Το θέμα αγοράς των φρεγατών Adelaide θεωρούμε πως το έχουμε καλύψει πλήρως. Κάνοντας μια μικρή ανακεφαλαίωση, πιστεύουμε πως τα πλοία είναι ίσως η μόνη διαθέσιμη λύση παγκοσμίως για την άμεση ενίσχυση του Πολεμικού μας Ναυτικού, με πλοία κατηγορίας φρεγάτας, σε σχετικά καλή κατάσταση, με μικρό κόστος (180 εκ. ευρώ), ενώ ταυτόχρονα έχουν και την -περιορισμένη- δυνατότητα για αεράμυνα περιοχής, με πυραύλους Standard SM2 BlockIIIA/B. Δεν θα επεκταθούμε άλλο, γνωρίζουμε πως το ΠΝ επιθυμεί τα πλοία, αλλά υπάρχει αυτό που λέμε “εμπλοκή” με την μη αποδέσμευση των πυραύλων SM2/ESSM που φέρουν τα πλοία από την Αυστραλία.
Τονίζουμε, για να μην γίνει άλλη παρεξήγηση, πως οι ΗΠΑ δεν έχουν πρόβλημα να αποδεσμεύσουν τους πυραύλους SM2, απλά το RAN θέλει να κρατήσει τους πυραύλους για τα αντιτορπιλλικά Hobart Class. Το θέμα δεν έχει κλείσει, αλλά οι πηγές μας στην Αυστραλία πιστεύουν πως δύσκολα το Αυστραλιανό Ναυτικό θα πουλήσει τους υπάρχοντες Standard SM2 BlockIIIA, και μάλιστα σε καλή τιμή. Ελπίδες υπάρχουν, αλλά είναι περιορισμένες. Και η θέση του ΠΝ είναι ξεκάθαρη, τα πλοία δεν μας ενδιαφέρουν χωρίς τους SM2.
Μετά από όλα αυτά, και έχοντας δεδομένη την ανάγκη άμεσης ενίσχυσης του ΠΝ με νέα πλοία, ακόμη κι αν αύριο παραγγελθούν Belh@rra, Gowind, LCS ή δεν ξέρουμε εμείς τι, αποφασίσαμε να κάνουμε μερικές απλές ασκήσεις επί χάρτου. Οι ανάγκες είναι τόσο πιεστικές, που όλοι μας θυμόμαστε τις -άκρως σπασμωδικές- κινήσεις ενοικίασης δυο φρεγατών FREMM από την Γαλλία το περασμένο καλοκαίρι.
Καταρχάς, ας δούμε από που εκπορεύονται αυτές οι ανάγκες. Οι 3 μη εκσυγχρονισμένες Kortenaer πρέπει να βγουν εκτός υπηρεσίας άμεσα. Βέβαια, όπως είχαμε γράψει και τότε, οι ανάγκες που ΠΝ για πλοία είναι τόσο μεγάλη που ακόμη κι αν παραλαμβάναμε τις FREMM (λέμε τώρα), οι 3 Kortenaer θα συνέχιζαν να υπηρετούν, έστω και με περιορισμένα καθήκοντα. Οι αποστολές επιτήρησης και κρούσης στο Αιγαίο, μετά και την επέκταση της ζώνης ενδιαφέροντος και στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν μπορούν να βγουν με 13 πλοία. Μην ξεχνάμε, πως όταν ξεκινήσει ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ200ΗΝ, το ΠΝ θα επιχειρεί με 1 ή 2 πλοία λιγότερα κάθε στιγμή.
ΠΝ: Οι μη εκσυγχρονισμένες Kortenaer ΔΕΝ αποσύρονται μέχρι νεωτέρας
Αν και ρεαλιστές, συνεχίζουμε να ελπίζουμε πως η υπόθεση των Adelaide θα έχει αίσιο τέλος. Αν όμως δεν έχει, ας δούμε ποιες είναι οι πιθανές εναλλακτικές που έχει το ΠΝ, και είμαστε σίγουροι πως ήδη τις έχει εξετάσει.
