Η «Παρολίγον σύγκρουση» κινεζικού με αμερικανικό πολεμικό στην Νότια Θάλασσα της Κίνας –και δεν είναι η πρώτη φορά

Σε συνέχεια της προηγούμενης αναφοράς μας (ΕΔΩ)

Οι Κινέζοι γίνονται όλο και πιο τολμηροί στην Νότια Σινική Θάλασσα περνώντας ξεκάθαρα το μήνυμα ότι εδώ «παίζουν» αυτοί: ένα κινεζικό πολεμικό υποχρέωσε το κλάσης Arleigh Burke αντιτορπιλλικό κατευθυνομένων βλημάτων USS Decatur (DDG-73) που έπλεε εντός 12 ναυτ. μιλίων από τους υφάλους Gaven και Johnson στο Αρχιπέλαγος των Spratlys να αλλάξει πορεία, με «επισφαλή» και «μη επαγγελματικό τρόπο» όπως υποστηρίζει το αμερικανικό Ναυτικό.

Κινεζικό αντιτορπιλλικό κλάσης Luyang πλησίασε το αμερικανικό πολεμικό σε απόσταση 41 μ. από την πλώρη του δείχνοντας με τον πιο σαφή τρόπο πως το Πεκίνο αψηφά το δικαίωμα της ελεύθερης ναυσιπλοΐας που επικαλούνται οι ΗΠΑ στέλνοντας τα πλοία τους στην περιοχή.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες επανειλημμένως στέλνουν πολεμικά πλοία δίχως άδεια σε νερά πλησίον νησιών της Νότιας Σινικής Θάλασσας απειλώντας σοβαρά την κυριαρχία και την ασφάλεια της Κίνας, ζημιώνοντας σοβαρά τους σινο-αμερικανικούς στρατιωτικούς δεσμούς και βλάπτοντας σοβαρά την ειρήνη και την σταθερότητα στην περιοχή» αναφέρει ανακοίνωση του κινεζικού υπουργείου Άμυνας –στην οποία η λέξη «σοβαρά» επαναλαμβάνεται τρείς φορές.

Η πλούσια σε ενεργειακούς και πλουτοπαραγωγικούς πόρους Νότια Σινική Θάλασσα, όπου η Κίνα όχι μόνο επεκτείνεται στρατηγικά εγείροντας αξιώσεις αλλά έχει επιδοθεί εδώ και χρόνια σε ένα κολοσσιαίο πρόγραμμα ανάπτυξης έργων υποδομής και εξοπλισμού μιας σειράς τεχνητών νησιών προκειμένου να υποστηρίξει τις στρατηγικές της διεκδικήσεις, απειλεί να εξελιχθεί σε σημείο ανάφλεξης.
Από την περιοχή περνούν ζωτικής σημασίας θαλάσσιες οδοί ενώ διεκδικήσεις σε νησιά και υφάλους εγείρουν πέντε ακόμη χώρες –το Βιετνάμ, οι Φιλιππίνες, η Μαλαισία,, η Ταϊβάν και το Μπρουνέι. Το τελευταίο περιστατικό στα Spratlys (Nansha, όπως τα αποκαλούν οι Κινέζοι) έρχεται σε μια στιγμή που οι σχέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου έχουν δεχθεί πλήγμα από την απόφαση του προέδρου Τραμπ να επιβάλλει δασμούς σε κινεζικά προϊόντα προκαλώντας την οργή της Κίνας η οποία ανταπέδωσε επιβάλλοντας αντίστοιχους δασμούς.

Σημειωτέον ότι μεσούντος του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας η κυβέρνηση Τραμπ αποφάσισε την επιβολή κυρώσεων κατά της Κίνας με αφορμή τις αγορές ρωσικού στρατιωτικού υλικού (μαχητικά και αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα) για τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό. Ωστόσο δεν είναι η πρώτη φορά που στην Σινική Θάλασσα επικρατεί ένταση.
 
Πέντε στρατιωτικές «στενές επαφές» σινο-αμερικανικού τύπου 
Το περιστατικό με το USS Decatur είναι το πιο πρόσφατο επεισόδιο στο ιδιότυπο «μπρα ντε φερ» που παίζει η Κίνα στην συγκεκριμένη περιοχή. Ακολουθούν τα πιο σοβαρά περιστατικά που έχουν καταγραφεί μεταξύ αμερικανικών και κινεζικών αεροσκαφών ή πλοίων τα τελευταία χρόνια.

17 Μαΐου 2017: δύο κινεζικά μαχητικά Su-30 αναχαιτίζουν αεροσκάφος συλλογής πληροφοριών WC-135 Constant Phoenix πάνω από την Ανατολική Σινική Θάλασσα πλησιάζοντας σε απόσταση 45 μέτρων, με ένα εξ αυτών να πετά… ανάποδα πάνω από το αμερικανικό αεροπλάνο! Στις κατηγορίες των Αμερικανών για επισφαλή συμπεριφορά εκ μέρους των Κινέζων χειριστών, το κινεζικό υπουργείο Άμυνας υποστηρίζει ότι τα μαχητικά της έδρασαν με ασφάλεια και νόμιμα.

