Οι ανάγκες στον Ελληνικό Στρατό, για σύγχρονα μέσα μεταφορικά ελικόπτερα, είναι μάλλον η πιο “παλιά” ανάγκη, ίσως μετά από εκείνη για σύγχρονα ΤΟΜΑ. Εδώ και 3 δεκαετίες, ο ΕΣ ψάχνει για νέα ελικόπτερα. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως υπάρχει μια σημαντική ευκαιρία, που προέκυψε τις τελευταίες εβδομάδες. Βέβαια, η δουλειά στο ΓΕΣ και το ΓΕΕΘΑ είχε ξεκινήσει πολλούς μήνες πριν, να μην πούμε χρόνια, αλλά σιγά-σιγά υπάρχουν “απτά” αποτελέσματα. Έτσι, ούτε λίγο ούτε πολύ, οι Αμερικανοί προσφέρουν στη χώρα μας μεγάλο αριθμό ελικοπτέρων UH-60A, ενώ, σύμφωνα πάντα με τις πληροφορίες μας, διαθέσιμα για εμάς υπάρχουν και UH-60L. Υπενθυμίζουμε πως οι Αμερικανοί σιγά-σιγά μεταπίπτουν στο κορυφαίο UH-60M, εν αναμονή του “απόλυτου” UH-60V.
ThinkOutOfTheBox: Απόσυρση των ΑΗ-64Α+ και UH-1H Huey, αντικατάσταση με οπλισμένα UH-60M ή Η-145Μ
H “υπόθεση” BlackHawk για τον Ελληνικό Στρατό, είναι αρκετών ετών. Δυστυχώς, τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 δεν έγινε ούτε μια μικρή παραγγελία για ελικόπτερα UH-60A, προς συμπλήρωση τότε των AB.205/UH-1H. Αντίθετα, στις αρχές του ’90 αγοράστηκαν 35 μεταχειρισμένα UH-1H, προς συμπλήρωση των αριθμών των Huey. Βέβαια η ανάγκη για ένα μέσο μεταφορικό ελικόπτερο παρέμενε. ‘Ετσι, στις αρχές της χιλιετίας, παραγγέλθηκαν τα νέας τεχνολογίας τότε ΝΗ90.
H επιλογή των ΝΗ90 συνοδεύτηκε από σημαντικές “εκπτώσεις” στον αριθμό των ελικοπτέρων που παραγγέλθηκαν, μόλις 20 για να καλυφθούν ανάγκες τουλάχιστον διπλάσιου αριθμού. Τότε, ο ΕΣ είχε “προσπεράσει” και τα UH-60L BlackHawk, τη στιγμή μάλιστα που το ΠΝ είχε παραγγείλει τα S-70B/B6, ενώ η ΠΑ είχε προτιμήσει τα AS332 Super Puma. H επιλογή των ΝΗ90 συνοδεύτηκε κι από την επιλογή των επίσης “παράταιρων” κινητήρων Turbomeca RTM322, τη στιγμή που ο Τ700 υπηρετούσε (και υπηρετεί) με τα ΑΗ-64Α.
Η ιστορία των ΝΗ90 είναι αναμφίβολα προβληματική, και δεν χρειάζεται να αναλωθούμε στο σημερινό μας άρθρο, καθώς έχουμε αναφερθεί πολλές φορές, ειδικά στην έντυπη ΠΤΗΣΗ. Σίγουρα όμως, ο ΕΣ στερείται ενός σοβαρού μέσου ελικοπτέρου, καθώς το ΝΗ90, με την υψηλή τιμή αγοράς, και την υψηλή τιμή ανά ώρα πτήσης, δεν είναι σίγουρα αυτό που θα θέλαμε για αντικατάσταση των UH-1H/AB205. Επίσης, δεν πετούν ελλείψει FOS και δεν έχουν παραληφθεί όλα!