Για να μην αρχίσουμε να “πελαγοδρομούμε”, τα υποψήφια πλοία θα πρέπει να προέρχονται από συμμαχικά ναυτικά. Ιδανικά πλοία για το ΠΝ θα ήταν η κλάση Brandenburg (F123) του Γερμανικού Ναυτικού. Τα πλοία αυτά, έχουν την ηλικία των δικών μας ΜΕΚΟ200ΗΝ, αλλά δεν προβλέπεται η σύντομη απόσυρσή τους από ενεργό υπηρεσία. Η δε διαθεσιμότητα των πλοίων του Γερμανικού Ναυτικού είναι τόσο χαμηλή, που τυχόν απόσυρση των βετεράνων F123, θα έριχνε τις επιχειρησιακές δυνατότητες του στα τάρταρα.
Το γερμανικό Ναυτικό δεν έχει αρκετά πλοία για να «βγάζει» αποστολές
Μια ιστορία που το ΠΝ ίσως έκανε λάθος, ήταν η απόρριψη των φρεγατών κλάσης Oliver Hazard Perry από τα αποθέματα του USN. Οι αυστραλιανές Perry ήταν ο αντικαταστάτης των αυστραλιανών Adams. Το ΠΝ όμως επέλεξε να αγνοήσει την αμερικανική προσφορά, κάτι που φυσικά δεν έκανε το Τουρκικό Ναυτικό, που πήρε όσες περισσότερες μπορούσε για άμεση ενίσχυσή του. Εκ των υστέρων, ήταν μάλλον λάθος για το ΠΝ, καθώς θα μπορούσε να αξιοποιήσει το απόθεμα των Standard SM1, συνεχίζοντας να έχει μια στοιχειώδη αεράμυνα περιοχής. Τελικά οι SM1 κατέληξαν σε βολές του ΠΝ, και οι Perry σε διάφορα συμμαχικά ναυτικά. Οι Perry που παραμένουν σε υπηρεσία έχουν χάσει τον Mk13, που ακόμη κι αν τον είχαν, δεν υπάρχει SM1 διαθέσιμος ούτε για δείγμα.
Ας πάμε σε μια άλλη πονεμένη ιστορία, στις ολλανδικές φρεγάτες κλάσης Μ. Όταν “έβρεχε” ολλανδικές Μ, εμείς κρατούσαμε ομπρέλα, γιατί είμασταν έξυπνοι. Κάποιοι “ανόητοι”, όπως η Χιλή, Πορτογαλία και το Βέλγιο αγόρασαν τις κατά τα λοιπά εξαιρετικές φρεγάτες (πήραν από 2 ο καθένας). Έτσι, εμείς μείναμε με τις S, ενώ οι “ανόητοι” πήγαν στις Μ. Το λες και επίτευγμα. Φυσικά οι Ολλανδοί έχουν ακόμη άλλες δυο διαθέσιμες Μ, τις οποίες όμως εκσυγχρόνισαν μαζί με τους Βέλγους πριν λίγα χρόνια. Τα πλοία αν και δεν θα ξεπεράσουν το 2023 σε υπηρεσία, εντούτοις δεν γνωρίζουμε αν και πότε θα τις διαθέσουν οι Ολλανδοί προς πώληση. Φοβούμαστε πως θα βρεθούν οι Χιλιανοί να τις αγοράσουν, προκειμένου να πλαισιώσουν τις δικές τους. Τα πλοία έχουν νέο ΚΠΜ και το ραντάρ Thales SeaWatcher 100, μαζί με ένα SMART-S Mk1!
Oι πρώτες δυο LaFayette διαθέσιμες προς πώληση το 2020, βραζιλιάνικο ενδιαφέρον
To Ιταλικό Ναυτικό έχει στην διάθεσή του αρκετά πλοία, εκ των οποίων κάποια ίσως μας ενδιέφεραν. Δυστυχώς όμως, τα περισσότερα από αυτά, ακόμη κι αν τα απέσυραν οι Ιταλοί, ή ακόμη κι αν τα αποσύρουν, δεν έχουν αξία για το ΠΝ. Οι Maestrale είναι αρκετά παλαιές, ενώ τα Durand De la Penne έχουν μικρή επιχειρησιακή αξία, παρά τον εντυπωσιακό εξοπλισμό τους. Και τα δυο θα ήθελαν έναν τόσο εκτεταμένο εκσυγχρονισμό, που δεν έχει αξία για πλοία τόσο παλαιά.
