Σε συνέχεια του αναλυτικού χθεσινού μας άρθρου για τις πρόσφατες δηλώσεις του Αμερικανού υπουργού άμυνας Τζιμ Μάττις, και καθώς – σε ό,τι αφορά τα δικά μας – φαίνεται ότι προκλήθηκε έντονη απορία ως προς το τι ακριβώς εννοούσε για συγκεκριμένες περιπτώσεις κάποιων χωρών, επανερχόμαστε με νεότερες δηλώσεις του πρωην στρατηγού των Πεζοναυτών.
Υπενθυμίζουμε ότι ο Μάττις δήλωσε πως οι ΗΠΑ πρώτον δεν θα έπρεπε να εμποδίζουν τις συμμαχικές τους χώρες να αγοράζουν ρωσικά όπλα και συστήματα , καθώς αυτό ουσιαστικά θα έθετε σε κίνδυνο την επιχειρησιακή τους ικανότητα και κατ’ επέκταση τις ίδιες τις ΗΠΑ.
Και δεύτερον, ο Μάττις όπως είναι γνωστό (σε όσους παρακολουθούν το συγκεκριμένο θέμα) έχει μιλήσει συγκεκριμένα και για το ενδεχόμενο πώλησης του προηγμένου αντιαεροπορικού συστήματος S-400, το οποίο ναι μεν δεν έχει πουληθεί και παραδοθεί ακόμα σε καμία συμμαχική χώρα αλλά τόνισε ότι το ενδεχόμενο αυτό προκαλεί έντονη ανησυχία (Σ.τ.μ.: η επίμαχη δήλωση επι λέξει ήταν: «…that Russia’s sale of the S-400 systems is causing a lot of concern» μτφ “… η πώληση των ρωσικών συστημάτων S-400, προκαλεί αρκετή ανησυχία).
Οι συγκεκριμένες επίμαχες δηλώσεις του στρατηγού όσον αφορά ειδικά την Τουρκία και τους S-400 είχαν προηγηθεί σε κατάθεσή του σε συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων πέρυσι το φθινόπωρο, όταν η Τουρκία ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε παραγγελία του ρωσικού συστήματος, όπως εξάλλου μνημονεύεται στην πηγή του άρθρου μας.
Από εκεί και πέρα, το εν λόγω άρθρο στο military.com κάνει ειδική και συγκεκριμένη μνεία στην περίπτωση της Τουρκίας που ήδη έχει υπογράψει για την αγορά του συγκεκριμένου συστήματος. Αυτό ήταν. All hell broke loose που θα έλεγαν κι οι φίλοι μας οι αγγλοσάξονες. Καθώς το θέμα μας αφορά άμεσα για προφανείς λόγους, το ενδιαφέρον αναζωπυρώθηκε. Τι εννοούσε λοιπόν ο στρατηγός;;; Να πάρει η Τουρκία S-400 ή να μην πάρει;
Την κατάσταση έρχεται να “διελευκάνει” η δημοσιογράφος Caroline Houck, ανταποκρίτρια του defenseone.com, η οποία σε συνέντευξη τύπου ρώτησε ευθέως και χωρίς υπεκφυγές τον Μάττις συγκεκριμένα για την περίπτωση της Τουρκίας και για το αν οι δηλώσεις-προτροπές του για εξαιρέσεις των κυρώσεων σε κάποιες χώρες που θα αγόραζαν ρωσικά όπλα αφορούν και την αγορά S-400 από την χώρα αυτή.
I asked Mattis about this just now: What countries should get waivers so they could buy US arms even if they'd bought Russian? Would #Turkey qualify if it follows through on the S-400 buy?
"Each country would be an individual case. So I rly don't even want to speculate on that." https://t.co/JkUs2lwQHA
— Caroline Houck (@carolinehouck) April 30, 2018
Η απάντησή του ήταν η εξής: «Κάθε χώρα θα ήταν μία ξεχωριστή περίπτωση. Επομένως πραγματικά δεν θέλω ούτε καν να κάνω εικασίες για αυτό».
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι αμερικανικές εταιρείες μεσάζοντες για λογιαριασμό του αμερικανικού υπουργείου άμυνας αλλά και το ίδιο το υπουργείο άμυνας διά της διπλωματικής οδού, ασχολούνταν με το να αναζητούν και εντοπίζουν στην διεθνή αγορά διαθέσιμα όπλα ρωσικής κατασκευής ώστε να τα αγοράσουν και να τα προωθήσουν σε χώρες όπως το Ιράκ και το Αφγανιστάν, παρόλο η προφανής και πιο εύκολη λύση θα ήταν να προωθήσουν αμερικανικά όπλα και συστήματα καινούρια ή μεταχειρισμένα (πράγμα που κατά περίπτωση, έγινε και αυτό).