Νέος φορέας ανάρτησης οπλισμού για ελικόπτερα UH-60 / S-70i από την πολωνική PZL Mielec
Φυσικά, η “λύση” που μπορεί να οδηγηθούμε στο μέλλον, είναι κάτι που είχε συζητηθεί από παλιά. Η προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΘΑ, είχε εξετάσει διάφορες επιλογές “χωρίς χρήματα”, όπως για παράδειγμα η πώληση των ΝΗ90 ή η ανταλλαγή τους. Πέρα από ιδέες, δεν υπήρξε ποτέ κάτι το απτό, εκτός ίσως από κρούση προς τις ΗΠΑ για παραχώρηση αριθμού UH-60. Τέτοια όμως δεν υπήρχαν διαθέσιμα τα προηγούμενα χρόνια στις Αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Η Τσεχία επιλέγει ελικόπτερα AH-1Z και UH-60M, «έλεγχος τιμών»
Ο λόγος είναι απλός. Το UH-60 απλά δεν έχει “όριο” ωρών πτήσης. Αν συντηρείται σωστά, στην πραγματικότητα μπορεί να πετά για δεκαετίες. Βέβαια, ο Αμερικανικός Στρατός έχει ήδη πάει σε τρεις γενιές UH-60: Alpha, Lima & Mike. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως “ξεφορτώνεται” τις προηγούμενες. Τα UH-60M είναι η νέα γενιά, ενώ πολλά Lima προέρχονται από την Alpha. To UH-60M μπαίνει τώρα σε υπηρεσία, και είναι ουσιαστικά το παρόν και το μέλλον του BlackHawk.
Επίσημο: Η Αλβανία θα παραλάβει τρία ελικόπτερα UH-60 Blackhawk
To BlackHawk όμως δεν “γερνά”. Έτσι, θα βρούμε δεκάδες ή εκατοντάδες UH-60A να υπηρετούν σε ομοσπονδιακές υπηρεσίες των ΗΠΑ, άλλα έχουν αγοραστεί από ιδιώτες, ενώ μεγάλος αριθμός μεταχειρισμένων αγοράζεται, όταν είναι διαθέσιμα, από ξένους στρατούς. Για παράδειγμα, η Κολομβία έχει απορροφήσει δεκάδες UH-60A, το ίδιο κι άλλοι στρατοί ανά την υφήλιο. Φοβούμαστε πως ο μόνος Στρατός που συνεχίζει να χρησιμοποιεί σαν κύριο μέσο ελικόπτερο (κι όχι επικουρικά) το μονοκινητήριο UH-1H (και μάλιστα πάνω από θάλασσα), είναι ο Ελληνικός.
Οι ΗΠΑ βέβαια έχουν χιλιάδες διαθέσιμα μέσα. Όταν λοιπόν το 2016 δεν υπήρχαν διαθέσιμα αξιόπλοα UH-60A, ο ΕΣ επέλεξε, για τη δεδομένη χρονική στιγμή, την αγορά 10 επιπλέον μεταχειρισμένων CH-47D. Το αστείο είναι πως τα CH-47D που αγοράσαμε τότε είχαν περισσότερες ώρες από τα ελληνικά, απλά τα τελευταία ήταν… καθηλωμένα στο έδαφος ελλείψει Follow On Support!
Οι ποσότητες διαθέσιμων αξιόμαχων UH-60 “δεσμεύτηκαν” υπέρ της Αεροπορίας του Αφγανιστάν. Οι Αμερικανοί ήθελαν να διαθέσουν 159 συνολικά UH-60A, σε μια αναβαθμισμένη μορφή τους (UH-60A+), στην Αεροπορία της χώρας, προκειμένου η τελευταία να καταφέρει να αντιμετωπίσει την απειλή των Ταλιμπάν. Μάλιστα, δεσμεύτηκε ποσό ίσο με 815 εκ. δολάρια, για την επαναφορά και εκσυγχρονισμό των πρώτων 53 μελλοντικών αφγανικών UH-60A.
Μικροί αριθμοί αφγανικών BlackHawk παραδόθηκαν στους Αφγανούς, αλλά το πρόγραμμα αντιμετώπισε μια απρόσμενη απειλή. Πολλοί Αφγανοί πιλότοι BlackHawk μετά το πέρας της εκπαίδευσής τους, ζητούσαν “πολιτικό άσυλο” στις ΗΠΑ, ή απλά έφευγαν από το Αφγανιστάν (παίρνοντας μαζί και τη γνώση και την πτητική ικανότητα). Έτσι παραδόθηκαν κάποια UH-60A, αλλά όχι τόσο πολλά όσα έχει γραφτεί. Το αναλύουμε παρακάτω.
