Σημαντική εξέλιξη: H Αμερικανική Γερουσία εξουσιοδοτεί την USAF να κρατήσει τα πρώην τουρκικά F-35!

Άλλη μια κίνηση που οριστικοποιεί το πλαίσιο απομάκρυνσης της Τουρκίας από το πρόγραμμα JSF και «τακτοποιεί» τις εκκρεμότητες των εξελίξεων που έθεσαν τέλος στην πορεία της τουρκικής αεροπορίας και της βιομηχανικής συμμετοχής της γειτονικής χώρας στο F-35 έλαβε χώρα στην επιτροπή αμυντικών υποθέσεων της αμερικανικής Γερουσίας.
Ποιο συγκεκριμένα η επιτροπή (U.S. Senate Armed Services Committee) ενέκρινε χθες Πέμπτη την πρόταση του σώματος για τον προϋπολογισμό άμυνας των ΗΠΑ για το 2021, γνωστό ως NDAA (National Defense Authorization Act), που εκτός της χρηματοδότησης διαφόρων προγραμμάτων των Πενταγώνου ουσιαστικά καθορίζει και την άποψη της νομοθετικής εξουσίας για την πολιτική του.
Ένα από τα κυριότερα θέματα της NDAA 2021 αφορά την εξουσιοδότηση (authorization, που ισοδυναμεί με έγκριση) του προϋπολογισμού  $9.1 δις για την προμήθεια 95 F-35 (14 περισσότερων από όσο είχε αιτηθεί το Πεντάγωνο) που περιλαμβάνουν $5,5 δις για 60 F-35A, $1,2 δις για 12 F-35B και $2,4 δις για 23 F-35C.  Στο ίδιο θέμα, και αφού η πρόταση της Γερουσίας καυτηριάζει την έλλειψη στρατηγικής για την επανασχεδίαση του ALIS (Autonomic Logistics Information System) του JSF και απαιτεί την ενίσχυση της προσπάθειας για την μείωση του κόστους  των μαχητικών, εξουσιοδοτεί την USAF να «τροποποιήσει, χρησιμοποιήσει και να επιχειρεί» με τα έξι (πρώην) τουρκικά F-35, αεροσκάφη που όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται «έγιναν αποδεκτά (από την Τουρκία) αλλά ουδέποτε παραδόθηκαν διότι η συμμετοχή της στο πρόγραμμα διακόπηκε».
Η εξουσιοδότηση της πρότασης NDAA 2021 της Γερουσίας σημαίνει ότι τα αεροπλάνα που είχαν κατασκευαστεί για την Τουρκία και είχαν γίνει αποδεκτά από αυτή αλλά δεν παραδόθηκαν και παραμένουν έκτοτε σε αμερικανικό έδαφος περιέρχονται ουσιαστικά στο αμερικανικό δημόσιο. Τα αεροπλάνα είχαν αρχικά ενταχθεί στην 56η Πτέρυγα Μαχητικών (Fighter Wing) της AETC (Air Education and Training Command), της USAF, στη Luke AFB για να υποστηρίξουν την εκπαίδευση των Τούρκων πιλότων. Όπως μάλιστα προβλέπεται από τον τρόπο λειτουργίας του πολυεθνικού προγράμματος εκπαίδευσης εκεί, τα αεροσκάφη διεθνών πελατών JSF εντάσσονται στην δύναμη κάποιας εκ των Μοιρών της Πτέρυγας και χρησιμοποιούνται από κοινού με άλλες αεροπορίες. Σε πρόσφατη επίσκεψη όμως της «Πτήσης» στην Luke AFB (το σχετικό άρθρο εμφανίζεται στο τρέχον τεύχος μας ΙΟΥΝΙΟΥ 2020), οι πληροφορίες που αποκομίζαμε είναι ότι τα τουρκικά αεροπλάνα βρισκόντουσαν σε αποθήκευση, ενώ το σύνολο του τουρκικού προσωπικού, περιλαμβανομένων και υπηρεσιακών παραγόντων είχε αποχωρήσει.
Στο παρελθόν και σε άλλες περιπτώσεις παρακράτησης στρατιωτικών αεροσκαφών τρίτων χωρών λόγω εμπάργκο πώλησης όπλων που είχαν επιβάλει οι ΗΠΑ ή άλλους λόγους το υλικό αυτό τίθετο σε εναπόθεση έως την διευθέτηση του θέματος. Η χαρακτηριστικότερη τέτοια περίπτωση είναι πακιστανικά F-16 που δεν είχαν παραδοθεί λόγω εμπάργκο και μετά από αποθήκευση κατέληξαν μετά από πολλά χρόνια στο Αμερικανικό Ναυτικό ως F-16N για χρήση από Μοίρες Adversaries.
Στην προκειμένη περίπτωση το αξιοσημείωτο είναι η ταχύτητα με την οποία επιλύεται η εκκρεμότητα των τουρκικών F-35, πιθανότατα πριν καν υπάρξει οριστική διευθέτηση  για το οικονομικό μέρος του θέματος, δηλαδή την ανάκτηση της δαπάνης που κατέβαλε το τουρκικό δημόσιο.
Να υπογραμμίσουμε ότι πρόταση για  NDAA 2021 θα υποβάλει και το Κογκρέσο με τα δυο σώματα να συνεννοούνται για την ομαλοποίηση των σχετικών διαφορών. Αν και δεν υπάρχει στον ορίζοντα θέμα αντίρρησης στην αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα JSF, ενέργεια η οποία εκπορεύτηκε από την αμερικανική κυβέρνηση, η διευθέτηση των εκκρεμοτήτων θεωρείται σημαντική και μάλιστα «δεμένη» στον κορμό του προγράμματος των F-35, δηλαδή τις διαδοχικές αγορές μαχητικών.
Η πρόταση NDAA 2021 της γερουσίας ΕΔΩ με τη σχετική αναφορά για τα τουρκικά F-35 στην σελίδα 12.