Αν και μπορούμε να δούμε το Φεγγαρί να λάμπει κατά την διάρκεια της νύχτας, και κάποιες φορές και κατά την διάρκεια της ημέρας, είναι δύσκολο να κατανοήσουμε το μέγεθος την απόσταση του δορυφόρου μας.
Πόσο μεγάλο λοιπόν, είναι το φεγγάρι;
Η απάντηση δεν είναι τόσο απλή όσο νομίζετε. Ακριβώς όπως και η Γη, έτσι και η Σελήνη δεν είναι μια τέλεια σφαίρα. Αντ αυτού είναι ελαφρώς πεπλατυσμένη. Αυτό σημαίνει ότι, η διάμετρος της σελήνης από πόλο σε πόλο είναι διαφορετική από την διάμετρο στον ισημερινό. Βεβαίως αυτή η διάφορα είναι πολύ μικρή, μόλις 4 χιλιόμετρα, αφού η απόσταση των πόλων είναι 3472 χιλιόμετρα ενώ η διάμετρος στον ισημερινό είναι 3476 χιλιόμετρα. Για να καταλάβουμε λοιπόν το μέγεθος της Σελήνης, κάλο θα ήταν να συγκριθεί με κάτι αναλόγου μεγέθους στην Γη, όπως για παράδειγμα η Αυστραλία.
Από Ακτή σε Ακτή
Η απόσταση από το Perth ως το Brisbane της Αυστραλίας είναι 3606 χιλιόμετρα. Αν κάποιος λοιπόν τοποθετούσε το φεγγάρι και την Αυστραλία δίπλα δίπλα, θα έδειχναν να έχουν περίπου το ίδιο μέγεθος.
Αυτό βέβαια ειναι μονάχα μια οπτικη του θέματος. Παρόλο που το Φεγγάρι έχει περίπου το μήκος και το πλάτος της Αυστραλίας, η έκταση της είναι περίπου 7.69 εκ τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ του Φεγγαριού είναι 37.94 εκ τετραγωνικά χιλιόμετρα, πέντε φόρες πιο μεγαλη.
Πόσο μακριά είναι το Φεγγάρι;
Η Ερώτηση “πόσο μακριά είναι το φεγγάρι”, είναι επίσης μια από αυτές τις ερωτήσεις που η απάντηση της είναι πιο πολύπλοκη από αυτό που θα περίμενε κανείς. Το Φεγγάρι κινείται σε ελλειπτική τροχιά γύρω από την Γη, που σημαίνει ότι η απόσταση του από τον πλανήτη μας συνεχώς μεταβάλλεται. Η απόσταση μπορεί να μεταβληθεί μέχρι και 50 χιλιάδες χιλιόμετρα κατά την διάρκεια μιας πλήρους περιφοράς. Αυτός είναι και ο λόγος που το μέγεθος του φεγγαριού αλλάζει από εβδομάδα σε εβδομάδα.
Η διαφορά στο μέγεθος είναι φανερή. Αριστερά κατά το Περίγειο και δεξιά κατά το απόγειο
Η τροχιά του Φεγγαριού, επίσης επηρεάζεται από όλα τα υπόλοιπα Ουράνια Σώματα στο ηλιακό μας σύστημα. Λαμβάνοντας υπόψην όλα αυτά, ειναι προφανές οτι η απόσταση συνεχώς αλλάζει, ιδιαιτέρως επειδή το Φεγγάρι σταδιακά απομακρύνεται από την Γη.
Αυτό το τελευταίο είναι κάτι που μπορέσαμε να μελετήσουμε καλύτερα μέσω των απόστολων Απόλλων. Οι Αστροναύτες που το επισκεύθηκαν τοποθέτησαν μια συστοιχία ανακλαστήρων στην επιφάνεια του. Αυτοί οι ανακλαστήρες στοχεύονται συνεχώς με λέιζερ από την Γη.
Μετρώντας τον χρόνο που κάνει μια δέσμη φωτός να ταξιδέψει από την Γη στην Σελήνη και έπειτα πίσω στην Γη, οι επιστήμονες μπόρεσαν να υπολογίσουν με απίστευτη ακρίβεια την απόσταση των δύο σωμάτων. Επίσης μπόρεσαν να υπολογίσουν με απίστευτη ακρίβεια πόσο απομακρύνονται κάθε χρόνο: 38 χιλιοστά του μέτρου, δηλαδή κάτω από τέσσερα μέτρα κάθε Αιώνα.
