Γράφει ο Ηρακλής Μαρδύρης
Οι προκλητικές ενέργειες της Άγκυρας στην ανατολική Μεσόγειο έχουν προκαλέσει αγανάκτηση στην πλειοψηφία των Ελλήνων, αλλά αυτός είναι και ένας από τους λόγους που προκαλούν! Η Ελλάδα δεν πρέπει να χορέψει στο ρυθμό της Τουρκίας. Παρακολουθούμε ότι διαχρονικά τόσο το πολιτικό σύστημα, όσο και οι ένοπλες δυνάμεις έχουν κρατήσει την ψυχραιμία τους, δεν έχουν παρασυρθεί από τις προκλήσεις και τους λαϊκιστές, προστατεύοντας τα συμφέροντα της Ελλάδας. Πλέον οι Ελληνοτουρκικές διαφορές έχουν μεταφερθεί από το Αιγαίο στις εσχατιές της Μεσογείου. Είναι ένας αγώνας αντοχής και όχι ένα σπριντ. Χρειάζεται υπομονή και επιμονή, χρειάζεται προσοχή στο να μη κάνουμε λάθη, να μην πέσουμε σε Τουρκικές παγίδες και να εκμεταλλευτούμε τις συγκυρίες. Μέχρι τώρα το έχουμε καταφέρει και κερδίζουμε στα σημεία, δεν πρέπει να χύσουμε την καρδάρα με το γάλα.
Κανείς δεν θέλει να δει (εκτός από κάποιους άρρωστους) οποιονδήποτε Έλληνα πρωθυπουργό να αποζημιώνει την Τουρκία και να ζητάει συγγνώμη, όπως έκανε ο Νετανιάχου μετά το επεισόδιο του Μαβί Μαρμαρά, γιατί αυτό θα ήταν το καλύτερο σενάριο μιας τέτοιας κλιμάκωσης.
Οι Τούρκοι δεν πρέπει να υποτιμηθούν. Μπορεί κάποιοι να έχουν μεγαλομανή οράματα, αλλά υπάρχουν και μορφωμένοι και έξυπνοι άνθρωποι ανάμεσα τους. Οι τελευταίες Navtex δείχνουν πως δεν είναι τυχαίες. Κινούνται τόσο οριακά ώστε να μην παραβιάζουν την ΑΟΖ όπως συμφωνήθηκε με την Αίγυπτο, αλλά ούτε και τα οικόπεδα που έχει παραχωρήσει η Κυπριακή Δημοκρατία. Είναι στο ενδιάμεσο. Τι είναι το ενδιάμεσο; ΑΟΖ δεν είναι σίγουρα γιατί καμία χώρα δεν έχει ανακηρύξει ΑΟΖ στην περιοχή. Η Ελλάδα ισχυρίζεται ότι είναι Ελληνική υφαλοκρηπίδα, η οποία νομικά υπάρχει (αυτοδικαίως και εξ υπ΄αρχής), και δεν χρειάζεται ανακήρυξη όπως η ΑΟΖ. Το αντίστοιχο ισχυρίζεται και η Τουρκία. Προφανώς υπάρχει εδώ μια διαφωνία, και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο πρέπει ή να γίνουν συνομιλίες και να καθοριστούν τα όρια ή να πάνε οι δύο χώρες σε διεθνή διαιτησία.
Μέχρι να υπάρξει συμφωνία, και οι δύο χώρες έχουν υποχρέωση (από τη σύμβαση για το δίκαιο της θαλάσσης, UNCLOS) να λειτουργούν και να ενεργούν καλή τη πίστη στην διαφιλονικούμενη περιοχή. Θα πρέπει πάλι καλή τη πίστη να διαπραγματευτούν μια συμφωνία, που δεν είναι απαραίτητο να καταλήξει σε συμφωνία, αλλά τουλάχιστον να γίνουν προσπάθειες με νόημα και ουσία. Επίσης έχουν υποχρέωση να απαντούν σε παράνομες ενέργειες με νόμιμα αντίμετρα που τηρούν την αρχή της αναλογικότητας. Απαγορεύεται η απειλή ή χρήση βίας όπως επίσης και η εμπλοκή στις εσωτερικές και εξωτερικής υποθέσεις των κρατών. Τέλος, ένα τρίτο κράτος οφείλει να μη βοηθά εσκεμμένα το κράτος που παρανομεί.
