Διεθνές ενδιαφέρον για την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα στον Πρίνο εκδηλώνουν επιχειρήσεις από Ελλάδα, Βουλγαρία, Ιταλία και Κροατία.
Τουλάχιστον δέκα βιομηχανίες με σημαντικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις χώρες αυτές έχουν υπογράψει μη δεσμευτικά μνημόνια με την Energean, που αναπτύσσει μέσω της θυγατρικής EnEarth την αποθήκη σε εξαντλημένο κοίτασμα του Πρίνου.
Σύμφωνα με το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα το μη δεσμευτικό market test για το έργο θα γίνει τις επόμενες εβδομάδες, για να ακολουθήσει η δεσμευτική φάση μέσα στη χρονιά.
Παράλληλα είναι υπό εκπόνηση η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων η οποία αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση το Σεπτέμβριο. Στόχος είναι στο πρώτο τρίμηνο του 2025 να υπογραφεί το πρώτο συμβόλαιο αποθήκευσης προκειμένου να “ ξεκλειδώσει” η τραπεζική χρηματοδότηση και σε συνδυασμό με την επιχορήγηση από το Ταμείο Ανάκαμψης να προχωρήσει η υλοποίηση της επένδυσης.
Η αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα είναι ένα από τα εργαλεία που προκρίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την επίτευξη της απανθρακοποίησης. Απευθύνεται σε κλάδους όπως η τσιμεντοβιομηχανία, τα διυλιστήρια κ.α. για τους οποίους δεν υπάρχουν επί του παρόντος τεχνολογικά ώριμες λύσεις για τον περιορισμό των εκπομπών τους. Οι βιομηχανίες αυτές αντί να επιβαρύνονται με το γνωστό φόρο άνθρακα, θα έχουν την δυνατότητα να αποθηκεύουν το διοξείδιο σε υπόγειους σχηματισμούς οι οποίοι – έχοντας αποτελέσει σημεία μακροχρόνιας – εκατομμυρίων ετών – αποθήκευσης φυσικού αερίου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν εκ νέου για το σκοπό αυτό. Το διοξείδιο θα συλλέγεται από τις παραγωγικές εγκαταστάσεις και θα μεταφέρεται σε υγροποιημένη μορφή με πλοία στην Καβάλα απ’ όπου μέσω υποθαλάσσιου αγωγού θα αποθηκεύεται στον ταμιευτήρα του Πρίνου.
Η επένδυση σε πρώτη φάση φθάνει στα 500 εκατ. ευρώ για αποθηκευτική ικανότητα 1 εκατ. τόνους ετησίως ενώ σε επόμενη φάση μπορεί να φθάσει στα 3 εκατ. τόνους με πρόσθετες επενδύσεις ύψους 400 εκατ. Παρά το εντυπωσιακό μέγεθος, το εγχείρημα υπολείπεται των αναγκών της αγοράς: είναι ενδεικτικό ότι μόνο οι μη δεσμευτικές συμφωνίες που έχουν υπογραφεί αφορούν 5 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Ακόμα μεγαλύτερες είναι οι ανάγκες σε ευρωπαϊκό επίπεδο: το υφιστάμενο δυναμικό αποθήκευσης δεν ξεπερνά τα 100 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως ενώ οι βιομηχανικές εκπομπές (στοιχεία 2022) ήταν 660 εκατ. Στόχος του Green Deal της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η δημιουργία αποθηκευτικών χώρων 50 εκατ. τόνων CO2 ετησίως ως το 2030 και 550 εκατ. τόνων CO2 ετησίως ως το 2050, με έμφαση πάντα στη βιομηχανία που δεν δύναται να λειτουργήσει χωρίς εκπομπές (hard-to-abate industry).
Κ. Βουτσαδάκης