Tου Βασίλη Νέδου, από την Καθημερινή
Παραβιάζει ανοιχτές θύρες όποιος λέει δημοσίως ότι μια χώρα όπως η Ελλάδα δύσκολα μπορεί να αποτελεί βιώσιμο και κυρίαρχο κράτος δίχως ισχυρές ναυτικές δυνάμεις. Τα ιστορικά παραδείγματα είναι δεκάδες, για να απαριθμηθούν σε αυτό το σημείωμα.
Τα τελευταία χρόνια, οι Ένοπλες Δυνάμεις πιέστηκαν για διάφορους λόγους. Μικροί μισθοί για μια δύσκολη δουλειά χωρίς οκτάωρο και ρεπό, μειωμένο ενδιαφέρον για θέσεις ουσιαστικής ευθύνης και προτίμηση για εύκολες λύσεις, η αίσθηση πως η καριέρα στις Ένοπλες Δυνάμεις δεν τυγχάνει κάποιας μεγάλης κοινωνικής αναγνώρισης. Όλα αυτά είναι λίγες μόνον από τις σύνθετες κοινωνικές και οικονομικές αιτίες που μια καριέρα στο Πολεμικό Ναυτικό ήταν τα προηγούμενα χρόνια λιγότερο ελκυστική για τους αριστούχους και φιλόδοξους δεκαοκτάχρονους.
Υπάρχουν, επιπλέον, και παράγοντες υποκειμενικοί. Χρειάζεται και μια ικανή δόση τρέλας. Να θέλεις, δηλαδή, να βρίσκεσαι έως τα 45 σου έξι έως οκτώ μήνες τον χρόνο στη θάλασσα, σε πλοία που βρίσκονται πέρα από το ανώτατο όριο αντοχής τους, και να γνωρίζεις ότι «σαν εσένα» δεν είναι και πολλοί εκείνοι που αγαπούν πραγματικά τη δουλειά τους.
Εν συνεχεία, ακολουθεί το ζήτημα των ίδιων των πλοίων, των εργαλείων, δηλαδή, με τα οποία τα στελέχη του Π.Ν. θα κληθούν να υλοποιήσουν τη βασική στρατηγική της Ελλάδας τα τελευταία 100 χρόνια, που δεν είναι άλλη από τον έλεγχο του Αιγαίου και τη διασφάλιση της απρόσκοπτης επικοινωνίας ανάμεσα στην ηπειρωτική χώρα και στα απομακρυσμένα νησιά της.
Ουδείς αρνείται ότι τα τελευταία πέντε χρόνια έγιναν προσπάθειες να ενισχυθεί το Π.Ν., που αυτή τη στιγμή διαθέτει δώδεκα κύριες μονάδες επιφανείας, εκ των οποίων οι οκτώ ναυπηγήθηκαν με βάση τις τεχνολογικές αντιλήψεις της δεκαετίας του ’70 και πολύ σύντομα θα αρχίσουν να αποσύρονται. Οι υπόλοιπες τέσσερις είναι πιο καινούργιες, αλλά και γι’ αυτές αναζητούνται χρήμα και πατέντες για να συνεχίσουν να είναι αξιόμαχες και το 2035. Στη θέση τους, έχει αποφασιστεί η προμήθεια συνολικά τεσσάρων υπερσύγχρονων φρεγατών FDI και έπειτα από αυτές τίποτα. Μάλιστα, η τέταρτη FDI προχωράει με δημοσιονομικές δυσκολίες, που σημαίνει ότι πιθανώς θα έχει λιγότερα όπλα από τις υπόλοιπες τρεις, αναγκάζοντας και πάλι το Π.Ν. να κάνει αλχημείες. Υπάρχει, βεβαίως, και η συζήτηση περί Constellation, αλλά αυτή προς το παρόν είναι θεωρητικού χαρακτήρα.
Με τέσσερις κύριες μονάδες επιφανείας και τέσσερις ακόμη με ημερομηνία λήξης, το Π.Ν. δεν θα μπορεί σύντομα να διαδραματίσει τον ρόλο του εγγυητή της συνοχής του Αιγαίου. Για το Ναυτικό απαιτείται χρήμα, φαντασία και τόλμη. Και μάλιστα άμεσα.