Κι ο λόγος ήταν και είναι καθαρά πρακτικός: διότι για το προσωπικό των χωρών αυτών η εξοικείωση με τα σοβιετικής και πλέον ρωσικής προέλευσης όπλα και συστήματα θα καθιστούσε την εισαγωγή τους σε υπηρεσία απείρως γρηγορότερη και ευκολότερη με κατ’ επέκταση προφανή επιχειρησιακά ωφέλη. Ποιος μπορεί άλλωστε να ξεχάσει την εσπευσμένη με τη διαδικασία του κατεπείγοντος μεταβίβαση στο Ιράκ αριθμού ΤΟΜ ΒΜΡ-1 του Ελληνικού Στρατού;
Με λίγα λόγια οι ΗΠΑ καταννοούσαν ανέκαθεν ότι αν και θα ήθελαν όλοι τους οι σύμμαχοι να έχουν μόνο αμερικανικά ή έστω μόνο δυτικά όπλα, αυτό δεν είναι εφικτό και κατά περίπτωση μπορέι να είναι και πρόβλημα. Ο Μάττις δε ειδικά, είναι ένας εξαιρετικά έμπειρος στρατιωτικός, με ιδιαίτερη οξύνεια που δεν έφτασε τυχαία στο συγκεκριμένο ανώτατο αξίωμα. Είναι ο πρώτος που αντιλαμβάνεται του λόγου το αληθές κι ο πρώτος που δεν θέλει η κυβέρνησή του να βρεθεί προ δυσάρεστων καταστάσεων.
Εν κατακλείδι, ο Μάττις ναι μεν έχει επικρίνει στο παρελθόν το ζήτημα της αγοράς S-400 από τη Άγκυρα, προβάλλοντας λόγους μη συμβατότητας με τα νατοϊκά πρότυπα, έχει εκφράσει ωστόσο και την άποψη πως αποτελεί “κυριαρχικό δικαίωμα” της Τουρκίας παρόλα αυτά. Ο Μάττις ανήκει στη μερίδα των Αμερικανών αξιωματούχων που για τους δικούς τους λόγους, επιθυμούν πλήρη αμυντική συνεργασία με τον Ερντογάν. Αυτό που επισήμανε το άρθρο του military.com, ήταν πως στις εξαιρέσεις επιβολής κυρώσεων για την αγορά ρωσικών όπλων, θα μπορούσε να συμπεριληφθεί και η Τουρκία.
Μέσα σε όλα αυτά, θυμίζουμε τις αντιδράσεις Αμερικανών Γερουσιαστών που έχουν προβεί σε βήματα για την επιβολή κυρώσεων, τόσο για το ζήτημα των S-400, όσο και αυτό της κράτησης του πάστορα Andrew Brunson. Ήδη από το Νοέμβριο του 2017, είχαμε επισημάνει την ασυνέχεια των λεγόμενων από αξιωματούχους των ΗΠΑ σχετικά με το θέμα των S-400. Παρά τις φωνές για επιβολή κυρώσεων, ο υπουργός άμυνας Τζιμ Μάττις προσπαθούσε από τότε να προχωρήσει με την αμυντική συνεργασία ΗΠΑ-Τουρκίας. Στις 8 Νοεμβρίου 2017, είχε συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογό του Νουρεττίν Κανέκλι στις Βρυξέλλες. Μετά τη συνάντηση, ο Μάττις επιχείρησε να υποβαθμίζει τη σημασία της αγοράς του S-400 από τη Τουρκία. «Είναι μια απόφαση κυρίαρχου κράτους. Είναι σαφές ότι δεν θα είναι συμβατό με τα συστήματα του ΝΑΤΟ. Έτσι θα πρέπει να το εξετάσουν προσεκτικά πριν προχωρήσουν
Τέλος, για αρχειακούς λόγους, παραθέτουμε το σύνολο της συνεδρίασης της εν θέματι Επιτροπής, όπως ανέβηκε σε βίντεο (με αγγλικούς υπότιτλους) στην επίσημη σελίδα του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας:
Τα επίμαχα σημεία όπου ο Μάττις αναφέρεται στο νόμο CAATSA εντοπίζονται στο 00:33:27 και 00:55:12.