Αυτό σημαίνει πως στις ΗΠΑ υπάρχει αριθμός εκσυγχρονισμένων σε κάποιο βαθμό (refurbished) ελικοπτέρων UH-60A, που όμως έχουν πολλά από τα χαρακτηριστικά των Lima, όπως για παράδειγμα κινητήρες T700-GE-701D αλλά και άλλα μηχανικά μέρη και ηλεκτρονικά. Έχουν επίσης νέο ενισχυμένο κιβώτιο (gearbox). Τα αφγανικά UH-60A, που προορίζονταν να αντικαταστήσουν τα Mil Mi-17, είχαν και φορείς οπλισμού για ρουκετοβόλα. Εδώ το αφήνουμε “έτσι”, καθώς αξίζει να κάνουμε ένα άρθρο ειδικά για το θέμα αυτό. Για παράδειγμα, μπορούν να μπουν άνετα Spike NLOS;
Αυτή τη στιγμή, για να μην σας κουράζουμε, υπάρχουν στις ΗΠΑ τουλάχιστον 40 με 50 εκσυγχρονισμένα, πλήρως συντηρημένα, UH-60A, ουσιαστικά στα στάνταρντ των UH-60L. Τα ελικόπτερα αυτά μπορούν να έρθουν στην Ελλάδα μέσω EDA, όπως ακριβώς ήρθαν και τα OH-58D Kiowa Warrior. Επίσης, οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να παραχωρήσουν κι αριθμό UH-60L, από τα αποθέματα του Αμερικανικού Στρατού, όσο αυτά αντικαθίστανται από νεότερα UH-60M. Όμως τα αμερικανικά UH-60L είναι σε κατάσταση as is where is, ενώ τα UH-60A+ που συζητάμε είναι έτοιμα για παράδοση, και μάλιστα με τουλάχιστον μια εικοσαετία μπροστά τους χωρίς σοβαρή ανακατασκευή (έχει ήδη γίνει).
Ποιος θα είναι ο διάδοχος του Black Hawk; Sikorsky και Boeing προτείνουν το DEFIANT-X
Η αμερικανική πρόταση για μεγάλο αριθμό UH-60A είναι αποτέλεσμα της έντονης πίεσης που έχει αρχίσει να ασκείται από το 2019 προς τις ΗΠΑ, για παραχώρηση BlackHawk. Η πίεση έχει ασκηθεί από τον ΑΓΕΕΘΑ σε όλες σχεδόν τις συναντήσεις που έχει παραστεί με αμερικανούς επισήμους, ενώ το θέμα τίθεται και στις συζητήσεις του ΥΕΘΑ με τους Αμερικανούς. O AΓΕΕΘΑ από τη στιγμή που ανέλαβε, κάνει προσπάθειες για να καλυφθούν μακροχρόνιες ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων, ειδικά με την παραχώρηση μεταχειρισμένου υλικού από τις ΗΠΑ.
Τα C-130J, η Lockheed Martin, η “Μασονία” και η Ελλάδα με τις Ένοπλες Δυνάμεις της…
Οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να συνεχίσουν να προσφέρουν UH-60A/L όσο αυτά γίνονται διαθέσιμα. Άλλωστε, η ύπαρξη των ΑΗ-64 στο ελληνικό οπλοστάσιο είναι ένας θετικός παράγοντας, καθώς τα αεροσκάφη μοιράζονται αρκετά κοινά συστήματα (π.χ. κινητήρες). Επίσης, σε ελληνική υπηρεσία βρίσκονται και ελικόπτερα S-70B/B6, που ουσιαστικά είναι η navalized έκδοση του UH-60A.
Τώρα ειλικρινά, πέρα από κάθε άλλη συζήτηση, αν, ο Ελληνικός Στρατός αποφασίσει να ζητήσει τα ελικόπτερα αυτά θα καταφέρει επιτέλους να αποσύρει τα UH-1H και να αποκτήσει πρόσβαση στη λογιστική αλυσίδα του Αμερικανικού Στρατού. Το BlackHawk έχει καταφέρει να έχει εξαιρετικά υψηλές διαθεσιμότητες, όπου κι αν υπηρέτησε, ενώ ο Αμερικανικός Στρατός έχει και δεδομένα κόστους χρήσης για κάθε ώρα πτήσης, που τη φέρνουν κάτω από τα… 2400 δολάρια! Δηλαδή, 15-20 φορές πιο οικονομικό από το ΝΗ90.
Το αν τελικά ο ΕΣ αποφασίσει να κάνει LoR for LoA για τα διαθέσιμα UH-60A, δεν το ξέρουμε, σίγουρα υπάρχουν ζυμώσεις και συζητήσεις σε πολύ υψηλό επίπεδο. Αν καθυστερήσουμε αρκετά, θα δούμε τα πολύτιμα UH-60 να φυλλοροούν, όπως έγινε και με κάποια από τα “γερμανικά” Μ1117 (αυτά που ήταν στη Γερμανία). Φυσικά στο ΓΕΣ και την ΑΣ ξέρουν καλύτερα από εμάς. Fingers crossed, και αναμονή! Ίσως να έχουμε εκπλήξεις σύντομα.