Ότι είναι πάνω από τον πυθμένα, τα νερά και τα ψάρια, είναι θέμα της ΑΟΖ (που δεν υπάρχει σε αυτή την περίπτωση), και θεωρούνται διεθνή ύδατα. Σε αυτά τα διεθνή ύδατα τόσο η Τουρκία, όσο και η Ελλάδα, και η Μικρονησία, και η Ισλανδία, και ο κάθε αναγνώστης μπορεί να κάνει κρουαζιέρα και να ψαρεύει. Αυτό που δεν μπορεί να κάνει, είναι κάτι στο βυθό χωρίς άδεια, όπως γεωτρήσεις και ανασκαφές. Με αυτόν ακριβώς τον τρόπο, μπλοκάρει η Τουρκία την εκμετάλλευση του Αιγαίου από την Ελλάδα σε περιοχές εκτός των εθνικών χωρικών υδάτων.
Παρατηρούμε λοιπόν, ότι η Ελλάδα μέχρι τώρα ήταν πολύ προσεκτική στις δηλώσεις της, κινητοποίησε τις ένοπλες δυνάμεις, αλλά δεν απείλησε. Έστω ότι ασκεί βία και διώχνει ή βυθίζει το Τουρκικά πλοία, τι γίνεται μετά; Ας υποθέσουμε ότι βυθίζει 4-5 πλοία και δεν έχει ούτε μία απώλεια (ένα σενάριο αισιόδοξο). Αν η Τουρκία είχε τον στόλο της συγκεντρωμένο στην περιοχή, τότε η Ελλάδα μπορεί να έμπαινε στον πειρασμό να τον εξουδετερώσει με ένα χτύπημα και μετά να ρισκάρει όποιες συνέπειες. Όμως στην περιοχή έχει στείλει πλοία που και να τα χάσει δεν θα μειωθεί σημαντικά η μαχητική της ισχύς.
Το ένα σενάριο είναι ότι ξεκινάμε έναν πόλεμο κατά μήκος όλης της συνοριακής γραμμής. Μια αντιπαράθεση η οποία θα είναι μεγάλη περιπέτεια, που μπορεί να διαρκέσει δεκαετίες. Ακόμα και αν οι ένοπλες δυνάμεις εξουδετερώσουν την εχθρική αεροπορία και ναυτικό, η Ελλάδα θα είναι μεν ασφαλής, αλλά δεν θα μπορούμε να τον τελειώσουμε, αν δεν θέλει η Τουρκία. Οι ένοπλες δυνάμεις μας έχουν την ικανότητα να προστατέψουν την Ελλάδα, αλλά όχι να απαιτήσουν Τουρκική παράδοση άνευ όρων. Και οποιοιδήποτε άλλοι όροι δεν είναι συνήθως τόσο καλοί για τον επιτιθέμενο, ακόμα και αν έχει κερδίσει στο πεδίο, πχ τα Κατεχόμενα στην Κύπρο ή στην Παλαιστίνη. Ακόμα και αν φτάσουμε στην Άγκυρα και τη λίμνη Βαν, μετά τι; Θα δώσουμε πολιτικά δικαιώματα σε 83εκ Τούρκους; ή θα τους στείλουμε στην Μογγολία;
Το επικρατέστερο σενάριο είναι ότι μετά το επεισόδιο θα υπάρξει αυτοσυγκράτηση, η Τουρκία θα έχει κάθε νομικό και ηθικό δικαίωμα να φωνάζει, και αντίστοιχα θα το έχει χάσει η Ελλάδα, που θα έχει καταστρέψει ότι χτίζει δεκαετίες τώρα, με μια εν θερμώ απόφαση. Απρόκλητη επίθεση σε διεθνή ύδατα δεν είναι κάτι που θα το επιδοκιμάσει κάποια χώρα στον κόσμο, πόσο μάλλον οι ναυτικές χώρες.
