Η αγορά των Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης (ΤΟΜΑ) και Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μεταφοράς Προσωπικού (ΤΟΜΠ) είναι σε εκρηκτική φάση τα τελευταία χρόνια καθώς στρατοί σε όλο τον κόσμο αναζητούν να αντικαταστήσουν τα παλαιότερα μοντέλα τους, που έχουν ξεπεραστεί κυρίως σε θέματα θωράκισης, ηλεκτρονικών, όπως και ικανοτήτων ασφαλούς μεταφοράς μιας ομάδας μάχης.
Ένας άλλος λόγος για την αναζήτηση τέτοιων τεθωρακισμένων είναι το λογικό κόστος τους (που όμως ανεβαίνει και αυτό διαρκώς τα τελευταία χρόνια), που προσφέρει τη δυνατότητα απόκτησης τους, έναντι καθαρόαιμων αρμάτων μάχης. Στα τελευταία η τάση είναι περισσότερο για αναβαθμίσεις υπαρχόντων αρμάτων, με καλύτερα οπτικά, ενεργητικές θωρακίσεις και σύγχρονα συστήματα διαχείρισης πυρός, όπως και συστήματα αυτοπροστασίας, παρά η αγορά ενός -εξωφρενικά ακριβού- νέου.
Μένοντας στην Ευρώπη βλέπουμε δύο τάσεις στην προμήθεια με νέα ΤΟΜΑ, που είναι και τα πιο βαριά οπλισμένα με πυργίσκο με πυροβόλο και συνήθως και αντιαρματικούς πυραύλους. Η πρώτη λοιπόν επιλογή είναι των μεγάλων χωρών, που στοχεύουν εγχώριες σχεδιάσεις, σχεδόν υποχρεωτικά θα λέγαμε, ώστε να στηρίξουν τις αμυντικές τους βιομηχανίες και τις εκεί μεγάλες επενδύσεις. Έτσι έχουμε ενδεικτικά:
Τη Γερμανία να διαλέγει το Puma, αγοράζοντας 350 οχήματα και παραγγέλνοντας ακόμη 229. Κατασκευής-σχεδίασης των KMW και Rheinmetall, με υψηλή τιμή κτήσης, έχοντας εμφανίσει και ένα σημαντικό περιστατικό με μηχανικές αστοχίες που φαίνεται να έχει επιλυθεί. Προς το παρόν δεν έχει εξασφαλίσει άλλες πωλήσεις. Παράλληλα η χώρα προμηθεύεται και το οκτάτροχο Boxer μιας κοινοπραξίας των ίδιων εταιριών. Το Boxer έχει πετύχει εξαγωγές με τοπική παραγωγή σε Βρετανία και Αυστραλία και Ολλανδία, ενώ το έχει προτιμήσει και η Λιθουανία με πάνω από 200 οχήματα παραγγελία.
Τη Γαλλία να προτιμά το οκτάτροχο VBCI της Nexter με πάνω από 600 να έχουν κατασκευαστεί. Μόνη προβλεπόμενη εξαγωγή το Κατάρ το οποίο θέλει 490 οχήματα του τύπου αν και το σχετικό πρόγραμμα δεν έχει σαφές σε τι φάση βρίσκεται.
Τη Βρετανία που έχει επενδύσει στο Ajax, της General Dynamics (ως μετεξέλιξη του ASCOD). Η παραγγελία μπορεί να φθάσει τα 589 οχήματα, αν και εδώ το πρόγραμμα ταλαιπωρείται από τεχνικά ζητήματα, επιδόσεων, κραδασμών, θορύβου κλπ. Η χώρα έχει παραγγείλει και το οκτάτροχο Boxer.
Την Ισπανία, που προφανώς διαλέγει το ASCOD της General Dynamics Land Systems, μια ισπανοαυστριακή σχεδίαση και τοπική παραγωγή (ως Pizzaro στην Ισπανία, Ulan στην Αυστρία), με νέες εκδόσεις και βελτιώσεις να εμφανίζονται πάνω στην κλασική σχεδίαση του.