Πάμε μια Βόλτα στο Φεγγάρι;
Καταρχάς ας πούμε ότι η μέση απόσταση Γης Σελήνης είναι 384,402 χιλιόμετρα. Αν οδηγούσαμε από το Brisbane στο Perth της Αυστραλίας, η γρηγορότερη διαδρομή θα ηταν 4310 χιλιόμετρα και το ταξίδι θα διαρκούσε 46 ώρες. Αν θέλαμε να καλύψουμε την απόσταση Γης Σελήνης τότε αυτό το ταξίδι θα έπρεπε να επαναληφθεί 89 φορές. Ο χρόνος ταξιδιού για μια τέτοια απόσταση θα ήταν πεντέμισι μήνες χωρίς τα μποτιλιαρίσματα. Ευτυχώς λοιπόν που οι αστροναύτες του Απόλλων 11 δεν περιοριζόταν από τα όρια ταχύτητας και έτσι χρειάστηκαν μονάχα τρεις ημέρες για το Απόλλων 11 να φτάσει στο Φεγγάρι.
Μια σύμπτωση εκλείψεων
Η ισημερινή διάμετρος του Ηλίου είναι 1.4 εκατομμύρια χιλίομετρα, που ισοδυναμει με μικρή προσέγγιση, ακριβώς 400 φορές τη διάμετρο της Σελήνης. Αυτός ο μαθηματικός λόγος είναι και μια από τις πιο μεγαλειώδεις συμπτώσεις στην αστρονομία μιας και που η απόσταση Γης Ηλίου είναι 149.6 εκ χιλιόμετρα, σχεδόν 400 φορές όσο η απόσταση μεταξύ Γης και Σελήνης. Το αποτέλεσμα ειναι ότο ο Ήλιος και η Σελήνη φαίνονται να έχουν ακριβως το ίδιο μέγεθος στον ουρανο, και όποτε ευθυγραμμίζονται τέλεια τότε κάτι το εκπληκτικο συμβαίνει: Ολίκη έκλειψη Ηλίου.
Δυστυχώς όμως τέτοιου είδους εκλείψεις θα γίνουν μια μέρα παρελθόν. Ακριβώς επειδή το Φεγγάρι απομακρύνεται από την Γη, μια μέρα θα είναι πολύ μακρυά απο αυτην για να εκλείψει ολικά τον Ήλιο. Αυτή η μέρα όμως θα αργήσει να έρθει αρκετα: Οι πιο πολλοί υπολογισμοί την τοποθετούν σε 600 εκ χρόνια από τώρα.
Αυτοί Που Πάτησαν στο Φεγγάρι.
Αν και έχουμε στείλει Βολιστήρες και άλλους ρομποτικούς πρεσβευτές ως τις παγωμένες εσχατιές του Ηλιακού μας συστήματος, το Φεγγάρι παραμένει ο μόνος άλλος κόσμος στον οποίο έχει πατήσει ο άνθρωπος.
Πενήντα χρόνια μετά από το μεγάλο αυτό εγχείρημα, και ο αριθμός των ανθρώπων που το έχουν κάνει συνεχώς φθίνει. Ο συνολικός τους αριθμός ήταν δώδεκα άτομα, αλλά σήμερα ζουν μονάχα οι τέσσερις. Το Φεγγάρι είναι τεράστιο, και με αυτούς τους 12 ανθρωπους που στείλαμε, μόλις και μετά βίας ξύσαμε την επιφάνεια. Ελπίζουμε ότι μέσα στα επόμενα χρόνια θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε και με αυτό τον τρόπο θα εμπνευστεί μια ολόκληρη γενιά ώστε συνεχίσει στην κατ ιδίαν εξερεύνηση των πιο κοντινών μας ουράνιων σωμάτων.
Πηγή
Ο Γιώργος Μαραγκόπουλος είναι Μηχανικός Μέλος του ΤΕΕ, Απόφοιτος του Coventry University, M.Sc In Competitive Manufacturing, B.Eng (Hons) Manufacturing With Management και εξειδικεύεται στα συστήματα λιτής παραγωγής