Δυστυχώς, επίσης οι Ισπανοί δεν διαθέτουν πλοία που σκοπεύουν να αποσύρουν και να μας ενδιαφέρουν άμεσα. Αντίθετα, οι Βρετανοί έχουν, τις φρεγάτες Type 23 τις οποίες σκοπεύουν να αποσύρουν και ήδη έχουν διαθέσει κάποιες προς πώληση (Χιλή). Σκοπεύουν όμως να διαθέσουν κι άλλες προς πώληση. Αν κρίνουμε δε από την τιμή πώλησης των πρώτων Type 23 στη Χιλή, αλλά και του HMS Ocean στην Βραζιλία, η τιμή των πλοίων θα είναι εξαιρετικά χαμηλή, ίσως χαμηλότερη και των Adelaide. Το πρόβλημα για το ΠΝ είναι το γεγονός ότι τα πλοία έχουν μια τελείως διαφορετική φιλοσοφία σε σχέση με ότι έχουν σε υπηρεσία, ενώ θα χρειαστεί να βάλουν σε υπηρεσία και νέα όπλα, όπως ο CAMM.
Δύο φρεγάτες Type 23 θέτουν ρόλο “πρωταγωνιστή” στις νέες βρετανικές περικοπές
To τελευταίο δεν θα ήταν και τόσο μεγάλο πρόβλημα, καθώς ο CAMM είναι ένας εξαιρετικά προηγμένος αντιαεροπορικός πύραυλος, ανταγωνιστικός σε πολλές παραμέτρους του ESMM BLockII ή του ASTER 15. Το θέμα είναι αν αντέχουμε την εισαγωγή ενός ακόμη προηγμένου όπλου, σε μια περίοδο εξοπλιστικής ένδειας. Σε συνδυασμό το ραντάρ της BAe Type 997 Artisan, τα πλοία μπορούν να έχουν εξαιρετικές ικανότητες εναντίον αεροσκαφών. Το Βασιλικό Ναυτικό στο μέλλον θα μπορούσε να αποδώσει και περισσότερες φρεγάτες του τύπου, βοηθώντας έτσι στο μέλλον να αντικατασταθούν και κάποιες από τις εκσυγχρονισμένες S. Το πρόβλημα είναι πως οι φρεγάτες θα είναι διαθέσιμες από το 2023 και μετά, συνεπώς δεν λύνει κάποιο βραχυπρόθεσμο πρόβλημά μας.
Το ίδιο ακριβώς πρόβλημα παρουσιάζουν και οι εξαιρετικές ANZAC, που θα ήταν μια εξαιρετική περίπτωση για το ΠΝ. Θεωρητικά μιλώντας, από το 2023 θα μπορούν να μπαίνουν σε υπηρεσία νέες φρεγάτες Belh@rra, αν τελικά υπογραφεί το σχετικό συμβόλαιο. Οι ANZAC θα πρέπει να μας απασχολήσουν, ειδικά αν βρεθεί λύση με το θέμα των Adelaide. Τυχόν εισαγωγή τους σε υπηρεσία μετά το 2023-24, θα επιτρέψει να αποσυρθούν οι εκσυγχρονισμένες S, με πλοία όμοια με αυτά που ήδη υπηρετούν (MEKO200HN, Adelaide). Θα χρειαστεί όμως να κάνουμε μια μακροχρόνια πολιτική εξοπλισμών, κάτι που για την Ελλάδα είναι τόσο δύσκολο όσο να στείλουμε άνθρωπο στον Άρη.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Φρεγάτες ANZAC για το ΠΝ. Ίσως η μόνη βιώσιμη και οικονομική λύση;
