Ανακηρύσσεται η ίδρυση της αυτόνομης «Κρητικής Πολιτείας», υπό την επικυριαρχία του σουλτάνου και με τη στρατιωτική εγγύηση των Μεγάλων Δυνάμεων. Πρόκειται για την επιτομή μιας μακράς σειράς επαναστάσεων και κινημάτων που σημαδεύτηκαν από πολύ αίμα, καταπίεση που οδήγησαν σε μικρές παραχωρήσεις ελευθεριών στους Κρήτες.
Με το τέλος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, η Κρήτη πέρασε στην κυριαρχία της Αιγύπτου από το 1830 ως το 1840. Τότε οι Οθωμανοί επέστρεψαν και δύο τοπικές επαναστάσεις, του Χαιρέτη το 1841 και του Μαυρογένη το 1858, κέρδισαν κάποια προνόμοια σχετικά με τη λειτουργία των εκκλησιών, τα τοπικά συμβούλια και την κατοχή όπλων. Σύντομα όμως, η αθέτηση των υποσχέσεων της Πύλης οδήγησε σε ακόμη δύο επαναστάσεις, του 1866 και του 1878. Αυτές πνίγηκαν στο αίμα αλλά η σκληρή τουρκική μανική στάση κατά των αμάχων είχε αρχίσει να προσελκύει την προσοχή των Μεγάλων Δυνάμεων, που πίεζαν την Οθωμανική αυτοκρατορία για αυτοσυγκράτηση και παραχωρήσεις. Ταυτόχρονα το εθνικό αίσθημα των Κρητών απαιτούσε πλέον την αποτίναξη του ξένου ζυγού και ένωση με την Ελλάδα.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 9/21 Νοεμβρίου 1866: Το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου
Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, το 1878, η Κρήτη πέρασε σε καθεστώς ημιαυτονομίας με τις πράξεις του Βερολίνου και την υπογραφή στη Χαλέπα -έξω από τα Χανιά- της ομώνυμης σύμβασης. Υποτελής στην κυριαρχία του σουλτάνου ακόμα, η Κρήτη αποκτούσε για πρώτη φορά Γενικό Διοικητή, δική της δύναμη χωροφυλακής, γενική συνέλευση με πλειοψηφία χριστιανών ενώ επετράπη η ελεύθερη λειτουργία σχολείων και φιλολογικών συλλόγων.
Και πάλι, όμως, η ανάπαυλα ήταν σύντομη: το 1889, οι Οθωμανοί περιορίσαν δραστικά τις ελευθερίες που είχαν απρόθυμα παραχωρήσει ενώ όρισαν τον Ταχσίν πασά επικεφαλής της νήσου και μια νέα επανάσταση ξέσπασε. Η τελευταία έσβησε μετά από οκτώ δύσκολους μήνες με διωγμούς, καταστροφές χωριών, βεβηλώσεις ναών και εκτελέσεις. Οι Κρήτες δεν λύγισαν και το 1895 επαναστάτησαν για μια ακόμα φορά, κάτι που προκάλεσε τον αφανισμό του πληθυσμού των Χανίων το 1896 και την αποστολή ελληνικών στρατευμάτων στο νησί το 1897.
Η συνέχεια στο Military History