19 Μαΐου 2016: Ζεύγος μαχητικών J-11 φθάνει μόλις 15 μ. από ένα αμερικανικό κατασκοπευτικό EP-3 Aries το οποίο πετά πάνω από την Νότια Σινική Θάλασσα, αναγκάζοντας τον κυβερνήτη του τετρακινητήριου σε απότομη κάθοδο για να αποφύγει την σύγκρουση. Σύμφωνα με τους Αμερικανούς επρόκειτο για μια «επισφαλή αναχαίτιση» ενώ το Orion εκτελούσε «επιχειρήσεις ρουτίνας» σε διεθνή εναέριο χώρο.
Οι Κινέζοι πάντως ισχυρίσθηκαν ότι τα μαχητικά τους παρακολουθούσαν το αμερικανικό από αποδεκτή απόσταση. Το δε υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας διαμαρτυρήθηκε ότι οι συχνές αναγνωριστικές αποστολές αμερικανικών πλοίων και αεροσκαφών ανοικτά των κινεζικών ακτών θέτουν σε κίνδυνο την θαλάσσια και εναέρια ασφάλεια.
5 Δεκεμβρίου 2013: Αμερικανικό καταδρομικό κατευθυνομένων βλημάτων που έπλεε σε διεθνή ύδατα στην Νότια Σινική Θάλασσα υποχρεώνεται να εκτελέσει ελιγμό αποφυγής σύγκρουσης με κινεζικό πολεμικό το οποίο εκτελούσε ελιγμούς κοντά του. Το καταδρομικό παρακολουθούσε το παρθενικό ταξίδι του Liaoning, του πρώτου αεροπλανοφόρου του Ναυτικού του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, από την ναυτική βάση Qingdao.
Το κινεζικό υπουργείο Άμυνας περιορίσθηκε να δηλώσει ότι το κινεζικό σκάφος εκτελούσε «συνήθη περιπολία» όταν τα δύο πολεμικά «συναντήθηκαν». Τα υπουργεία Άμυνας Κίνας και ΗΠΑ «είχαν αποτελεσματική επικοινωνία» ανακοινώθηκε.
19 Αυγούστου 2014: Κινεζικό μαχητικό πραγματοποίησε χαμηλή διέλευση πάνω από αμερικανικό Ρ-8Α Poseidon στην Νότια Σινική Θάλασσα, μόλις 9 μ. από το ακροπτερύγιό του, πριν εκτελέσει ένα «barrel roll» μπροστά από το αμερικανικό αεροσκάφος. Το Πεκίνο χαρακτήρισε τους αμερικανικούς ισχυρισμούς «αβάσιμους» λέγοντας ότι ο χειριστής του κινεζικού τζετ διατήρησε απόσταση ασφαλείας.
Όμως οι δηλώσεις του θεωρητικού της στρατηγικής Υποναυάρχου Τσαν Τσάοτσόν που φιλοξένησε η ελεγχόμενη από την κυβέρνηση εφημερίδα Global Times δεν άφηνε περιθώρια παρερμηνείας: «Η μόνη αποτροπή είναι ένα μαχαίρι στον λαιμό. Εις το εξής πρέπει να πετάμε ακόμη πιο κοντά στα αμερικανικά κατασκοπευτικά αεροπλάνα».

1 Απριλίου 2001: Κατά την διάρκεια περιπολίας πλησίον των κινεζικών ακτών, κατασκοπευτικό αεροσκάφος EP-3E Aries II του αμερικανικού Ναυτικού συγκρούεται με κινεζικό μαχητικό F-8 που παρακολουθούσε πετώντας πολύ κοντά του. Το περιστατικό συνέβη περίπου 80 χλμ νοτιοανατολικά της νήσου Χαϊνάν, πάνω από διεθνή, κατά τους Αμερικανούς, ύδατα.
Έχοντας υποστεί ζημιές, το πλήρωμα του ΕΡ-3Ε δεν είχε άλλη επιλογή από το να επιχειρήσει αναγκαστική προσγείωση στη Χαϊνάν, όπου κρατήθηκε και ανακρίθηκε από τις κινεζικές αρχές. Ο πιλότος του μαχητικού, Γουάν Γουέι, δεν κατάφερε να εγκαταλείψει και σκοτώθηκε. Το «Επεισόδιο της Χαϊνάν» όπως έμεινε γνωστό, οδήγησε τις σινο-αμερικανικές σχέσεις σε ιστορικά χαμηλό σημείο, με το Πεκίνο να ζητά από την Ουάσιγκτον να ζητήσει επισήμως συγγνώμη.
Η κρίση έληξε στις 11 Απριλίου με την απελευθέρωση του αμερικανικού πληρώματος αφού όμως προηγουμένως η κυβέρνηση Μπους επέδωσε επιστολή με την οποία ζητούσε διπλά συγγνώμη, για τον θάνατο του Κινέζου χειριστή και για την είσοδο του ΕΡ-3Ε σε κινεζικό εναέριο χώρο προκειμένου να προσγειωθεί χωρίς να έχει προφορική άδεια. Το χειρότερο όμως ήταν ότι οι Κινέζοι «έπεσαν» πάνω στο αεροπλάνο και το «τρύγησαν» απ’ όσες κρίσιμες πληροφορίες μπόρεσαν να αποκομίσουν. Την επόμενη φορά οι Αμερικανοί σίγουρα ήταν πιο προσεκτικοί.
Αλέξανδρος Θεολόγου