Οι λαϊκιστές εθνικιστές του Κόμματος του Νόμου και της Δικαιοσύνης (PiS), που βρίσκεται στην εξουσία στην Πολωνία, έδωσαν χθες Τετάρτη πράσινο φως στην έναρξη των εργασιών της αμφιλεγόμενης επιτροπής καταπολέμησης της «επιρροής της Ρωσίας», ο νόμος για τη δημιουργία της οποίας επικρίθηκε από την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες, εν μέσω καταγγελιών πως βασικός στόχος της είναι να πλήξει την αντιπολίτευση, ενάμιση μήνα προτού διεξαχθούν εκλογές στη χώρα.
Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία εξέλεξε τα εννιά μέλη της επιτροπής, ενώ όλη η αντιπολίτευση αρνήθηκε να προτείνει δικούς της υποψήφιους και αποφάσισε να απόσχει από την ψηφοφορία, καθώς χαρακτηρίζει τον νέο θεσμό «παράνομο» και «αντισυνταγματικό».
Δεν δόθηκε καμιά διευκρίνιση για την ημερομηνία που θα αρχίσει το έργο της η επιτροπή.
Τροποποιημένη εκδοχή του νόμου για τη δημιουργία της υπογράφτηκε από τον πολωνό πρόεδρο Αντρέι Ντούντα στις αρχές Αυγούστου. Το κείμενο προβλέπει ότι η επιτροπή θα μπορεί να κρίνει αν κάποιο πρόσωπο «ενήργησε υπό ρωσική επιρροή» και άρα «δεν εγγυάται την καλή άσκηση [κυβερνητικών] δραστηριοτήτων προς το δημόσιο συμφέρον».
Στη νέα εκδοχή πάντως απαλείφθηκε διάταξη που προέβλεπε πως στην κρίση της επιτροπής θα συμπεριλαμβανόταν η υποχρεωτική στέρηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι και της ανάληψης δημοσίων αξιωμάτων. Ακόμη, προστέθηκε διάταξη που προβλέπει διαδικασίες έφεσης, αρμόδιο για τις οποίες θα είναι το συμβούλιο εφετών της Βαρσοβίας.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της νομοπαρασκευαστικής διαδικασίας, το κείμενο προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, στην Πολωνία όσο και στο εξωτερικό.
Προχθές Τρίτη, εκπρόσωπος της Κομισιόν θύμισε ότι τον Ιούλιο, ο επίτροπος Ντιντιέ Ρεντέρς απηύθυνε επιστολή στις πολωνικές αρχές προτρέποντάς τις να «μη λάβουν τέτοια μέτρα ενόψει των εκλογών» και τόνισε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «δεν θα διστάσει να περάσει στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας επί παραβάσει» αν η επιτροπή για τη «ρωσική επιρροή» ενεργήσει κατά τρόπο που θα επηρεάσει τις προσεχείς εκλογές.
Μετά την υιοθέτηση της αρχικής εκδοχής του νομοσχεδίου, στα τέλη Μαΐου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε την ανησυχία του, κρίνοντας πως θα μπορούσε «να χρησιμοποιηθεί με καταχρηστικό τρόπο» και να αποτρέψει τη διεξαγωγή «ελεύθερων και δίκαιων εκλογών στην Πολωνία». Οι εκλογές στην ανατολικοευρωπαϊκή χώρα θα διεξαχθούν τη 15η Οκτωβρίου.
Η πολωνική αντιπολίτευση αποκαλεί το επίμαχο κείμενο «νόμο Τουσκ», αναφερόμενη στον επικεφαλής του κόμματος Πλατφόρμα Πολιτών, τον Ντόναλντ Τουσκ, τον πρώην πρωθυπουργό (2007-2014) και κατόπιν πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, μαύρο πρόβατο της πολωνικής δεξιάς.