Την Ιταλία που έχει παραμείνει στις πιο παλιές σχεδιάσεις, του ερπυστριοφόρου Dardo (με 200 οχήματα) και του τροχοφόρου Freccia και τα δύο της IVECO.
Και βέβαια την Πολωνία, η οποία κάνει μια τεράστια επένδυση σε εξοπλισμούς αλλά έχει επίσης μια στιβαρή δική της αμυντική βιομηχανία, οπότε διάλεξε την εγχώρια σχεδίαση του Borsuk, που θέλει να το προμηθευθεί έως 1.400 αντίτυπα, στην μεγαλύτερη αριθμητικά παραγγελία της δεκαετίας (τουλάχιστον).
Όχι 1.000 αλλά 1.400 τεθωρακισμένα Borsuk παρήγγειλε η Πολωνία!
Η δεύτερη επιλογή που παρουσιάζεται είναι αυτή της πιο «ελεύθερης» αγοράς των μικρότερων χωρών, αν μπορούμε να το ονομάσουμε έτσι, όπου εδώ έχουμε σημαντική επιτυχία του CV90 της BAE Systems που μετρά πάνω από 1.600 οχήματα σε παραδόσεις και παραγγελίες. Αν και η σχεδίαση είναι από το ’90, αρχικά από τις σουηδικές Bofors και Hagglunds πριν πάρει μέσω κοινοπραξιών και εξαγορών τα δικαιώματα η BAE, έχει εξελιχθεί σε αρκετές εκδόσεις και έχει κερδίσει: αρχικά το «σκανδιναβικό» κοινό, με παραγγελίες από Σουηδία, Νορβηγία, Δανία, Φινλανδία. Επίσης το προτίμησαν Ολλανδία και Εσθονία (πήρε ολλανδικά μεταχειρισμένα), η Ελβετία, και πρόσφατα η Σλοβακία και πριν λίγες μέρες η Τσεχία. To όχημα είναι στην 4η εκδοχή του, ως MkIV και προσφέρεται με πυροβόλο 35 έως 50 χιλιοστών, κινητήρα 1.000 ίππων, σύστημα αυτοπροστασίας, ενσωμάτωση αντιαρματικών πυραύλων, ψηφιακή αρχιτεκτονική κ.λπ.
Τσεχία: Αποφάσισε επιτέλους για TOMΑ, αγοράζει CV90 αξίας 2,2 δις δολαρίων!
Τα βασικά πλεονεκτήματα του είναι πως η μεγάλη παραγωγή του για πολλούς πελάτες και με ιδιαίτερες απαιτήσεις ο καθένας, πίεσαν ώστε το όχημα και να εξελιχθεί αλλά και να πιστοποιηθεί με ποικιλία όπλων και αισθητήρων. Επίσης παραμένει λογικό (αλλά όχι φθηνό) σε τιμή, κάτω των 10 εκατ. ευρώ, ενώ ήδη έχει μεγάλη βάση υποστήριξης και σχεδιάζονται αναβαθμίσεις στα πιο παλαιά μοντέλα. Ακόμη, μαζί με το Boxer και το VBCI έχει δει πεδίο μάχης (στο Αφγανιστάν).
Όσο για το Lynx της Rheinmetall που προτείνεται και στην Ελλάδα, έχει πετύχει την πρώτη του πώληση στην Ουγγαρία με 218 οχήματα, με την κατασκευάστρια να συμφωνεί σε τοπική παραγωγή για το μεγαλύτερο μέρος της παραγγελίας όπως και κατασκευή εργοστασίου πυρομαχικών.
Ορόσημο για το πρόγραμμα Lynx: Σε παραγωγή στην Ουγγαρία και… εμείς καθόμαστε
Και βέβαια δεν παραλείπουμε το οκτάτροχο Mowaq Piranha που αν και παλαιά σχεδίαση έχει και αυτό εξελιχθεί και είναι επιλογή της Ελβετίας (ως τοπική σχεδίαση) αλλά το έχει διαλέξει και η Δανία, και η Ρουμανία και η Ισπανία στην 5η του έκδοση.
