Το καινούργιο μας Τεύχος 58, Απρίλιος 2025 είναι στα περίπτερα με πλούσια, επίκαιρη και ενδιαφέρουσα ύλη στο τέλος της εβδομάδας, αλλά υπάρχει ήδη ηλεκτρονικά ΕΔΩ σε ειδική τιμή.
F-35: χωρίς… «kill switch», αλλά με απόλυτο αμερικανικό έλεγχο;
Με υπόβαθρο την ένταση ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη αναφορικά με το NATO, τις αμυντικές δαπάνες και την υποστήριξη της Ουκρανίας, που κλιμακώθηκε από την επαύριον της επιστροφής του Ντόναλτ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, αναδύθηκαν και επανήλθαν διάφορα ακανθώδη θέματα. Ανάμεσά τους ο αστικός μύθος του «kill switch» στο F-35, δηλαδή ένας υποτιθέμενος «διακόπτης» που οι ΗΠΑ έχουν ενσωματώσει στο μαχητικό πέμπτης γενιάς, ο οποίος τους επιτρέπει να απενεργοποιούν ή να υποβαθμίζουν εξ αποστάσεως τα αεροσκάφη άλλων χωρών. Οι ισχυρισμοί τροφοδότησαν υπερβολές από πολλά ΜΜΕ αλλά και ένα κύμα fake news στα ΜΚΔ, που συνδέθηκαν -εντελώς αδικαιολόγητα- με αναφορές για εμπορική αναξιοπιστία του JSF έναντι συμμαχικών χωρών που είτε ήδη έχουν αγοράσει ή προτίθενται να παραγγείλουν το Lightning II. Αναζητήσαμε την πραγματικότητα μέσα στον μύθο και ανακαλύψαμε πολλά και ενδιαφέροντα ζητήματα.
Lightning IΙ, Ravens & Tigers, enhanced Air Policing πάνω από την Πολωνία
Από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την εισβολή πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία, η Πολωνία μετατράπηκε ταχύτατα σε χώρα πρώτης γραμμής, καθώς μοιράζεται άμεσα σύνορα με τη ζώνη σύγκρουσης. Αυτή η εγγύτητα στον πόλεμο έχει μετατοπίσει τη Βαρσοβία στο ΝΑΤΟ από περιφερειακό μέλος σε σύμμαχο ζωτικής στρατηγικής σημασίας.
Πέρα από αυτές τις αποστολές επιφυλακής τα νορβηγικά F-35 πραγματοποίησαν επίσης πολλές εκπαιδευτικές πτήσεις με πολωνικά μαχητικά είτε σε πλαίσιο «Tango Scramble» είτε ανεξάρτητα, οι οποίες πρόσφεραν ανεκτίμητη ευκαιρία για τις δύο χώρες να ενισχύσουν τη συνεργασία τους και να οικοδομήσουν τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των αντίστοιχων αεροπορικών τους δυνάμεων. Το πολωνικό υπουργείο Άμυνας έχει τονίσει τη σημασία αυτών των ασκήσεων, σημειώνοντας ότι θα βοηθήσουν στην προετοιμασία των πολωνικών δυνάμεων για την επερχόμενη άφιξη των δικών τους F-35, με το πρώτο Lightning II να έχει προγραμματιστεί να φτάσει στο πολωνικό έδαφος το 2026 (τον Φεβρουάριο του 2025 ο πρώτος Πολωνός πιλότος πέταξε με το στελθ μαχητικό στο Fort Smith του Αρκάνσας). Οι Νορβηγοί πιλότοι έχουν επίσης πραγματοποιήσει εκπαίδευση BFM (Basic Fighter Manoeuvre) εναντίον πολωνικών MiG-29, τα οποία αναμένεται να αποσυρθούν αργότερα φέτος.