Θα κλείσουμε την ναυτική μας “διαδρομή” με την Γαλλία. Καθώς τα Cassard είναι εκτός από παλαιά, και πολύ ταλαιπωρημένα, επιμένουμε πως η μόνη λύση είναι τα σε πολύ καλή κατάσταση LaFayette. Αν οι Γάλλοι ήθελαν να ενδυναμώσουν την θέση τους, θα πρόσφεραν “ατελώς” τις δυο LaFayette που δεν θα εκσυγχρονίσουν, και θα πρότειναν εκσυγχρονισμό τους με νέο ραντάρ (SMART-S ή αντίστοιχο) και A35 με ASTER 15 με κόστος κάτω των 180 εκ ευρώ! Έτσι, θα “προλάβαιναν” την αμερικανική “επίθεση” μέσω Αυστραλίας, θα έβαζαν το ΠΝ σε γαλλικά πλοία, θα έφερναν στο οπλοστάσιό του τους ASTER 15, και θα κλείδωναν και την παραχώρηση των λοιπών 3 LaFayette μετά το 2025. Κάποιος όμως πρέπει να τους μιλήσει για το marketing… Υποσχόμαστε να επανέλθουμε στο σενάριο αυτό το συντομότερο.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Οι φρεγάτες LaFayette μπορούν ενταχθούν άμεσα στο ΠΝ χωρίς κόστος;
Ανακεφαλαιώνοντας, βλέπουμε πως οι επιλογές του ΠΝ είναι λίγες. Αν θέλουμε πλοία “χτες”, τότε οι Adelaide είναι η μόνη λύση. Η τιμή τους είναι καλή, απλά θα πρέπει να αποφασίσουμε να βάλουμε το χέρι στην τσέπη για να πάρουμε και τους SM2. Το κόστος δεν είναι μικρό, αλλά δεν είναι μικρή και η δυνατότητα αεράμυνας περιοχής που προσφέρουν.
Η επόμενη επιλογή για “άμεση” λύση, είναι οι παλαιές γερμανικές F122. Παλαιές μεν, εκσυγχρονισμένες και πολύ γνωστές στο ΠΝ δε. Θεωρούμε πως η τιμή που θα μας τις δώσουν οι Γερμανοί δεν θα είναι υψηλή, απλά δεν γνωρίζουμε πόσο θα ήθελαν να “κοντραριστούν” με τους Τούρκους, μετά την νέα Γερμανοτουρκική προσέγγιση. Και επίσης, δεν γνωρίζουμε αν τις θέλει το ΠΝ, καθώς είναι απλά μια πολύ καλύτερη έκδοση των S.
Καθώς οι γερμανικές F123 δεν είναι διαθέσιμες, ίσως μια κρούση στους Ολλανδούς για τις Karel Doorman (M Class) πρέπει να γίνει, πριν τελικά τις “απορροφήσουν” κι αυτές οι Χιλιανοί στο μέλλον. Το πρόβλημά μας είναι πως οι Ολλανδοί δεν τις έχουν για άμεση απόσυρση, αλλά ίσως μια από τις δυο θα μπορούσε να αποσυρθεί άμεσα. Μετά, το ΠΝ θα μπορούσε να αγοράσει και τις δυο βελγικές φρεγάτες του ίδιου τύπου.
Πότε γίνονται διαθέσιμες οι πρώτες φρεγάτες Halifax και Type 23;
Οι Type 23 είναι μια ιδιάζουσα περίπτωση, που θα μας ενδιέφερε αναμφίβολα περισσότερο αν ήταν διαθέσιμες νωρίτερα από το 2023. Καθώς όμως ο προϋπολογισμός του Ηνωμένου Βασιλείου μειώνεται διαρκώς, δεν βλέπουμε πως το Royal Navy θα μπορούσε να τις αποχωριστεί νωρίτερα.
Πολύ φοβούμαστε, πως αυτές είναι οι λίγες περιπτώσεις που μπορούν να απασχολήσουν το ΠΝ, σε ότι αφορά τις δυνατότητες άμεσης ενίσχυσής του.