Το Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο της Καλαμάτας είναι ένα τόσο σημαντικό πρόγραμμα για την ΠΑ, όσο ο εκσυγχρονισμός των F-16V και η αγορά των Rafale. Θα λέγαμε πως είναι σημαντικότερο, καθώς τα αεροσκάφη δεν πετούν από μόνα τους, χρειάζονται πιλότους για να είναι επιχειρησιακά. Όσο προηγμένα κι αν είναι τα Rafale, όσους Meteor ή SCALP EG και να μπορούν να μεταφέρουν, χρειάζονται και πιλότους να τα πετάνε. Και πιλότοι, για Rafale και F-16V δεν μπορούν να εκπαιδεύονται στα παλαίμαχα Τ-2. Είναι πραγματικό “κατάντημα”, ευγενικά μιλώντας, πιλότοι F-16C/D και Mirage 2000 να εκπαιδεύονται στα αεροσκάφη που εκπαιδεύονταν οι πιλότοι των F-3D και F-4B.
Είναι απορίας άξιο, πως τόσες “τάξεις” Ελλήνων Ικάρων όχι μόνο έμαθαν να πετάνε στα Τ-2, αλλά κυριάρχησαν και κυριαρχούν στο Αιγαίο (κι όχι μόνο). Αλλά enough is enough, κάποια στιγμή η ΠΑ έπρεπε να περάσει στον 21ο αιώνα, έστω και με καθυστέρηση 30 ετών. Η ανάγκη για ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό κέντρο έχει αναγνωριστεί εδώ και σχεδόν 20 έτη, αλλά η παρατεταμένη οικονομική κρίση είχε οδηγήσει την ΠΑ στη χρήση των 50χρονων Τ-2 ακόμη και σήμερα, εν έτει 2021. Αυτό όμως έλαβε τέλος.
Στη διαδικασία επιλογής αναδόχου ενεπλάκη η εξαιρετική καναδική εταιρεία CAE, με μεγάλη εμπειρία και γνώση στο θέμα. Λίγο αργότερα, ενδιαφέρθηκε και η ισραηλινή ELBIT, χάρη στην παρουσία της οποίας, οι δυο εταιρείες μπήκαν σε μια σκληρή ανταγωνιστική διαδικασία, στο τέλος της οποίας η ΠΑ πήρε αυτό που ήθελε, στις τιμές που επιθυμούσε. Έτσι, η ΓΔΑΕΕ και το ΓΕΑ ανέδειξαν σαν προτιμώμενη επιλογή την ισραηλινή λύση, που εκ των πραγμάτων, και όπως έχουμε ήδη αναλύσει, ήταν η καλύτερη και η φθηνότερη.
Μετά την ανάδειξη, ξεκίνησε η διαδικασία της συμβασιοποίησης, η οποία δεν είναι τόσο απλή ή εύκολη διαδικασία. Το ότι είχε επιλεγεί η ELBIT, δεν σήμαινε πως η ΠΑ δεν θα προσπαθούσε να κερδίσει πλέον όσο το δυνατόν περισσότερο, προφανώς περισσότερα από αυτά που είχαν οι Ισραηλινοί στην προσφορά τους. Έτσι, η ΓΔΑΕΕ, επιδόθηκε σε έναν αγώνα δρόμου για τη συμβασιοποίηση, ενώ το ΥΠΕΘΑ προσπαθούσε παράλληλα να αποσπάσει ακόμη περισσότερα από τον ανάδοχο (με την μορφή παροχών για την ΠΑ και το εκπαιδευτικό έργο).
Κάπου εκεί, ξεκίνησε και η λάσπη, περί “καπέλου” στην τιμή, και άλλα τέτοια ευτράπελα. Ενώ δηλαδή η ΓΔΑΕΕ και το ΥΠΕΘΑ προσπαθούσαν, και πετύχαιναν, καλύτερες τιμές, και περισσότερα για την ΠΑ, κάποιοι μιλούσαν και έγραφαν, χωρίς καν να ξέρουν, για τιμή 1,8 δις ευρώ. Καθώς πολλοί αρέσκονται να διαβάζουν αλλού και να έρχονται να ρωτούν εμάς, θα πούμε πως τα περί τιμής 1,8 δις είναι… παραμύθια. Η προσφορά των Ισραηλινών όχι μόνο είναι αυτή που μας προσφέρθηκε, αλλά η ΓΔΑΕΕ, μετά από σκληρή διαπραγμάτευση, κατάφερε περισσότερα, έριξε ουσιαστικά την τιμή.