Απρόκλητη; Αφού η Τουρκία προκαλεί με τις έρευνες της. Πρώτα από όλα θα υπάρξει πρόβλημα στο να αποδείξει η Ελλάδα ότι η Τουρκία έκανε κάτι προκλητικό. Τα πλοία έχουν κάθε δικαίωμα να βρίσκονται εκεί, ακόμα και αν ήταν οριοθετημένη και αποδεκτή από την Τουρκία Ελληνική υφαλοκρηπίδα. Έχουν δικαίωμα να κάνουν έρευνες; Καλή τύχη σε όποια νομική ομάδα καταφέρει να το αποδείξει αυτό. Οι Τούρκοι φυσικά θα το αρνηθούν. Μα έχουν απλώσει καλώδια… Που δεν ακουμπάνε όμως στο βυθό. Αν η τεχνολογία προοδεύσει και μπορεί να γίνει έρευνα από αεροσκάφος ή δορυφόρο θα ήταν πρόκληση; Αν ένα Τουρκικό ελικόπτερο χρησιμοποιεί το ποντιζόμενο σόναρ δεν είναι πρόκληση και αν ένα πλοίο κάνει το ίδιο είναι; Αν είχαν απλώσει δίχτυα πάντως είναι ξεκάθαρο ότι θα ήταν νόμιμα. Θα πρέπει να αποδειχθεί ότι λειτουργούσαν οι αισθητήρες και ότι έψαχναν για αέριο, αυτοί όμως πολύ βολικά θα το αρνηθούν και τέλος πάντων ακόμα και αν αποδείξουμε κάπως ότι λειτουργούσαν, μπορούν πάντα να ισχυριστούν ότι ψάχνανε για φάλαινες…
Ακόμα και αν με κάποιο τρόπο καταφέρουμε να πείσουμε το ακροατήριο μας ότι οι Τούρκοι ήταν προκλητικοί, πάλι θα έχουμε παρανομήσει με ένα σοβαρότερο παράπτωμα, με την απειλή και την χρήση βίας και μάλιστα βίας δυσανάλογα μεγάλης σε σχέση με την πρόκληση. Το αποτέλεσμα θα είναι να εξαναγκαστεί η Ελλάδα σε αποζημιώσεις και σε μια ταπεινωτική συγγνώμη, όπως ακριβώς αναγκάστηκαν να κάνουν οι Ισραηλινοί. Θα έχουμε χάσει ότι πλεονέκτημα έχουμε κερδίσει τόσα χρόνια και θα έχουμε φέρει σε δύσκολη θέση τους συμμάχους μας, οι οποίοι μπορεί να εξαναγκάσουν να αναπροσαρμόσουν τις σχέσεις τους απέναντι μας. Για μια τέτοια εξέλιξη, η Τουρκία θα ήταν διατεθειμένη να βυθίσει μόνη της τα δικά της πλοία.
