεν εγκαταλείπονται και τα πεζοπόρα τμήματα σε άνισες μάχες με τον πύρινο εχθρό. Επίσης, με περισσότερους πιλότους, μπορεί να γίνει 24ωρη χρήση των μέσων, φτάνοντας πλέον τη σχέση κόστους οφέλους σε απίστευτα επίπεδα.
Τα ΜΜΕ έχουν πολλές φράσεις κλισέ, με βασικότερη στις δασικές πυρκαγιές την “τα εναέρια μέσα με το πρώτο φως της μέρας…”. Λοιπόν, αυτό δεν ισχύει με το FireHawk, καθώς έχει πιστοποιηθεί να πετά βράδυ και με δύσκολες συνθήκες. Κλείνοντας θα πούμε πως πολλά εναέρια μέσα μπορούν και ρίχνουν νερό όταν πρέπει, και μέσα στις προδιαγραφές τους. Αλλά κανένα, δεν μπορεί να κάνει τόσες αποστολές, όσο ένα FireHawk. Και η σημερινή συζήτηση θα πρέπει να απαντήσει στην ερώτηση “μήπως έφτασε η στιγμή να δούμε UH-60 στην Ελλάδα, ακόμη και με πολιτική περιβολή“;
Η χρησιμότητα ενός ελικοπτέρου σαν το FireHawk είναι πολλαπλή, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε και κάτι που μας ενδιαφέρει πολύ εδώ στην Ελλάδα. Το FireHawk δεν παύει να είναι ένα λύκος με προβιά πυροσβέστη, δηλαδή ένα κανονικά UH-60M BlackHawk. Αντί λοιπόν για δασοκομμάντος, θα μπορούσε να μεταφέρει και απλούς κομμάντος, σε αποστολή κατάσβεσης βραχονησίδας, πλοίου, ή αλλού. Φυσικά, και πάντα, για την αποφυγή πρόκλησης περιβαλλοντικού ατυχήματος…
