Ως δημιουργισμός, εννοείται η θρησκευτική πίστη πως το σύμπαν και η ζωή δημιουργήθηκε εκ του μηδενός από μια θεϊκή οντότητα, απορρίπτοντας κατά αυτό τον τρόπο τις γνωστές επιστημονικές εξηγήσεις σχετικά με τη δημιουργία του κόσμου και ειδικότερα την εξελικτική βιολογία. Ο αποκλεισμός του δημιουργισμού από την επιστήμη ήταν και ο λόγος προώθησης του ευφυούς σχεδίου σαν εναλλακτικής επιστημονικής προσέγγισης για να επανεισαχθεί ο δημιουργισμός σαν επιστημονική αναζήτηση. Το ευφυές σχέδιο είναι έμπνευση ενός μαθηματικού, του Dembski (1998), σύμφωνα με τον οποίο επιχειρείται με επιστημονικοφανή επιχειρήματα να προσεγγισθούν και να εξηγηθούν διάφορα εξελικτικά προβλήματα μέσω κάποιας «καθοδήγησης», μέσω «κάτι άλλου», ενός μεταφυσικού ευφυούς σχεδίου.
Στον αντίποδα, σύμφωνα με τη θεωρία της εξέλιξης, το είδος δεν είναι σταθερό κι αναλλοίωτο. Όλα τα είδη των φυτών και των ζώων, που έζησαν πάνω στη Γη ή που εξακολουθούν να ζουν, είναι το αποτέλεσμα της ασταμάτητης μεταβολής, της εξέλιξης από μια ή ελάχιστες υποτυπώδεις αρχικές μορφές. Στο βιβλίο »Η γένεση των ειδών με τη φυσική επιλογή» του Κάρολου Δαρβίνου που κυκλοφόρησε το 1859, διατυπώνεται η εξελικτική θεωρία, αλλιώς γνωστή και ως “δαρβινισμός».
Τι λέει το δημιουργικό μοντέλο – Anno Mundi
Πολλά χρόνια πριν, ο επίσκοπος Usher υπολόγισε με βάση τις βιβλικές γενεαλογίες οτι η χρονολογία της δημιουργίας ήταν 4004 π.Χ. (Anno Mundi – από καταβολής Κόσμου) Αυτή η χρονολόγηση υποστηρίζεται και από πολλούς άλλους μελετητές της Βίβλου και όχι μόνο. Παράδειγμα τέτοιου ημερολογίου αποτελεί το εβραϊκό ημερολόγιο, σύμφωνα με το οποίο η δημιουργία έλαβε χώρα το έτος 3760 π.Χ.. Έτσι, το εβραϊκό ημερολόγιο θεωρεί ότι το 2008 είναι το έτος 5769 ε.Κ. (A.M.).
Ο επίσκοπος Usher χρησιμοποίησε σαν κύρια βάση των υπολογισμών του τους πίνακες του 11ου κεφαλαίου της Γένεσης. Με βάση το Μασοριτικό κείμενο (Μασοριτικό ονομάζεται το πρωτότυπο κείμενο της εβραϊκής βίβλου (την οποία οι χριστιανοί ονόμασαν Παλαιά Διαθήκη), έτσι όπως εμφανίζεται μετά την κριτική εργασία των Μασοριτών, δηλ. των Ιουδαίων λογίων που προσπάθησαν να διαφυλάξουν το κείμενο αυτό από τις παραφθορές και επιμελήθηκαν την παράδοση του) κι αυτόν τον πίνακα φτάνουμε στο συμπέρασμα οτι ο κατακλυσμός θα συνέβηκε την 3η χιλιετία προ Χριστού.
Η κύρια Βιβλική χρονολογική ένδειξη στηρίζεται στο 11ο κεφάλαιο της Γένεσης. Όμως, αυτός ο πίνακας, δεν ισχυρίζεται ότι μας δίνει πληροφορίες για το ολικό χρονικό διάστημα μεταξύ του κατακλυσμού και του Αβραάμ, κι αυτό είναι ένα γεγονός που πολλές φορές σήμερα παραβλέπεται, όπως συνέβηκε στην εποχή του Usher. Σ’ αυτόν τον πίνακα του 11ου κεφαλαίου της Γένεσης ποτέ δεν αθροίζονται οι ηλικίες των ατόμων για να μας δώσουν το ολικό χρονικό διάστημα.