ΚΕΟΑΧ – 575ΤΠΝ: εκπαίδευση πεζοναυτών στην κορυφή του Ολύμπου
Όλυμπος! Σε υψόμετρο μεγαλύτερο από δυο χιλιάδες μέτρα, ομάδα αναγνώρισης του 575ΤΠΝ (Τάγματος Πεζοναυτών) κινείται σε μια καλυμμένη με χιόνι πλαγιά. Οι άνδρες γίνονται ένα με το περιβάλλον χάρη και στον ειδικό εξοπλισμό που τους επιτρέπει τη δράση σε περιβάλλον χαμηλών θερμοκρασιών, ενώ με τακτική κίνηση ανιχνεύουν την περιοχή για τυχόν απειλές. Ο παγωμένος αέρας είναι το μόνο που ακούγεται… μέχρις ότου ξαφνικά τη σιωπή σκίζουν πυρά και ακολουθεί επαφή με τον εχθρό! Ακολουθήσαμε τους άνδρες του 575ΤΠΝ στις παγωμένες κορυφές του Ολύμπου, στο Κέντρο Ορεινού Αγώνα και Χιονοδρόμων (ΚΕΟΑΧ), όπου στελέχη και στρατεύσιμοι αποκτούν γνώσεις σε αντικείμενα επιβίωσης και επιχειρήσεων σε ορεινές και χιονοσκεπείς περιοχές.
ReArm Europe-Ετοιμότητα 2030, τι μπορεί να κερδίσει η Ελλάδα.
Η αναφορά από την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε ένα σχέδιο «επανεξοπλισμού της Ευρώπης/ReArm Europe» στις αρχές Μαρτίου 2025 δόνησε και την ήπειρό μας και το διεθνές περιβάλλον, όχι όμως με απόλυτα κολακευτικές περιγραφές. Αρκετοί αναλυτές είπαν πως ένα τέτοιο σχέδιο είναι ήδη αργοπορημένο, μιας και η Ευρώπη (πιο σωστά η δομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης) έχει οικειοθελώς και αφελώς αφοπλιστεί εδώ και σχεδόν μια εικοσαετία. Υπάρχει ακόμη ο προβληματισμός ότι ο επανεξοπλισμός είναι μόνο μια παράμετρος του προβλήματος διεθνούς ασφάλειας και ότι η συσσώρευση όπλων δεν εγγυάται μονοσήμαντα την ειρήνη, ενώ πολλές είναι οι απορίες για το ίδιο το σχέδιο και την αποτελεσματικότητά του. Για να κατανοήσουμε βέβαια το ReArm Europe, και το τι μπορεί να κερδίσει η Ελλάδα, είναι σημαντικό να το περιγράψουμε ως σκοπό, δομή και ειδικά χαρακτηριστικά.
31η Fighter Wing: γεράκια του aviano, δράση στη Μέση Ανατολή
Ενώ η 492η και η 494η Μοίρα Μαχητικών (FS) της 48ης Πτέρυγας (FW) της USAFE, που εδρεύει στη RAF Lakenheath, αποκάλυψαν πρόσφατα πολλές λεπτομέρειες των επιχειρήσεών τους κατά των εναέριων απειλών του Ιράν στις Περιοχές Ευθύνης της Κεντρικής Διοίκησης (AOR της CENTCOM), η 510η και η 555η FS που αξιοποιούν 50 F-16CM/DM Block 40, συνιστώσες της 31FW στην Αεροπορική Βάση Aviano της Ιταλίας, κράτησαν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας τις λεπτομέρειες των αποστολών τους στην Ιορδανία και τη Σαουδική Αραβία κατόπιν αιτήματος των Ιταλών οικοδεσποτών τους. Σήμερα όμως μπορούμε πλέον να αποκαλύψουμε πολλές πτυχές της δραστηριότητάς τους.
