Ζωντανό μάθημα Ιστορίας και Πατριωτισμός σε μια μετάθεση. Τα εμβληματικά Τ-34 του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου που εμφανίζονται τα τελευταία χρόνια στην Παρέλαση της Νίκης στην Μόσχα θέλουν και έμπειρους οδηγούς για να τα κινήσουν γι’ αυτό και ο ρωσικός Στρατός εκπαιδεύει το προσωπικό που θα τα επανδρώσει σαν να πρόκειται να οδηγήσουν οποιοδήποτε άλλο άρμα του. Σχεδόν.
Διότι τα συντηρημένα και λειτουργικά T-34 δεν είναι άρματα όπως τα άλλα. Σίγουρα κανείς δεν μπορεί να αποκαλέσει τους σημερινούς Ρώσους αρματιστές μαλθακούς όμως τα ατσάλινα αυτά θηρία ήταν φτιαγμένα για σκληρούς άντρες: «σπαρτιάτικο» εσωτερικό με τα απολύτως απαραίτητα και βεβαίως ούτε λόγος για αυτόματο κιβώτιο μετάδοσης κίνησης. Για να οδηγήσεις ένα τανκ σαν κι αυτό ήθελε δεξιοτεχνία και σιδερένια μπράτσα.
Μάλιστα εκτός από ελιγμούς και στροφές υψηλής ταχύτητας η εκπαίδευση των επιλέκτων οδηγών-μηχανικών προβλέπει διάβαση κωλυμάτων, αντιαρματικής τάφρου αλλά και αποφυγή εκρηκτικών-ναρκών, εκπαιδευτικά αντικείμενα που μάλλον δεν χρειάζονται για παρελάσεις. Όμως ο ρωσικός Στρατός ξέρει καλύτερα.
Κατά την διάρκεια του πολέμου τα σοβιετικά εργοστάσια παρήγαγαν περίπου 57.000 άρματα του τύπου. Τα Τ-34/76 με πυροβόλο 76,2 χιλ και αργότερα τα Τ-34/85 με το ισχυρότερο πυροβόλο των 85 χιλ. απετέλεσαν την ραχοκοκαλιά των σοβιετικών τεθωρακισμένων σχηματισμών στον πόλεμο και μετά από αυτόν. Η παραγωγή τους συνεχίστηκε και στον Ψυχρό Πόλεμο ξεπερνώντας συνολικά τις 80.000 μονάδες ενώ χιλιάδες εξήχθησαν σε διάφορες χώρες του κόσμου.
Για τους Ρώσους το θρυλικό T-34 είναι το τανκ που οδήγησε τον Κόκκινο Στρατό έως το Βερολίνο, ένα σύμβολο της νικηφόρου σοβιετικής πολεμικής μηχανής στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και ως σύμβολο είναι το τέλειο ψυχολογικό «εργαλείο» για να τονώσει ο Πρόεδρος Πούτιν το πατριωτικό/εθνικιστικό αίσθημα των Ρώσων συσπειρώνοντάς τους –κατά προτίμηση γύρω του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα λειτουργικά Τ-34 ανήκουν σε ειδική Επιλαρχία, υπαγόμενη στην 4η Μεραρχία Φρουρών «Καντιμίροφ». Εκτός από το να ανοίγουν την Παρέλαση της Νίκης στην Μόσχα και σε άλλες μεγάλες πόλεις, τα πληρώματα θα οδηγούν τα «πατριωτικά άρματα» στα γυρίσματα ιστορικών ντοκιμαντέρ και σε πολεμικές ταινίες όπως το ρωσικό αντίστοιχο του «Fury» με τον εύγλωττο τίτλο «Τ-34» (2018) που έκανε πρεμιέρα τον Ιανουάριο του 2019 και ρεκόρ εισιτηρίων.
Το πρόβλημα του μειούμενου αριθμού λειτουργικών αρμάτων του τύπου λύθηκε με την δωρεά 30 και δη πλήρως επιχειρησιακών Τ-34/85 από το Λάος τα οποία έφθασαν το 2019 σιδηροδρομικώς στην έδρα της Επιλαρχίας στο Νάρο-Φαμίνσκ, 80 χλμ από την Μόσχα, έπειτα από ένα μακρύ ταξίδι με τον Υπερσιβηρικό από το Βλάντιβαστόκ. Παραμένει αδιευκρίνιστο αν η Ρωσία πλήρωσε για τα συγκεκριμένα T-34 ή τα αντάλλαξε με κάτι, ωστόσο μετά την σχετική συμφωνία ένας αριθμός εκσυγχρονισμένων Τ-72 εθεάθη καθ’ οδόν προς το Λάος.
Σύμφωνα πάντως με τον Αλεξέι Χλόποταφ, ειδήμονα σε θέματα σοβιετικού στρατιωτικού υλικού, αυτά τα T-34 πρέπει να κατασκευάσθηκαν μετά τον πόλεμο. «Παρά την γενική ομοιότητα με τα άρματα που έλαβαν μέρος στην Μάχη του Βερολίνου το 1945, βάσει ορισμένων εξωτερικών τους χαρακτηριστικών συμπεραίνω πως παρήχθησαν κατά το διάστημα 1952 με 1956 στην Τσεχοσλοβακία… Ένα στοιχείο είναι ότι το σχήμα των πύργων τους παραείναι τέλειο για να έχουν φτιαχτεί σε σοβιετικό εργοστάσιο κατά την διάρκεια του πολέμου» επισημαίνει.
Οι «κακές γλώσσες» στην Δύση λένε ότι σε επίπεδο προπαγάνδας το T-34 κάνει καλύτερη δουλειά απ’ ότι το διαφημιζόμενο ως «φονιά των αρμάτων του ΝAΤΟ» υπερσύγχρονο Τ-14 Armata. Παρά την επίδειξη δύναμης και τα σχέδια για παραγωγή 2.300 τανκς του τύπου μέχρι το 2025, ο προβλεπόμενος αριθμός κατασκευής τους έχει περιοριστεί δραστικά. Μέχρι το πολυθρύλητο Armata να επιλύσει τα θέματα που φέρεται να αντιμετωπίζει, οι Ρώσοι πατριώτες θα συνεχίσουν να εμπνέονται από το παλιό καλό Τ-34.
Αλέξανδρος Θεολόγου