Από τον 8ο αιώνα οι Βυζαντινοί άρχισαν να χρονολογούν με αφετηρία το έτος κτίσεως του κόσμου. Προσπάθησαν πολύ, έκαναν σύνθετους υπολογισμούς και ύστερα από διάφορες προτάσεις κατέληξαν στο ότι η αρχή του χρόνου έπρεπε να ορισθεί το 5509/8 π.Χ.και ειδικότερα η 21η Μαρτίου, ημερομηνία της εαρινής ισημερίας. Η παλαιότερη μάλιστα επιγραφή που αναφέρεται σε αυτό το σύστημα χρονολόγησης έχει εντοπισθεί στον Παρθενώνα και μιλάει για το έτος 6792 από κτίσεως κόσμου, δηλαδή το 704.
Η σύγχρονη Εκκλησία, πάνω απ’ όλα, βλέπει στην Παλαιά Διαθήκη «την αφετηρία της θείας οικονομίας και της ιστορίας της σωτηρίας» και δεν την ενδιαφέρει να βρει λύσεις στην Παλαιοδιαθηκική δημιουργία «για να ικανοποιήσει την ανθρώπινη περιέργεια λύνοντας το πρόβλημα της αρχής του κόσμου». (Λεξικό Βιβλικής Θεολογίας).
«Επιστήμη της Δημιουργίας» και ψευδοεπιστήμη
Η επιστήμη της δημιουργίας δεν είναι επιστήμη αλλά ψευδοεπιστήμη. Είναι ένα θρησκευτικό δόγμα μασκαρεμένο σαν μια επιστημονική θεωρία. Η επιστήμη της δημιουργίας προβάλλεται ως θέσφατο και αναλλοίωτη αλήθεια. Υποθέτει ότι ο κόσμος πρέπει να συμμορφώνεται με τη δική της θεώρηση της Βίβλου. Εκεί που διαφέρει η επιστήμη της δημιουργίας με τον δημιουργισμό είναι στην ιδέα της ότι κάποτε είχε ερμηνεύσει τη Βίβλο ως να είχε κάποιο νόημα και κανένα δεδομένο δεν μπορεί ν’αλλάξει αυτή την ερμηνεία. Αντίθετα, οι αποδείξεις, όποιες και αν είναι αυτές, πρέπει να καταρρίπτονται.
Συγκρίνετε αυτή τη στάση με τη στάση που πήραν οι κορυφαίοι ευρωπαίοι επιστήμονες του 17ου αιώνα όταν έπρεπε να παραδεχτούν ότι η Γη δεν ήταν το κέντρο του σύμπαντος και ότι ο Ήλιος δεν περιστρεφόταν γύρω από τη Γη. Δεν χρειαζόταν να παραδεχτούν ότι η Βίβλος ήταν λανθασμένη, έπρεπε όμως να παραδεχτούν ότι οι ανθρώπινες ερμηνείες της Βίβλου ήταν. Σήμερα οι δημιουργιστές είναι ανίκανοι να παραδεχτούν ότι οι ερμηνείες τους της Βίβλου είναι λαθεμένες.
Οι δημιουργιστές δεν είναι επιστήμονες γιατί υποθέτουν ότι οι ερμηνείες τους της Βίβλου δεν μπορούν να είναι λάθος. Προβάλλουν τις απόψεις τους ως αλάνθαστες. Συνεπώς, όταν τα δεδομένα έρχονται σε αντίθεση με τη δική τους θεώρηση της Βίβλου, τότε τα δεδομένα πρέπει να είναι λανθασμένα. Η μόνη επιστημονική έρευνα που κάνουν έχει σκοπό να δείξει ότι κάποια εξελικτική διαδικασία είναι λάθος. Οι δημιουργιστές δεν βλέπουν το λόγο να ελέγξουν την ισχύ των θεωριών τους μιας και τους τις έχει αποκαλύψει ο Θεός. Η άμεμπτη βεβαιότητα δεν είναι δείγμα της επιστήμης. Οι επιστημονικές θεωρίες μπορούν να είναι λάθος. Ισχυρισμοί περί του αλάθητου και του απολύτου της αλήθειας, δεν χαρακτηρίζουν την επιστήμη αλλά την ψευδοεπιστήμη.