Cobra Warrior 24-2: βρετανικό σχολείο οπλών τακτικής
Δύο φορές τον χρόνο το Ηνωμένο Βασίλειο διοργανώνει την Cobra Warrior, μια πολυμερή άσκηση LFE (Large Force Exercise), στο πλαίσιο της αποφοίτησης από το Σχολείο Όπλων Τακτικής της RAF. Έχοντας ήδη ασχοληθεί με τις αποστολές εναέριου ανεφοδιασμού της Cobra Warrior (CW) 24-2 («Πτήση» 55, Ιανουάριος 2025), παρουσιάζουμε κύρια διοργάνωση. Η άσκηση περιελάμβανε τη συμμετοχή έως και 90 αεροσκαφών που επιχειρούσαν σε μεικτούς σχηματισμούς, όπως μαχητικών, έγκαιρης προειδοποίησης, συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης-αναγνώρισης, εναέριου ανεφοδιασμού και μεταγωγικών, και διοργανώνεται παραδοσιακά από το προσωπικό της RAF Waddington που διευθύνει τις επιχειρήσεις, ενώ συμμετέχουν πληρώματα αεροσκαφών από όλες σχεδόν τις βάσεις: Lossiemouth, Brize Norton, Coningsby, Mildenhall και Lakenheath. Επιπλέον, υπάρχει συμμετοχή από πολλές ξένες αεροπορίες, οι οποίες είτε μετασταθμεύουν είτε επιχειρούν από τις έδρες τους. Η Cobra Warrior διοργανώνεται δύο φορές τον χρόνο από την 92η Μοίρα που εδρεύει στο Κέντρο Αεροπορικού και Διαστημικού Πολέμου στη RAF Waddington και αποτελεί την κορυφαία άσκηση μεγάλης κλίμακας της Βασιλικής Αεροπορίας με σύνθετες αεροπορικές επιχειρήσεις για την επίτευξη στόχων σε περιβάλλοντα υψηλών προκλήσεων και πολλαπλών απειλών.
ELINT, SIGINT, COMINT στην Ευρώπη: Γαλλία Vs ΗΠΑ
Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών και η απόφαση της κυβέρνησής του να βελτιώσει τις σχέσεις με τη Ρωσία είχαν αρνητικό αντίκτυπο στις στρατηγικές στρατιωτικές σχέσεις ΗΠΑ-Ουκρανίας, οδηγώντας σε διακοπή της ανταλλαγής πληροφοριών στις 4 Μαρτίου 2025. Ως ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός φορέας επιχειρήσεων αεροσκαφών συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης η Γαλλία με άμεση εντολή του Εμανουέλ Μακρόν ανέλαβε να καλύψει το κενό. Όχι μόνο αύξησε το επίπεδο ανταλλαγής πληροφοριών με τους Ουκρανούς, αλλά και πολλαπλασίασε τον αριθμό των εξορμήσεων αεροσκαφών συλλογής πληροφοριών κοντά στη Ρωσία επ’ ωφελεία της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, που είναι η άλλη απαίτηση που αναδύεται ταχύτατα.
RMAF: Hornet στη νότια Κινεζική Θάλασσα
Η Βασιλική Αεροπορία της Μαλαισίας (RMAF) διαθέτει έναν από τους μικρότερους στόλους F/A-18 Hornet στον κόσμο. Αποτελείται από οκτώ μόνο διθέσια «D» Block 50 (Lot 19/20) που αξιοποιεί η 18η Skuadron (Μοίρα) από την Αεροπορική Βάση Butterworth. Εκτός από τους ρόλους προσβολής και κρούσης χερσαίων στόχων χρησιμοποιούνται επίσης σε καθήκοντα αεράμυνας και αποστολές κατά πλοίων, στις οποίες υποστηρίζονται από ένα από τα τέσσερα Airbus A400M της RMAF. Τα Atlas έχουν τόσο καθήκοντα μεταφορών όσο και ιπτάμενων τάνκερ, επεκτείνοντας την εμβέλεια και την αυτονομία των Hornet και των Hawk της 6ης Μοίρας. Αν και δεν είναι Super Hornet, τα μαλαισιανά F/A-18D είναι από τα πιο προηγμένα του είδους τους, εξοπλισμένα με F404-GE-402, ενώ την περίοδο αυτή υπόκεινται σε εργοστασιακή συντήρηση 12 ετών (LPM12Y), η οποία σε συνδυασμό με Εκσυγχρονισμό Μέσου Ζωής (MLU) θα επιτρέψει την παραμονή τους σε υπηρεσία για τουλάχιστον 15 χρόνια.