Το μεγάλο “μυστικό” λέγεται “τιμαριθμική αναπροσαρμογή“. Μιας και η σύμβαση είναι 22 ετών, είναι αδύνατον να μην υπάρχει και ένα “ταβάνι” στις ετήσιες αυξήσεις που μπορούν να επιβληθούν από τον ανάδοχο λόγω τιμαριθμικής αναπροσαρμογής. Φυσικά, αυτό υπήρχε στην ισραηλινή προσφορά, όσο και στην καναδική. Έτσι, το “ταβάνι” της αναπροσαρμογής ήταν 3% ετησίως. Όταν ήρθε η στιγμή της συμβασιοποίησης, οι Ισραηλινοί έστειλαν σύμβαση με το ετήσιο 3%. Εκεί η ΓΔΑΕΕ ξεκίνησε μια σκληρή διαπραγμάτευση, και τελικά, πέτυχε να αναστείλει την όποια αναπροσαρμογή για 4 χρόνια, ενώ το 3% το έκανε 2,5%! Αυτή την προσπάθεια της ΓΔΑΕΕ, το ΥΠΕΘΑ, της ΠΑ κάποιοι την είδαν σαν “κρυφά κόστη” που πήγαιναν την τιμή στα 1,8 δις. Τη στιγμή που η ΓΔΑΕΕ πέτυχε μείωση!
Το αστείο είναι πως η όλη “φασαρία” δεν έγινε από την ανταγωνίστρια CAE, που όπως έχουμε ήδη γράψει, έχει αποσυρθεί αποδεχόμενη την ήττα της, ούτε από συνεργάτες της CAE, αλλά από μια προσπάθεια αντιπολίτευσης για την αντιπολίτευση από κάποιους. Είναι προφανές πως σε κάποιους δεν αρέσει που η παρούσα ηγεσία του ΥΠΕΘΑ έχει κάνει τόσα πολλά για την άμυνα της χώρας, είναι σίγουρο πως έχουν ενοχλήσει και τα Rafale, και η Καλαμάτα, και η επαναφορά στον αέρα των C-130, και τόσα άλλα. Ήταν προφανώς καλύτερα όταν κάποτε, το μόνο που προσφέραμε στους πιλότους και στους Ικάρους ήταν … ευχές, και παραμύθια για F-15. Το σταματάμε εδώ.
Μετά λόγου γνώσης, μπορούμε να σας πούμε πως το ΥΠΕΘΑ πέτυχε βελτίωση των όρων του αναδόχου, μετά από διαπραγμάτευση, σε δυο επίπεδα. Το πρώτο όπως είπαμε είναι βελτίωση των οικονομικών όρων, πράγμα που θα ωφελήσει την τσέπη όλων μας. Το δεύτερο είναι μια σειρά δευτερογενών ανταλλαγμάτων, πολύ σημαντικών, που αφορά υπηρεσίες και υλικά που θα προσφέρει η εταιρεία στην ΠΑ. Δυστυχώς, τα περισσότερα από αυτά είναι απόρρητα (όπως και κομμάτι της σύμβασης), αλλά πιστέψτε μας, υπήρχαν λόγοι και άλλοι, εκτός των οικονομικών, που η ΠΑ επέλεξε τους Ισραηλινούς.
Ελπίζουμε τώρα να σταματήσει η μεμψιμοιρία. Μετά από 45 χρόνια, 47 μάλλον, η ΠΑ αποκτά νέα προηγμένα εκπαιδευτικά, και θα αρχίσει μια συνεργασία μεταξύ των δυο κορυφαίων πολεμικών αεροπορικών του πλανήτη. Αν κάποιοι έχουν αρχίσει να ιδρώνουν, αυτοί είναι στην ανατολική πλευρά του Αιγαίου. Από όσο έχουμε καταλάβει, κάπου τώρα ξεκινά η πραγματική στρατιωτική συνεργασία με το Ισραήλ. Κάτι που θα το δούμε να γιγαντώνεται τα χρόνια που έρχονται…
Για όσους ενδιαφέρονται και ρωτούν, η ELBIT θα ξεκινήσει άμεσα όσα προβλέπονται στη σύμβαση. Πρώτη προτεραιότητα είναι η αποκατάσταση της διαθεσιμότητας των Τ-6Α, ενώ αμέσως μετά, αφού περάσει ένας χρόνος περίπου, αναμένονται τα πρώτα Μ-346 στην Καλαμάτα.