Αυτό που είναι πιο αποκαλυπτικό για την παντελή έλλειψη επιστημονικού ενδιαφέροντος των δημιουργιστών, είναι η αβίαστη αποδοχή από μέρους τους ακόμη και των πιο εξωφρενικών ισχυρισμών, αρκεί να έρχονται σε αντιπαράθεση με τις παραδοσιακές απόψεις της επιστήμης και της εξέλιξης. Για παράδειγμα, οποιοδήποτε στοιχείο φαίνεται να υποστηρίζει την άποψη ότι οι δεινόσαυροι και οι άνθρωποι ζούσαν μαζί, είναι ευπρόσδεκτη από τους δημιουργιστές. Και ο τρόπος με τον οποίο μεταχειρίζονται τον δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο, δείχνει είτε τεράστια επιστημονική ανικανότητα είτε εσκεμμένη διαστρέβλωση. Ισχυρίζονται ότι η εξέλιξη των ειδών παραβιάζει το δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο, που «ορίζει ότι σε μακροσκοπικό επίπεδο διεργασιών πολλών σωμάτων, η εντροπία ενός κλειστού συστήματος δεν μπορεί να μειωθεί (Stenger )».
Σύγχρονος Δογματισμός
Το 1925 στην Πολιτεία Τενεσί των ΗΠΑ είχε γίνει μια ιστορική και παράξενη δίκη που έμεινε γνωστή ως η «δίκη του πιθήκου». Κατηγορούμενος ήταν ο Scopes, ένας εκπαιδευτικός που δίδασκε τον δαρβινισμό στο σχολείο· η τιμωρία του ήταν το υπέρογκο για την εποχή εκείνη πρόστιμο των 100 δολαρίων. Η πρωτοφανής εκείνη δικαστική απόφαση παρέμεινε σε ισχύ ως το 1968. Τότε το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο των ΗΠΑ αποφάσισε την κατάργηση της αντιδαρβινικής εκείνης απόφασης με βάση το Σύνταγμα, σύμφωνα με το οποίο υπάρχει διαχωρισμός Κράτους και Εκκλησίας.
Τον Αύγουστο του 1999 το Κρατικό Εκπαιδευτικό Συμβούλιο του Κάνσας απέρριψε την εξέλιξη και το Big Bang ως επιστημονικές αρχές. Το 10-μελές συμβούλιο ψήφισε 6 προς 4 για να εξαφανίσει αυτά τα θέματα από το πρόγραμμα σπουδών. Το Συμβούλιο του Κάνσας δεν απαγόρεψε την διδασκαλία της εξέλιξης και της θεωρίας του Big Bang. Απλά αφαίρεσε οποιαδήποτε αναφορά του προγράμματος σπουδών και της εξεταστέας ύλης στην εξέλιξη και το Big Bang. Τον Φεβρουάριο του 2001 ένα νέο συμβούλιο επανέφερε τις επιστημονικές θεωρίες στην προηγούμενη τους θέση. Οι δημιουργιστές θέλουν τα παιδιά να πιστεύουν ότι τα έφτιαξε ο Θεός, μαζί και με όλα τα άλλα είδη, για κάποιο σκοπό. Δεν θέλουν τα παιδιά να πιστεύουν ότι πίσω από το Big Bang και την εξέλιξη μπορεί να κρύβεται μια θεϊκή δύναμη.
Το 2004 η θεωρία του Δαρβίνου βρέθηκε στα δικαστήρια των ΗΠΑ, ως μη αποδεκτή από τη σχολική επιτροπή του Ντόβερ στις ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, η επιτροπή, ήθελε να επιβάλει τη διδασκαλία του »ευφυούς σχεδιασμού» ως εναλλακτικής της θεωρία του Δαρβίνου. Ωστόσο 11 γονείς μήνυσαν τη σχολική επιτροπή της εν λόγω περιοχής για αυτή την απόφαση και η διαφωνία κατέληξε στα ομοσπονδιακά δικαστήρια.Η συγκεκριμένη δίκη τράβηξε αμέσως τα φώτα της δημοσιότητας και έγινε πρώτο θέμα στα κανάλια και τις εφημερίδες της χώρας. Σε αυτή κλήθηκαν να καταθέσουν γονείς και επιστήμονες.