ELINT, SIGINT, COMINT στην Ευρώπη: Γαλλία Vs ΗΠΑ
Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών και η απόφαση της κυβέρνησής του να βελτιώσει τις σχέσεις με τη Ρωσία είχαν αρνητικό αντίκτυπο στις στρατηγικές στρατιωτικές σχέσεις ΗΠΑ-Ουκρανίας, οδηγώντας σε διακοπή της ανταλλαγής πληροφοριών στις 4 Μαρτίου 2025. Ως ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός φορέας επιχειρήσεων αεροσκαφών συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης η Γαλλία με άμεση εντολή του Εμανουέλ Μακρόν ανέλαβε να καλύψει το κενό. Όχι μόνο αύξησε το επίπεδο ανταλλαγής πληροφοριών με τους Ουκρανούς, αλλά και πολλαπλασίασε τον αριθμό των εξορμήσεων αεροσκαφών συλλογής πληροφοριών κοντά στη Ρωσία επ’ ωφελεία της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, που είναι η άλλη απαίτηση που αναδύεται ταχύτατα.
AAROK MALE UAS: γαλλική μη επανδρωμένη υπεροχή
Για χρόνια η Γαλλία χρησιμοποιούσε μη επανδρωμένα αεροχήματα προέλευσης ΗΠΑ ή και από άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των MQ-9A Block 1 Reaper που έχουν πλέον αποσυρθεί και των νεοαποκτηθέντων MQ-9A Block 5 ER. Οι πρόσφατες πολιτικές εντάσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και των ευρωπαϊκών χωρών, και όχι μόνο, έχουν ωθήσει τη γαλλική κυβέρνηση να αυξήσει τις επενδύσεις της στον εγχώριο σχεδιασμό και την ανάπτυξη ΜΕΑ/Μ, ιδίως MALE (Medium-Altitude Long-Endurance) και οπλισμένων παραλλαγών τους, τόσο για χρήση από τις γαλλικές ένοπλες δυνάμεις όσο και για πιθανές εξαγωγές.
Aeronautique Navale: το μέλλον είναι Η160
Το Γαλλικό Ναυτικό (Marine Nationale) εισήγαγε με επιτυχία σε επιχειρησιακή υπηρεσία έναν στόλο έξι υπερσύγχρονων αεροσκαφών περιστρεφόμενων πτερύγων H160B, που θα επιτρέψει στα ιπτάμενα πληρώματα και τους μηχανικούς να αποκτήσουν εμπειρία μέχρι την έλευση του μελλοντικού H160M Guepard, που, ως γνωστόν, θα γίνει το διακλαδικό ελαφρό-μέσο ελικόπτερο των γαλλικών ενόπλων δυνάμεων, αντικαθιστώντας ποικιλία παλαιότερων τύπων.
USAFE 7SOS/56RQS: CV-22B Combat Search & Rescue
Η 7η Μοίρα Ειδικών Επιχειρήσεων (7SOS), υπομονάδα της 352ης Πτέρυγας Ειδικών Επιχειρήσεων (352SOW) της USAFΕ που εδρεύει στη RAF Mildenhall, έχει αναλάβει να χρησιμοποιήσει προσωρινά τα CV-22B Osprey που διαθέτει για αποστολές Έρευνας και Διάσωσης Μάχης (CSAR) στην Ευρώπη. Για να προετοιμαστούν για την αποστολή αυτή, τα πληρώματά της συμμετείχαν στην πρώτη τους άσκηση στην αεροπορική βάση Aviano στην Ιταλία μεταξύ 6 και 13 Φεβρουαρίου 2025. Εκεί βρίσκεται η μοναδική Μοίρα ελικοπτέρων CSAR της USAFE, η 56RQS, υπό την 31η Πτέρυγα Μαχητικών (31FW), η οποία όμως βρίσκεται σε διαδικασία ανανέωσης υλικού παραλαμβάνοντας HΗ-60W.
