Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αποκλείσει την Τουρκία από το πρόγραμμα των F-35 και επέβαλαν κυρώσεις στον οργανισμό αμυντικών προμηθειών ως απάντηση στην απόκτηση των ρωσικών S-400 που κόστισαν 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Όπως έχουμε επισημάνει ξανά στο παρελθόν, τα τέταρτης γενιάς F-16 της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας και τα F-4 τρίτης γενιάς – τα οποία είναι ουσιαστικά αεροσκάφη του Ψυχρού Πολέμου – φτάνουν στο τέλος της διάρκειας ζωής τους. Τα τουρκικά σχέδια να τα αντικαταστήσουν με 100 μαχητικά F-35A πέμπτης γενιάς έχουν καταρρεύσει μετά την απομάκρυνση της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35 εν μέσω οργής των ΗΠΑ για την αγορά ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400. Εν τω μεταξύ, οι αντίπαλοι της Τουρκίας – συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και του Ισραήλ – υποδέχονται F-35 ή αεροσκάφη 4,5 γενιάς, όπως το γαλλικό Rafale.
Αυτό αφήνει την Τουρκία μόνο με το TF-X, ένα εγχώριο μαχητικό 5ης γενιάς που φιλοδοξεί να αναπτύξει έως το 2029. Ωστόσο, τα προβλήματα εύρεσης ενός κατάλληλου κινητήρα από ξένους κατασκευαστές, αλλά και η αδυναμία εγχώριας ανάπτυξης των απαιτούμενων τεχνολογιών, είτε θα οδηγήσει σε ένα αεροσκάφος που θα είναι 5ης γενιάς μόνο στα χαρτιά, είτε δε θα ολοκληρωθεί ποτέ και θα παραμείνει “μακέτο”.
Θεωρούμε πως δε χρήζει περαιτέρω ανάλυσης πως η ισορροπία πάνω από το Αιγαίο έχει διαταραχθεί υπέρ της Ελλάδας. Και αν δεν έχει συμβεί ακόμη, θα ξεκινήσει εντός του 2021 για να κορυφωθεί το 2023-24. Συνεπώς, η Τουρκία πρέπει να βρει ικανό αντίδοτο, που αν μη τι άλλο θα πρέπει να μπορεί να αντιμετωπίσει τα ελληνικά F-16V αλλά, το κυριότερο, τα Rafale. Θεωρητικά, η λύση είναι το F-35A, αλλά αυτό δεν πρόκειται να μπει στο τουρκικό οπλοστάσιο στο ορατό μέλλον. Πιθανότερο είναι να δούμε κάποιο άλλο μαχητικό. Ποιο όμως θα μπορούσε να είναι αυτό;
Η επιλογή, για σύγχρονο δυτικής κατασκευής μαχητικό, φτάνει στο εξής ένα: Το Eurofighter Typhoon. Το Consortium των χωρών που το κατασκευάζουν, η Μεγάλη Βρετανία, η Γερμανία, η Ιταλία, και η Ισπανία, είναι οι ισχυρότεροι υποστηρικτές της Τουρκίας, και μάλιστα οι τρεις τελευταίες χώρες έχουν εκπλήξει με την κατά καιρούς ανερυθρίαστη υπεράσπιση των τουρκικών θέσεων (με την εξαίρεση ίσως της Ιταλίας). Αλλά η Γερμανία, και η Ισπανία, δείχνουν τα πάντα, εκτός από ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
Τα υπό απόσυρση βρετανικά Typhoon
Απαντώντας σε ερωτήσεις στη βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων, ο υφυπουργός Άμυνας James Heappey δήλωσε στις 7 Σεπτεμβρίου πως τα μαχητικά Eurofighter Typhoon Tranche 1, που προορίζονται να αποσυρθούν πρόωρα το 2025 σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες, έχουν συμπληρώσει κατά μέσο όρο 2.544,8 ώρες χρήσης, δηλαδή, ούτε τις μισές ώρες χρήσης από αυτές που προβλέπει ο κατασκευαστής.
Η Βρετανία έχει αποκτήσει συνολικά 53 Eurofighter Typhoon Tranche 1, από τα οποία έχει αποφασίσει να αποσύρει τα 23. Από τα υπόλοιπα 30 αεροσκάφη, 20 θα παραμείνουν σε ενεργή υπηρεσία και τα υπόλοιπα 10 θα τεθούν σε αποθήκευση. Σύμφωνα με τον Heappy, κάθε βρετανικό Eurofighter Typhoon Tranche 1 έχει συμπληρώσει κατά μέσο όρο 2.544,8 ώρες χρήσης, νούμερο που αντιπροσωπεύει μόλις το 42,4% των ωρών χρήσης που προβλέπει ο κατασκευαστής. Καθώς οι 2.544,8 ώρες αποτελούν μέσο όρο, αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν στο οπλοστάσιο της Βασιλικής Αεροπορίας (RAF) μαχητικά Eurofighter Typhoon Tranche 1 που έχουν πετάξει ακόμα λιγότερες ώρες!
Έτσι, μοιάζει πολύ πιθανό τα βρετανικά Eurofighter Typhoon Tranche 1 να βρουν νέο ιδιοκτήτη, αν διατεθούν στη διεθνή αγορά και ένας ενδιαφερόμενος χρήστης θα μπορούσε να είναι η Τουρκία.
Μπορεί καταρχάς το Typhoon να είναι ικανός αντίπαλος για τα ελληνικά Rafale; Αδιαμφισβήτητα ναι, αλλά μόνο στην έκδοση Tranche 4 με το AESA Captor, ή έστω στην έκδοση Tranche 3A. Όλες οι άλλες εκδόσεις, είναι ικανές μεν, αλλά δεν μπορούν να βρεθούν στο επίπεδο του Rafale F3R. Μπορεί το αεροσκάφος να έχει πανίσχυρους κινητήρες, να είναι βελτιστοποιημένο για αερομαχίες, αλλά δεν προβλέπεται να αερομαχεί με τα Rafale. Ουσιαστικά οι Τούρκοι θα ήθελαν ένα “F-14”, όπως εμείς θα έχουμε τα Rafale.
Ακόμη όμως και αν αριθμός μαχητικών Tranche 1 κατάφερνε να βρεθεί σε τουρκικά χέρια, ουδεμία συνεισφορά θα είχε στη νέα ισορροπία δυνάμεων πάνω από το Αιγαίο. Τα Tranche 1 ήταν και παραμένουν αεροσκάφη με αποκλειστική χρήση πυραύλων AIM-120 και ΑΙΜ-9, ενώ στερούνται βασικών συστημάτων που ολοκληρώθηκαν στα επόμενα Tranches. Θεωρητικά, τα αεροσκάφη θα μπορούσαν να αναβαθμιστούν προ της παράδοσης, αλλά το θεωρούμε εξαιρετικά δύσκολο και κοστοβόρο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το Typhoon έχει μια κακή φήμη στον τομέα της διαθεσιμότητας και της συντήρησης, και αυτός είναι ο λόγος που θέλει να τα “ξεφορτωθεί” η Αυστρία.
Σε κάθε περίπτωση, όπως προαναφέραμε, η απόκτηση 23 Eurofighter Typhoon Tranche 1 από την Τουρκία, δε θα διαταράξει την εναέρια ισορροπία δυνάμεων πάνω από το Αιγαίο, ούτε αριθμητικά και κυρίως, ούτε ποιοτικά.