Σημαίνει αυτό ότι πρέπει να τους αφήσουμε να αλωνίζουν ελεύθερα; Φυσικά και όχι. Πρέπει να είμαστε εκεί, να έχουμε παρουσία, να τους παρενοχλούμε και να τους καταγγέλλουμε σε κάθε ευκαιρία. Και αυτό ακριβώς κάνουμε. Και μακάρι να κάνουν αυτοί επιθετικές κινήσεις που θα τους εκθέτουν όλο και περισσότερο. Μακάρι ο Ερντογάν να μακροημερεύσει με μια τέτοια πολιτική και οράματα για οθωμανική πρωτοκαθεδρία. Τόσο περισσότερο θα αντιδρά η διεθνής κοινότητα εναντίων του και τόσο περισσότερη υποστήριξη θα έχει η Ελλάδα. Τις δεκαετίες του 70, 80 και 90 όλες οι χώρες είχανε ουδέτερη στάση στις κρίσεις του Αιγαίου (που τα Ιμια ήταν και ξεκάθαρη περίπτωση), τώρα ανάμεσα στο Καστελλόριζο και την Αφρική όλοι παίρνουν θέση υπέρ της Ελλάδος, ακόμα και η Γερμανία. Θα το καταστρέψουμε αυτό για να αποδείξουμε απλά τον ανδρισμό και την παλικαριά μας ή γιατί μας πνίγει η αγανάκτηση;
Αυτή την στιγμή είμαστε σε πλεονεκτική θέση. Όλα τα διεθνή ΜΜΕ αναφέρουν Τουρκικές προκλήσεις σε Ελληνικά ύδατα. Ακόμα και το Καταριανό Al Jazeera (μάλλον τους ξέφυγε)! Οι κυβερνήσεις τους, άλλες λιγότερο και άλλες περισσότερο, υποστηρίζουν τις Ελληνικές θέσεις. Μόλις οι Τούρκοι ξυπνήσουν από τις αυταπάτες τους, θα παρακαλάνε για διεθνή διαιτησία, αλλά εμείς δεν θα θέλουμε. Αν για τα επόμενα 30-40 χρόνια όλοι δέχονται τα ύδατα αυτά ως Ελληνικά για ποιο λόγο να πάμε σε διαιτησία, η οποία δεν υπάρχει περίπτωση να δικαιώσει τις Ελληνικές θέσεις; Ήδη τους λέμε ότι πάμε σε διαιτησία μόνο για την ανατολική Μεσόγειο, αλλά χωρίς απειλές, δηλαδή το casus belli για την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, που είναι και ο ζωτικός μας χώρος.
Σε αυτή την παρτίδα θα βρεθεί στην πλευρά τον κερδισμένων αυτός που θα φερθεί πιο έξυπνα και πιο πονηρά, όχι αυτός που έχει τα περισσότερα κανόνια (που με την ευκαιρία δεν είναι η Ελλάδα).
Κάθε φορά που πλημμυρίζουμε από αγανάκτηση, να παίρνουμε μια βαθιά ανάσα και να θυμόμαστε ότι υπάρχει η ώρα που πρέπει να κάνουμε το κορόιδο, υπάρχει και η ώρα να πολεμήσουμε, και αυτό θα το κάνουμε αμείλικτα και αδυσώπητα όπου, όταν και όπως μας συμφέρει και δεν θα είναι απαραίτητα κάπου ανάμεσα στην Τουρκία και την Αφρική. Να θυμόμαστε, ότι στις 12 Ιουλίου 1940 οι Ιταλοί βομβάρδισαν πλοία μας στο λιμάνι του Κισσάμου, στις 31 Ιουλίου βομβάρδισαν δύο αντιτορπιλικά μας στον Κορινθιακό, και δύο υποβρύχια στη Ναύπακτο, στις 2 Αυγούστου επιτέθηκαν σε πλοίο του Λιμενικού στην Αίγινα και στις 15 Αυγούστου βομβάρδισαν ένα ατμόπλοιο στην Κρήτη και βύθισαν την Έλλη στην Τήνο. Αν ο Μεταξάς και οι παππούδες μας μπόρεσαν να τα καταπιούν όλα αυτά, τότε μπορούμε και εμείς σήμερα… Στις 28 Οκτωβρίου τους επιστρέψαμε την φιλοφρόνηση, και το θυμούνται ακόμα…