SAR GRIFONE 2024: Έρευνα – Διάσωση στην ξηρά
Τις ασκήσεις ετοιμότητας Έρευνας-Διάσωσης σε χερσαίο περιβάλλον Grifone στην Ιταλία τις έχουμε παρακολουθήσει με αρκετές ευκαιρίες, κυρίως επειδή έχουν την ιδιαιτερότητα των πολλών διαφορετικών κρατικών φορέων που συμμετέχουν με ελικόπτερα από τη συστημική πανσπερμία που υπάρχει στη γειτονική χώρα. Υπάρχουν όμως και άλλες πτυχές ελληνικού ενδιαφέροντος, καθώς είναι παρούσες πολλές εκδόσεις AW139 αναφορικά με την αρχική επιλογή του τύπου από την ΠΑ, ενώ υπάρχει και η διεθνής διάστασή τους, στην οποία λαμβάνουν μέρος και άλλες χώρες. Η έκδοση του 2024 όμως είχε επιπλέον και μια απρόοπτη εξέλιξη.
Bardufoss Luftforsvarets Flygeskole: αεροπορική εκπαίδευση στον νορβηγικό Βορρά
Η αεροπορική βάση Bardufoss βρίσκεται στον νορβηγικό Βορρά, μεταξύ του Tromso και του Narvik, μιας ιστορικής τοποθεσίας σκληρών μαχών στη διάρκεια του Β΄ΠΠ. Σήμερα, η τεράστια περιοχή εκπαίδευσης γύρω από τη βάση προσφέρει εξαιρετικές ευκαιρίες για μια σχολή πτήσεων. Βρεθήκαμε στην εγκατάσταση αυτή της Βασιλικής Αεροπορίας της Νορβηγίας-RNoAF (Royal Norwegian Air Force) και συναντήσαμε τον αντισμήναρχο Hallgeir «Yogi» Bjorkestol, διοικητή της Flygeskole, για να μάθουμε για τη χρήση του στόλου των 40χρονων Saab Safari 40 σε ένα ακραίο επιχειρησιακό περιβάλλον, που οδηγεί τελικά τους εκπαιδευόμενους στα πιλοτήρια των F-35A.
AUKUS: το Σύμφωνο και τα αυστραλιανά SSN στην εποχή της νέας προεδρίας Tραμπ
Τριάμισι και πλέον έτη μετά την ανακοίνωση της κοσμοϊστορικής Συνεργασίας AUKUS από τους -τότε- ηγέτες της Αυστραλίας, της Μεγάλης Βρετανίας και των ΗΠΑ (Σεπτ. 2021), η έλευση στην Ουάσιγκτον της νέας προεδρίας Τραμπ μεταβάλλει τα δεδομένα σε σχέση με τα έως τώρα συμπεφωνηθέντα… Επιχειρούμε στη συνέχεια μια ανασκόπηση των μέχρι τώρα εξελίξεων και προκλήσεων στο θέμα των πυρηνοκίνητων υποβρυχίων του RAN (Royal Australian Navy).
ΗΠΑ-ΡΩΣΙΑ: διαφαινόμενη μακροπρόθεσμη συνεργασία
Μέσω των εξελίξεων στην Ουκρανία ο πρόεδρος Τραμπ επιδιώκει την υλοποίηση της υψηλής στρατηγικής του για την προσέγγιση της Ρωσίας κατά της Κίνας και σε δευτερεύουσα -αλλά ουσιαστική διάσταση- την εξουδετέρωση της πυρηνικής απειλής του Ιράν σύμφωνα με τις επιδιώξεις του Ισραήλ. Στην κορυφή της αμερικανικής ατζέντας ο αναπτυξιακός διάδρομος IMEC που αναβαθμίζει γεωπολιτικά την Ελλάδα και την Κύπρο.
Πληροφοριες ΕΔΩ