Τα επιχειρήματα υπέρ της θεωρίας του Δαρβίνου είχαν να κάνουν με στοιχεία που προέρχονται από τη βιολογία, τη γενετική, τη παλαιοντολογία και λοιπούς επιστημονικούς κλάδους. Ωστόσο οι υπερασπιστές του “ευφυούς σχεδιασμού» παρουσίασαν στοιχεία που έφεραν την άλλη πλευρά σε δύσκολη θέση. Μεταξύ άλλων, υποστήριξαν ότι ο άνθρωπός ως ον είναι αδύνατο να προήλθε μέσω της φυσικής εξέλιξης εξαιτίας της πολυπλοκότητας που διαθέτει τόσο σωματικά όσο και πνευματικά.
Ίσως το σπουδαιότερο επιχείρημα που παρέθεσαν έχει να κάνει με το χαρακτηριστικό που διαθέτουν πολλοί μικροοργανισμοί και δεν είναι άλλο από μια ή περισσότερες απολήξεις που μοιάζουν με μαστίγιο και χρησιμοποιούνται για να προσδίδουν κίνηση. Το »άκρο» αυτό ονομάζεται flagella και προέρχεται από το λατινικό flagellum που σημαίνει μαστίγιο. Η λειτουργία αυτής της απόληξης είναι ιδιαιτέρως πολύπλοκη και περιλαμβάνει τη παρουσία ενός “μηχανικού» ρότορα φτιαγμένου από πρωτεΐνη που φτάνει έως της 1000 στροφές το λεπτό. Οι οπαδοί του “ευφυούς σχεδιασμού» υποστήριξαν ότι ένα τόσο πολύπλοκο μέσο, δεν είναι δυνατόν να δημιουργήθηκε φυσικά, αλλά αποτελεί το προϊόν σχεδίασης μίας ανωτέρας ευφυΐας.
Ευτυχώς ο δικαστής Τζόν Ε. Τζόουνς δε πείστηκε από αυτά τα επιχειρήματα και αποφάσισε ότι ο “νοήμων σχεδιασμός» αποτελεί θρησκεία και όχι επιστήμη και επομένως είναι αντισυνταγματικό να διδάσκεται ως θεωρία στα σχολεία. Για την ιστορία να επισημάνουμε ότι, σύμφωνα με τον “νοήμων σχεδιασμό», η ηλικία του πλανήτη μας είναι κάτι περισσότερο από 6.000 χρόνια.
Μερικές θρησκευτικές ομάδες, όπως φονταμενταλιστές, προτεστάντες και μουσουλμάνοι λ.χ. αντιτίθενται στην εξέλιξη, πιστεύοντας ότι υποσκάπτεται η θρησκεία τους. Η εξέλιξη δεν δημιουργεί όμως πρόβλημα στην Καθολική Εκκλησία από το 1996, οπότε ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β´ είχε δηλώσει ότι υπάρχει εξέλιξη και ότι είναι συμβατή με τον καθολικισμό. Αλλά και ο Μέγας Βασίλειος αποδέχεται στην Εξαήμερο (Κεφάλαιο 2, Ομιλία 9η) ανάλογες θέσεις· όπως και ο Άγιος Αυγουστίνος ή ο Θωμάς Ακινάτης· ή ακόμη και σύγχρονοι επιστήμονες, όπως ο νομπελίστας De Duve, που υποστηρίζουν ότι η μηχανοκρατική προέλευση της ζωής δεν αποκλείει αναγκαστικά την πίστη σε έναν δημιουργό, με τα συμπεράσματα της επιστήμης να μην είναι αναγκαστικά ασύμβατα με την ύπαρξή του. Ας μην ξεχνάμε και τον Δημόκριτο που έλεγε ότι «κάθε φιλονικία είναι ανόητη».
Η άρνηση της εξέλιξης έχει περισσότερο κοινωνικοθρησκευτική βάση όπου αγνοούνται επιστημονικά επιχειρήματα και πειραματικές μαρτυρίες· είναι δηλαδή ένα κοινωνικό φαινόμενο που αντανακλά περισσότερο μια αντιδραστική και συντηρητική ιδεολογία η οποία μπορεί να απειλήσει την ποιότητα της εκπαίδευσης και της Παιδείας γενικότερα διαμορφώνοντας στρεβλά κοσμοείδωλα.
Πρέπει επίσης να αναφέρουμε πως, σύμφωνα με τη επικρατούσα θεολογική θεώρηση, η εξέλιξη δεν ακυρώνει, αλλά συμπληρώνει τη Δημιουργία.
Πρώτη δημοσίευση: 11 Νοεμβρίου 2017
Πηγές
