Την Γκάνα και την Γκαμπόν θα επισκεφθεί διαδοχικά αύριο και μεθαύριο ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, συνεχίζοντας την πολιτική διεύρυνσης και ενδυνάμωσης των σχέσεων της Ελλάδας με χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής, μετά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Ρουάντα.
Διπλωματικές πηγές δίνουν έμφαση στο ότι η Γκάνα και η Γκαμπόν θα αναλάβουν από 1ης Ιανουαρίου 2022 και για διάστημα δύο ετών θέση μη-μόνιμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και σημειώνουν πως δεδομένης της ελληνικής υποψηφιότητας για μια θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας για την περίοδο 2025-26, καθώς και τη διαχρονική σημασία που έχει το ΣΑ, ιδιαίτερα όσον αφορά το Κυπριακό, και πιο πρόσφατα άλλα ζητήματα άμεσου ελληνικού ενδιαφέροντος, όπως η Λιβύη και η Συρία, κρίνεται επιτακτική η ενίσχυση των δεσμών με τις χώρες που απαρτίζουν το Συμβούλιο Ασφαλείας.
Μέχρι στιγμής, μόνο κατά το τελευταίο εξάμηνο, επισημαίνουν, ο υπουργός Εξωτερικών είχε εκτεταμένες διμερείς επαφές με ομολόγους του από 11 από τα 15 μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας για την περίοδο 2022-25. Σ’ αυτά συμπεριλαμβάνονται τα 5 μόνιμα μέλη (Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία), με τρεις εκ τις οποίες η χώρα μας έχει επίσης υπογράψει σημαντικές συμφωνίες.
Επιπροσθέτως, σημειώνουν ότι ο υπουργός Εξωτερικών είχε συναντηθεί με τους ομολόγους του της Γκάνα Σέρλι Άγιορκορ Μπότσγουεϊ (Shirley Ayorkor Botchwey) και της Γκαμπόν Πακόμ Μουμπελέ Μπουμπεγιά (Pacome Moubelet Boubeya), στο περιθώριο της 76ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τον περασμένο Σεπτέμβριο. Στις ανωτέρω συναντήσεις, όπως αναφέρουν, πέρα από τις διμερείς σχέσεις, οι οποίες είναι περιορισμένες, καθώς δεν είχε υπάρξει στο παρελθόν επαφή Έλληνα υπουργού Εξωτερικών με ομολόγους του από τις χώρες αυτές, εξετάσθηκε και η αντιμετώπιση της πανδημίας.
Επισημαίνουν, μάλιστα, ότι ο υπουργός Εξωτερικών της Γκαμπόν είχε εκφράσει τις ιδιαίτερες ευχαριστίες του, καθώς η Ελλάδα ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που προσέφερε εμβόλια και προσθέτουν πως η αυριανή επίσκεψη αποτελεί την υλοποίηση της υπόσχεσης που είχε δοθεί τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η Ελλάδα θα δωρίσει 150.000 εμβόλια στην Γκάνα και 200.000 στην Γκαμπόν, γνωστοποιούν οι ίδιες πηγές.
Οι διμερείς επαφές, τόσο με τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών όσο και με άλλους αξιωματούχους, αναμένεται να εστιάσουν επίσης στην προώθηση των διμερών οικονομικών σχέσεων. Σημειώνεται ότι μεγάλη ελληνική εταιρεία δραστηριοποιείται στον ενεργειακό τομέα στην Γκάνα και αναμένεται ότι κατά την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών θα εξετασθεί το ενδεχόμενο και άλλων επενδύσεων.
Οι ανωτέρω χώρες, οι οποίες είναι παραθαλάσσιες έχουν αμφότερες επικυρώσει τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (η Γκάνα το 1983 και η Γκαμπόν το 1998). Στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζουν οι διπλωματικές πηγές, αναμένεται η ελληνική πλευρά να θέσει μετ’ επιτάσεως το ζήτημα της ανάγκης σεβασμού και πλήρους εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου από όλα τα κράτη, συμπεριλαμβανομένου του Χάρτη του ΟΗΕ και βεβαίως της UNCLOS.
Παράλληλα, οι δύο αυτές χώρες, δεδομένου της γεωγραφικής τους θέσης (στον Κόλπο της Γουινέας) διαδραματίζουν, επίσης, ρόλο στην ελευθερία της ναυσιπλοΐας και την καταπολέμηση της πειρατείας, η οποία αποτελεί σημαντική πρόκληση στην περιοχή και βεβαίως προτεραιότητα για την Ελλάδα.
Δωρεά για την ενίσχυση ελληνικού σχολείου στην Γκάνα
H επίσκεψη θα έχει και ανθρωπιστική διάσταση, καθώς ο υπουργός Εξωτερικών θα επισκεφθεί ελληνικό σχολείο στην Γκάνα, όπου φοιτούν 160 μαθητές και θα κάνει δωρεά για την ενίσχυση του σχολείου. Επίσης, αναμένεται να προβεί σε δωρεά στην Γκαμπόν, σε οργανισμό που θα υποδειχθεί από τις αρχές της χώρας.
Τέλος, επισημαίνουν ότι κατά τη συνάντηση που είχε ο υπουργός Εξωτερικών με τον ομόλογό του της Γκαμπόν στη Νέα Υόρκη, ο τελευταίος σχολίασε ότι οι Αφρικανικές χώρες είναι ανοιχτές στην συνεργασία με όσες χώρες δείχνουν σχετικό ενδιαφέρον. Το σχόλιο αυτό, τονίζουν περαιτέρω, αφορά από τη μία πλευρά τόσο τη σχέση των ευρωπαϊκών κρατών με την Αφρική σε αντιδιαστολή με την Κίνα, αλλά μπορεί να ερμηνευθεί και σε σχέση με την προσπάθεια της Τουρκίας να διεισδύσει στην Υποσαχάρια Αφρική.
Η Τουρκία έχει, κατά την τελευταία δεκαετία, αυξήσει σημαντικά την παρουσία της, αρχής γενομένης από την ίδρυση πρεσβευτικών αρχών, οι οποίες από 11 στο σύνολο της Αφρικής έχουν περάσει σε λιγότερο από δύο δεκαετίες σε 43.
Καταληκτικά, οι διπλωματικές πηγές τονίζουν πως η Ελλάδα, χώρα χωρίς αποικιακό παρελθόν έχει τη δυνατότητα να οικοδομήσει σχέσεις συνεργασίας και αλληλοκατανόησης με τις χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής. Η Γκάνα ήταν εξάλλου η πρώτη χώρα της Υποσαχάριας Αφρικής που απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1957, ανοίγοντας τον δρόμο για την πλήρη απο-αποικιοποίηση των χωρών της Ηπείρου τις δεκαετίες ’60 και ’70.