Εκτός Ευρώπης επίσης υπάρχει μεγάλη κινητικότητα σε ΤΟΜΑ/ΤΟΜΠ. H Αυστραλία έχει ξεκινήσει ένα διαγωνισμό για 450 οχήματα, όπου είχαν προκριθεί το γερμανικό Lynx και το νοτιοκορεατικό AS21 Redback της Hanwha, αλλά το πρόγραμμα έχει φρενάρει μετά από χρόνια, καθώς γίνεται ριζικός επανασχεδιασμός των εξοπλιστικών αγορών στη χώρα.
Στις ΗΠΑ τώρα, όπου έχει εκφραστεί εδώ και καιρό η ανάγκη να βρεθεί αντικαταστάτης του Bradley, έχουν εξαγγελθεί και μετά ακυρωθεί διάφορα σχετικά προγράμματα, ενώ τώρα εκκρεμεί η απόφαση να ξεκινήσει επιτέλους η διαγωνιστική διαδικασία: που θα ζητήσει από τοπικές εταιρίες να προτείνουν σχεδιάσεις που θα αναλυθούν πριν έρθει η επόμενη φάση για αξιολόγηση πρωτοτύπων. Πάντως το τρέχον αμερικανικό πρόγραμμα Optionally Manned Fighting Vehicle (OMFV) όπως λέει και το όνομα του, προβλέπει ένα όχημα που θα έχει δυνατότητα και μη επανδρωμένης δράσης.
Τονίζουμε εδώ πως τα ΤΟΜΑ κυρίως (μιας και φέρουν οπλισμό) προσφέρονται στην Ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά με μεγάλη ποικιλία εξοπλισμού καθώς έχει αναπτυχθεί και μια δευτερογενή αγορά με προσφορά έτοιμων πύργων, με πυροβόλο, ή αυτόματο όλμο 120 χιλιοστών, ηλεκτροοπτικά, θυρίδες παρατηρήσης κ.λπ. από αρκετές εταιρίες όπως οι Kongsberg, Leonardo, Nexter, Rheinmetall, Denel, John Cockerill, ενώ υπάρχει και ακόμη μεγαλύτερη αγορά για τηλεχειριζόμενους πυργίσκους με βαρύ πολυβόλο, πάνω στον πύργο του τεθωρακισμένου. Έτσι τα σύγχρονα ΤΟΜΑ μπορεί να έρθουν στα μέτρα του πελάτη πιο εύκολα από ότι τα άρματα, ενώ μπορεί να παραγγελθούν σε ποικιλία εκδόσεων, π.χ. με μικρό πυργίσκο ως ΤΟΜΠ, ως διοίκησης, ως φορείς άλλων όπλων, αναγνώρισης, ασθενοφόρα κ.ο.κ.
Βέβαια η βαρύτερη θωράκιση τους, η προσθήκη συστήματος αυτοπροστασίας, οι άφθονες και αποδοτικές εσωτερικές αντιθραυσματικές επενδύσεις, προσθέτουν πολύ βάρος και όγκο με τα πιο σύγχρονα να φθάνουν και τους 50 τόνους «πλήρη», μπαίνοντας δηλαδή ευθέως στα… χωράφια των αρμάτων μάχης. Π.χ. στην φετινή DEFEA το Lynx που είχε έρθει ως δείγμα, στην κυριολεξία προκαλούσε δέος με τον όγκο του και κυρίως το ύψος του, όπως ακριβώς είχε κάνει στην DEFEA του 2021 το γαλλικό VBCI που είχε παρουσιαστεί ως «Philoctetes». Ενώ η αύξηση αυτή γίνεται χωρίς να έχει μεγαλώσει ουσιωδώς η χωρητικότητα τους σε μεταφερόμενους στρατιώτες! Οι οποίοι όμως απολαμβάνουν πολύ καλύτερες συνθήκες στο εσωτερικό όπως και προστασία, κάτι που τους διατηρεί ικανούς για δράση με την αποβίβαση τους, και όχι… διαλυμένους από κραδασμούς, κράμπες, κούραση και αναθυμιάσεις, που ήταν συχνό φαινόμενο σε παλαιότερα μοντέλα.
