Έντονη ήταν η φημολογία για δημιουργία μιας αμερικανικής βάσης στην πόλη Κομπάνι, στη Συρία (Αΐν αλ-Αράμπ όπως λέγεται στα αραβικά) τις τελευταίες μέρες. Καθώς έχουν εμφανιστεί βίντεο από εκεί, με φάλαγγες από βαρέα μηχανήματα με… αμερικανικές σημαίες, κάνοντας μεταφορά οικοδομικών υλικών, όπως προκατασκευασμένων μπλοκ τσιμέντου, αλλά και άλλων προμηθειών, συνοδευόμενες από αμερικανικές εποχούμενες περιπολίες με οχήματα MRAP.
Τη δημιουργία βάσης όμως, διέψευσε κατηγορηματικά εκπρόσωπος του Πενταγώνου χθες, σε τακτική ενημέρωση του Τύπου, η οποία όμως διπλωματικά απέφυγε να επιβεβαιώσει την παρουσία των αμερικανικών δυνάμεων εκεί.
Το Κομπάνι είναι μια ιδιαίτερα κρίσιμη πόλη και περιοχή στη Βόρεια Συρία, ακριβώς πάνω στα σύνορα με την Τουρκία, καθώς αποτελεί βασική οχύρωση των Κουρδικών δυνάμεων του YPG που την ελέγχουν στο μεγαλύτερο βαθμό. Η περιοχή έχει γίνει σε όλη τη διάρκεια του συριακού εμφυλίου τόπος σημαντικών συγκρούσεων, καθώς πολιορκήθηκε κάποια περίοδο από το Ισλαμικό Κράτος, από φιλοτουρκικές δυνάμεις κ.ο.κ.
Aπό το Δεκέμβριο πέρυσι, με την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, οι δυνάμεις του SNA (“Εθνικός Συριακός Στρατός”, όπως αποκαλούνται), που ελέγχονται από την Τουρκία, έχουν εξαπολύσει επίθεση για την κατάληψη της πόλης και της γύρω ζώνης, με τουρκικά αεροσκάφη και μη επανδρωμένα να τους στηρίζουν με βομβαρδισμούς. Ανάμεσα στα κρίσιμα σημεία επαφής είναι και το φράγμα Τισρίν στον Ευφράτη, 60 χιλιόμετρα νότια του Κομπάνι, καθώς η διάσχιση του ποταμού αποτελεί βασική επιδίωξη των τουρκόφιλών δυνάμεων, για να πετύχουν περικύκλωση του YPG/SDF.
Στον παρακάτω χάρτη φαίνονται με μπλε χρώμα οι περιοχές που ελέγχει ο φιλοτουρκικός SNA και οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, ενώ με ανοιχτό κίτρινο είναι η περιοχή ελέγχου των Κούρδων του YPG και των συνεργαζόμενων SDF. Το Κομπάνι είναι σχεδόν στο κέντρο της περιοχής που διαχωρίζει τις δύο “τουρκικές” ζώνες, οπότε είναι σημαντικό για την Άγκυρα να το καταλάβει και να δημιουργήσει μια ενιαία έκταση υπό την διαχείριση της, εντός Βόρειας Συρίας.
Οι ΗΠΑ είχαν αποχωρήσει από το Κομπάνι το 2019, κάτι που τότε “άνοιξε” παράθυρο ευκαιρίας για την Τουρκία και τους τοπικούς υποστηρικτές της να εισβάλλουν. Υποχρεώνοντας τους Κούρδους να οπισθοχωρήσουν, με την πόλη να γίνεται “ουδέτερη ζώνη” μετά από σχετική συμφωνία με ρωσική μεσολάβηση. Έτσι για ένα διάστημα στο Κομπάνι περιπολούσαν ρωσικές μονάδες μαζί με στοιχεία των δυνάμεων του Άσαντ. Βέβαια η συμφωνημένη τότε εκεχειρία παραβιάστηκε πολλές φορές, κυρίως από τουρκικές επιθέσεις και διεισδύσεις, αλλά η κουρδική παρουσία στην περιοχή παρέμενε σοβαρή.
Σε αυτό το ασταθές σκηνικό, η νέα παρουσία αμερικανικής περιπολίας, με ελαφρά οχήματα βέβαια, θεωρήθηκε ως “προειδοποίηση των ΗΠΑ στην Τουρκία ότι εξακολουθούν να στηρίζουν τους Κούρδους”, οπότε και η εμφάνιση οχημάτων μεταφορών οικοδομικών υλικών ερμηνεύθηκε ως μόνιμη αμερικανική εγκατάσταση εκεί. Πιθανό σενάριο πάντως είναι οι Αμερικανοί να φτιάχνουν στην πόλη ένα φυλάκιο, όχι δηλαδή “βάση”, αλλά ένα σημείο στο οποίο να μπορούν να αναδιπλωθούν και να ανεφοδιαστούν, αν υπάρξει κάποια εμπλοκή.
Το όλο ζήτημα όμως θα κριθεί με την ανάληψη της αμερικανικής προεδρίας από τον Ντόναλντ Τραμπ εντός του Ιανουαρίου, οπότε θα πρέπει να παρουσιαστεί η δική του πολιτική για το Συριακό. Πάντως η αποχώρηση των ΗΠΑ το 2019 από το Κομπάνι ήταν δική του απόφαση, και προς το παρόν παραμένει η θέση του για “αμερικανική απόσυρση” από το θερμό τοπίο της Συρίας. Κάτι που προβληματίζει έντονα τους Κούρδους, καθώς πιστεύουν πως σε τέτοια περίπτωση, θα επαναληφθεί η τουρκική επιθετικότητα σε μεγάλη κλίμακα, πέρα δηλαδή από τις επιθέσεις της SNA που γίνονται τώρα, ώστε να παραδώσουν τη συνοριακή αυτή ζώνη.
Αν όμως ο Τραμπ επιμείνει σε πλήρη απόσυρση από τη Συρία, ίσως και μέσω μιας διαπραγμάτευσης με το νέο καθεστώς του Αλ Σάρα, που ελέγχει την δυτική χώρα (όσο την ελέγχει…), αυτό δεν είναι σίγουρο πως θα υλοποιηθεί. Καθώς στο Κογκρέσο των ΗΠΑ υπάρχει σημαντική ομάδα γερουσιαστών και βουλευτών και των δύο κομμάτων, που θέλουν να συνεχιστεί η προστασία και στήριξη του κουρδικού στοιχείου, εντός Συρίας.
