Προβλήματα συντήρησης απαξιώνουν τα Ε-3D Sentry της RAF

Είναι τα «μάτια» της RAF κι όμως, ο στόλος των E-3D Sentry απαξιώνεται λόγω προβλημάτων συντήρησης, μη αναβάθμισης των ηλεκτρονικών τους στα νεότερα πρότυπα και μείωσης των ωρών πτήσεων, αναφέρει έκθεση της Επιτροπής Άμυνας της Βουλής των Κοινοτήτων. Παρόλο που τα αεροσκάφη του τύπου προβλέπεται να μείνουν σε υπηρεσία μέχρι το 2035, η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το βρετανικό υπουργείο Άμυνας δέχεται κριτική –ή πιέσεις, αναλόγως από την σκοπιά που το βλέπει κανείς– για εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεων. Υπενθυμίζεται ότι μόλις πρόσφατα είδαν το φως της δημοσιότητας στοιχεία για «σοβαρές ελλείψεις» του Βρετανικού Στρατού σε άρματα μάχης, «ψαλίδισμα» προγραμμάτων εκσυγχρονισμού/επέκτασης της επιχειρησιακής ζωής (LEP) τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης και αδυναμίες που επηρεάζουν αρνητικά την ισχύ πυρός του. Τώρα ήλθε η σειρά των AWACS.

Σύμφωνα με την έκθεση «Beyond 2 per cent» οι επιλογές περιλαμβάνουν την αναβάθμιση των Sentry ή την αντικατάστασή τους στο πλαίσιο του Αμυντικού Εκσυγχρονιστικού Προγράμματος MDP (Modernising Defence Programme) προκειμένου να διατηρήσει η RAF την δυνατότητα έγκαιρης προειδοποίησης, επιτήρησης και διαχείρισης του πεδίου μάχης. Και για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται πλήρης και σταθερή χρηματοδότηση μέσω του αμυντικού προϋπολογισμού.
Το ενδεχόμενο αντικατάστασης των E-3D είναι κάτι το οποίο «διερευνάται», όπως και άλλες πιθανές επιλογές, αν και επισήμως δεν έχει ληφθεί καμμία απόφαση. Τα κονδύλια που θα διατίθεντο για την αναβάθμιση του στόλου θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την προμήθεια ενός καινούργιου, πιο προηγμένου τύπου, επιχειρηματολογούν αμυντικοί αναλυτές.
Η RAF χρειάζεται ένα πρόγραμμα αναβάθμισης ύψους 2 δις. λιρών για να καταστήσει τα Sentry που διαθέτει σχεδόν εφάμιλλα των αμερικανικών και γαλλικών AWACS μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας, παρατείνοντας παράλληλα την παραμονή τους σε υπηρεσία μέχρι το 2035. Ωστόσο, ακόμη και στην πιο σύγχρονη εκδοχή του, το Ε-3 δύσκολα μπορεί να θεωρηθεί ένα σύστημα τεχνολογίας αιχμής όταν στην «εικόνα» υπάρχουν όλο και περισσότεροι βαλλιστικοί πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς και νέα μαχητικά με δυνατότητες stealth, υποστηρίζει ο ερευνητής Justin Bronk στο Airpower and Technology.

Ειδικά τα τελευταία αναγκάζουν τα AWACS να μένουν εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από ανταγωνιστικούς εναερίους χώρους, επισημαίνει. Αλλά ακόμη κι αν μπορούσαν να επιχειρήσουν εγγύτερα στο πεδίο της μάχης, η μηχανικού τύπου σάρωση του AN/APY-1/2 παρουσιάζει εγγενείς περιορισμούς ως προς την ικανότητα εντοπισμού στόχων μικρού ίχνους και ταχύτητας και την αντιμετώπιση υπέρ-υπερηχητικών απειλών, σε αντίθεση με τα ραντάρ AESA που διαθέτουν σύγχρονα αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης τα οποία βρίσκονται σε υπηρεσία με το αμερικανικό Ναυτικό και τις Αεροπορίες άλλων χωρών.
Το αμερικανικής προέλευσης E-3D Sentry AEW.Mk 1παρέχει στην RAF την δυνατότητα επιτήρησης εναερίου χώρου για τον έγκαιρο εντοπισμό εχθρικών αεροσκαφών και την ενημέρωση φιλίων δυνάμεων με κρίσιμες πληροφορίες για την εξελισσόμενη τακτική κατάσταση μέσω μιας ποικιλίας συστημάτων –επικοινωνιών και data links. Επίσης, υπάρχει δυνατότητα εντοπισμού σκαφών επιφανείας, μεταδίδοντας τις πληροφορίες σε αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας ή συμμαχικά πολεμικά για περαιτέρω έρευνα, όπως και συλλογή ηλεκτρονικών πληροφορίων από εκπομπές άλλων ραντάρ και μέσων οι οποίες θα συμπληρώσουν το παζλ στο περιβάλλον όπου επιχειρούν. Το θέμα είναι έως πότε.

Οι υπέρμαχοι της προμήθειας μιας εντελώς νέας πλατφόρμας με διευρυμένες επιχειρησιακές δυνατότητες τονίζουν ότι η εναλλακτική αυτή είναι περισσότερο cost effective από ένα δαπανηρό πρόγραμμα αναβάθμισης των βρετανικών AWACS για μια 20ετία. Όμως το ζητούμενο δεν είναι μόνο η εξεύρεση της βέλτιστης λύσης αλλά και κατά πόσο μπορεί να ανταπεξέλθει στο κόστος η βρετανική κυβέρνηση εν μέσω Brexit. Ιδίως όταν το… σύνθημα είναι «δεί δε χρημάτων».
Αλέξανδρος Θεολόγου