Πάντως σαφώς έχει ανοίξει μια ακόμη συζήτηση κατά πόσο τα σύγχρονα ΤΟΜΑ μπορεί να γίνουν και εναλλακτική των αρμάτων μάχης -όχι βέβαια σε βαθμό πλήρους υποκατάστασης. Καθώς με την τοποθέτηση αντιαρματικών πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς μπορεί να πλήττουν στόχους σε αποστάσεις πέρα από τα 4-5 χιλιόμετρα που θα δράσει το πυροβόλο των 120 χιλιοστών των αρμάτων, ενώ παραμένουν πιο ευκίνητα.
Καταληκτικά η αγορά των ΤΟΜΑ/ΤΟΜΠ είναι αυτή τη στιγμή μια από τις πιο «καυτές» στον Ευρωπαϊκό περίγυρο μας και διεθνώς, με τα οχήματα που προσφέρονται να «φουσκώνουν» συνεχώς σε διαστάσεις, βάρη, δυνατότητες, τιμή, να υπάρχει ισχυρός ανταγωνισμός μεταξύ των διαφόρων μοντέλων, να προσφέρεται συνήθως και δυνατότητα εγχώριας κατασκευής (από ένα αριθμό και πάνω) και να φαίνεται η αναγκαιότητα τους σε ένα κινητικό πεδίο μάχης, με ισχυρό εχθρικό πυρ, αλλά ταυτόχρονα και ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουν από τα πολλών τύπων μη επανδρωμένα αεροσκάφη, χωρίς αυτό να ακυρώνει τη χρησιμότητα τους.
Στην Ελλάδα η ανάγκη αντικατάστασης μέρους τουλάχιστον των M113 είναι δεδομένη, με πολλές συζητήσεις σε εξέλιξη, όπως αναφέραμε και χθες. Είτε με προμήθεια μεταχειρισμένων Bradley, είτε με περισσότερα μεταχειρισμένα Marder, είτε ίσως με την πρόταση για τοπική παραγωγή των Lynx, είτε για προμήθεια άλλου τύπου. Θα δούμε τι από όλα θα προκριθεί, ενώ κάπου πρέπει να αναδυθεί και ένα πρόγραμμα αναβάθμισης μέρους του υπάρχοντος στόλου τεθωρακισμένων, όπως τα “Λεωνίδας”.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Τι ισχύει με τα Bradley και το μεταχειρισμένο αμερικανικό υλικό για το Στρατό μας
ωχ αρχίσαμε …νο2
Aυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Μια χώρα τηρεί τις συμφωνίες της ανεξαρτήτως κυβέρνησης. Οι συγκεκριμένες κινήσεις δείχνουν πλήρη αναξιοπιστία και έλλειψη σοβαρότητας από την πλευρά των ΗΠΑ.
Ειδικά για τα ΗΑΕ, στη θέση τους δε θα αγόραζα ούτε βίδα στρατιωτικού εξοπλισμού από τις ΗΠΑ, δε θα εμπιστευόμουν κρίσιμο υλικό για την άμυνα μου σε μια χώρα που δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει με το αν θα τηρήσει τόσο κρίσιμες συμφωνίες.
Προβλέπω τα ΗΑΕ να στρέφονται στα εξοπλιστικά τους προς Γαλλία δια παντώς, ίσως και Ρωσία.
Ο Ερντογάν πάντως θα κρυφογελάει σήμερα.
Η αναστολή ευννοεί την Τουρκία έπρεπε να αναφέρει το ρεπορτάζ και οχι το Ισραήλ (όπως λανθασμένα αναφέρεται) το οποίο είχε συνεαινέσει για τα F35 των ΗΑΕ.
ΩΧ, η κυβέρνηση Μπαιντενόπουλου έπιασε δουλειά!! μια εβδομάδα στην εξουσία!!…δεν θέλω να σκέφτομαι τι θα μας ξημερώσει μέχρι τέλους της 4ετίας..
Αμφιβάλω αν το Ισραήλ θα χαίρεται με τις εξελίξεις…Σ.Αραβία και ΗΑΕ είναι σύμμαχοι του
Ισραήλ πια και πολεμάν το Ιράν στην Υεμένη..
Κρυφό πανυγυριζατε εδώ πέρα που έφυγε ο “χουφτοστην”… Έχουμε να δούμε πολλές εξελίξεις στην γεωπολιτική στάση των ΗΠΑ. Και ως συνήθως λόγω πολιτικής ανεπάρκειας και απουσίας ισχυρού βιομηχανικού/εμπορικού λόμπι, θα είμαστε πάντα στην απέξω.
Μένω κατάπληκτος από τα σχόλια των φίλων αναγνωστών, τη γνώμη των οποίων ασφαλώς σέβομαι απολύτως. Αλλά:
Όταν οι ΗΠΑ (η Γερμανία κλπ κλπ) πωλούν αδιακρίτως σε κράτη που επιβουλεύονται τους γείτονές τους ή ενεργούν εθνοκάθαρση ή ωμότητες κατά του ιδίου τους του πληθυσμού, εξανιστάμεθα για τον κυνισμό και τη λατρεία του χρήματος.
Όταν οι ΗΠΑ (χωρίς να προδικάζεται τίποτε ακόμη) λέγουν “Μισό λεπτό, μας ενδιαφέρει και πώς θα χρησιμοποιηθούν όσα πωλούμε”, πάλι εξανιστάμεθα, αυτή τη φορά για την “ασυνέπεια”.
Ας καταλήξουμε όμως κάπου, και ας είμαστε συνεπείς εμείς, αφού στηλιτεύουμε την ασυνέπεια.
Η Ελλάς δεν είναι που αξίωνε από την Ε.Ε. εμπάργκο όπλων κατά της Τουρκίας; Της οποίας την “ευρωπαϊκή προοπτική” (ας μην εκφράσω γνώμη καλύτερα …) στηρίζει;
Η Σαουδική Αραβία δεν κάνει κάτι χειρότερο από την Τουρκία, βομβαρδίζοντας σαρωτικά αμάχους στη γειτονική της χώρα;
Πρέπει αυτοί οι άνθρωποι να πεθάνουν μέχρι ενός επειδή ζητούν την αυτοδιάθεσή τους; Ζητούμε για κάποιους την τύχη της Χίου, της Κάσου και των Ψαρών κατά την Επανάσταση;
Οι Ναζί (Γκαίρινγκ κλπ) δεν απαγχονίσθηκαν επειδή έκαναν ακριβώς το ίδιο πράγμα στη Γκερνίκα, στο Ροττερνταμ, στο Βελιγράδι, στο Κόβεντρυ;
Είναι ο αφανισμός ενός λαού το πρόσφορο μέσο για να αφανισθεί το καθεστώς των μουλάδων στο Ιράν (πράγματι άγος για την ανθρωπότητα);
Αν είμαστε μάγκες (οι ΗΠΑ, η Δύση, όποιος τελοσπάντων θέλει να επισπεύσει εξελίξεις), ας αφανίσουμε τις ΕΔ του Ιράν, ας δημιουργήσουμε προγεφύρωμα στο έδαφός του όπου θα εκπαιδεύουμε αντικαθεστωτικούς στα όπλα, ας τους παράσχουμε αφειδώς βοήθεια, και πράγματι ενδέχεται, μετά από 10 χρόνια και 10 εκατομμύρια νεκρών να έχουν ανατραπεί οι μουλάδες (θα ανατινάζουν βέβαια και τότε 100 ανθρώπους την ημέρα σε παζάρια για τα επόμενα 100 έτη …).
Σε τελική ανάλυση γνωρίζουμε βέβαια ότι όλα αυτά αποτελούν απλή προειδοποίηση προς τους ενδιαφερομένους να μη θεωρούν τις ΗΠΑ δεδομένες και αποθρασύνονται. Διότι είδαμε π.χ. ότι η Σαουδική Αραβία ενεπλάκη στο Συριακό, υποστηρίζοντας επικίνδυνα στοιχεία. Το Κατάρ την είδε “παράγοντας”, άρχισε να αναμοχλεύει όλη τη Μεσόγειο (σε κακό του βγήκε, διότι προκάλεσε τη μήνι των γειτόνων του …). Τα όπλα θα παραδοθούν, διότι η φύση απεχθάνεται τα κενά. Στην Dassault έχουν ακόμη άγαλμα τον Τζίμυ Κάρτερ, που απαγορεύοντας κάθε αμερικανική εξαγωγή μαχητικών στη Λατινική Αμερική και στον Αραβικό Κόσμο (πλην Αιγύπτου και Σαουδ. Αραβίας, ασφαλώς) επέτρεψε στους Γάλλους να μονοπωλήσουν τις αγορές αυτές. Δεν είναι άσχημο για τον κόσμο όμως οι λογής τυραννίες να “έχουν το νου τους” και να μην κινούνται με τον αέρα του πελάτη.
Ας σκεφθούμε τι ωφέλη μπορεί να έχει για μας η καθιέρωση μιας “πολιτικής αρχών” από τις ΗΠΑ με τη μορφή της στενής παρακολούθησης της χρήσεως του πωλουμένου οπλισμού: Πόσο αποτρεπτικά θα μπορούσε να λειτουργήσει π.χ. στο ενδεχόμενο να αποσπάσει το Κατάρ νεότατα μαχητικά του στην ΤΗΚ για να την ενισχύσει έναντι της Ελλάδος.
Να σημειώσουμε, τέλος, ότι επειδή οι Δημοκρατικοί είναι παγίως υπέρ της “λύσεως δύο κρατών” στο Παλαιστινιακό (σημειωτέον ότι οι Δημοκρατικοί ανέτρεψαν την παραδοσιακή εχθρότητα των ΗΠΑ κατά του Ισραήλ με την πώληση των Σκάιχωκ το 1967 και των Φάντομ το 1968 …. μέχρι τότε οι ΗΠΑ ούτε σφαίρα είχαν παραδώσει στο Ισραήλ, τα Β-17 και Μάστανγκ κοντραμπάντο ήταν …), που είναι ανάθεμα για την κρατούσα αμιγώς σιωνιστική τάση στο Ισραήλ, θα προσπαθήσουν να εξευμενίσουν το Ισραήλ διασκεδάζοντας άλλες ανησυχίες του περί την ασφάλεια. Αυτό σημαίνει δυνητικά επάνοδο στη Συρία και στήριξη των Κούρδων, προς έλεγχο του “Σιιτικού Διαδρόμου” που συνδέει το Ιράν με τις μεσογειακές ακτές του Λιβάνου, ρύθμιση των εξαγωγών όπλων κατά τρόπο που να μεγεθύνει και εδραιώνει το αδιαμφισβήτητο προβάδισμα του Ισραήλ κλπ.
Ωραία δείγματα γραφής από τον κοιμισμένο… Όλως τυχαίως, οι κινήσεις του, στρέφονται εναντίον όσων χωρών έχουμε προσεγγίσει εμείς, ενάντια στη Τουρκία, πλην Ισραήλ… Κατά τα άλλα, φιλοτουρκος ο τραμπ… Ο μπαιντεν αβαντάρει από τη πρώτη στιγμή τον άξονα Τουρκία – Κατάρ – Αδελφοί μουσουλμάνοι και βάζει στο στόχαστρο Αίγυπτο, Η. Α. Ε. και Σαουδική Αραβία. Α! Μη ξεχνιόμαστε και με το αντίκτυπο όλων αυτών στο μέτωπο της Λιβύης… Well done sleepy Joe…
Το εβραικό λόμπι την έκανε τη δουλίτσα του. Όσον αφορά τα ΗΑΕ. Η αριστερή πτέρυγα την έκανε τη δουλίτσα της. Όσον αφορά τη Σ.Α.
εδώ ειναι το σημείο που πρέπει να ρίξουν παραγγελία 60 ραφαλ έτσι για σπάσιμο!