Στη Βάση Αεροπορίας 105 (ΒΑ105) στο Εβρέ της Γαλλίας, υπάρχει ένα κτίριο που δεν τραβά την προσοχή του επισκέπτη. Στην εξωτερική του όψη, απλά αναγράφεται “Κέντρο Εκπαίδευσης C-130J”. Όμως, στο εσωτερικό του επικρατεί μια ατμόσφαιρα μεγάλης έντασης. Κινητήρες C-130 παρουσιάζουν συνεχώς βλάβες, επικίνδυνα υλικά κάνουν ζημιές και προκαλούν συναγερμούς, φρένα αεροσκαφών μπλοκάρουν στην πιο κρίσιμη στιγμή, λάδια διαρρέουν κάθε λεπτό.
Πιλότοι, υπεύθυνοι φορτίου και μηχανικοί των C-130J καλούνται να αντιμετωπίσουν επικίνδυνες καταστάσεις και να επιλύσουν προβλήματα ξανά και ξανά, μέχρι να πετύχουν την τέλεια αντίδραση.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν πραγματικές κρίσεις, συντριβές ή τραυματισμοί, καθώς όλα αυτά λαμβάνουν χώρα σε εξομοιωτές. Για την ακρίβεια, στο πλέον προηγμένο εξομοιωτή C-130J που υπάρχει. Ας δούμε ένα “απλό” περιστατικό.
Μέσα στο πιλοτήριο του KC-130J, η ορατότητα είναι σχεδόν μηδενική. Καπνός εισέρχεται στο εσωτερικό, οι πιλότοι φορούν τις μάσκες οξυγόνου τους και προσπαθούν, κάτω από απίστευτη πίεση να εντοπίσουν την αιτία του προβλήματος. Στην δίπλα αίθουσα, δύο υπεύθυνοι φορτίου, υπό την επίβλεψη του εκπαιδευτή τους, χειρίζονται ένα περονοφόρο όχημα για να μεταφέρουν βαριά φορτωμένες παλέτες στο χώρο φορτίου ενός C-130J. Λίγα μέτρα πιο πέρα, Γάλλοι και Γερμανοί στρατιωτικοί παρακολουθούν μαζί θεωρητικά μαθήματα που αφορούν το C-130J.
Τρεις εξομοιωτές για κάθε (έκτακτη) περίπτωση
Το “Κέντρο Εκπαίδευσης C-130J” στις εγκαταστάσεις της γερμανο-γαλλικής Μοίρας αερομεταφορών στο Εβρέ συνδυάζει γραφεία, αίθουσες διδασκαλίας και, κυρίως, τρεις διαφορετικούς εξομοιωτές σε μια έκταση περίπου 4.000 τετραγωνικών μέτρων. Εκεί λοιπόν θα βρούμε έναν πλήρης εξομοιωτή πτήσης, έναν εκπαιδευτή πιλοτηρίου και έναν εξομοιωτή ατράκτου. Αυτοί χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση και την περαιτέρω κατάρτιση των πιλότων, των υπευθύνων φορτίου και των τεχνικών της Μοίρας.
Η Lockheed Martin, κατασκευαστής των Super Hercules, δημιούργησε και εξόπλισε το συγκεκριμένο κέντρο εκπαίδευσης, μέσω μιας τριμερούς σύμβασης, ΗΠΑ, Γερμανίας και Γαλλίας, με τη Γερμανία και τη Γαλλία να μοιράζονται το κόστος. Μόνο φέτος, που το κέντρο εγκαινιάστηκε επίσημα, θα πραγματοποιηθούν 60 εκπαιδευτικά προγράμματα με 194 συμμετέχοντες, πιλότου, τεχνικούς και υπεύθυνους φορτίου.
“Ανάλογα με το είδος της εκπαίδευσης, η διάρκεια κυμαίνεται από δύο εβδομάδες έως δυόμισι μήνες”, εξηγεί ο Alexandre Schaeffer, διευθυντής του κέντρου. Ένα από τα πιο εκτεταμένα μαθήματα είναι το λεγόμενο “type rating“. Οι πιλότοι της διεθνούς Μοίρας αερομεταφορών είναι έμπειροι αλλά εκπαιδεύονται ειδικά για τον τύπο C-130J. Παλαιότερα, η διαδικασία αυτή γινόταν στις ΗΠΑ. “Τώρα τα πάντα μπορούν να γίνουν στον εξομοιωτή”, εξηγεί ο Schaeffer. “Οι πιλότοι χρειάζονται 80 ώρες πτήσης για αυτό. Αυτό είναι πολύ πιο γρήγορο στον εξομοιωτή από ό,τι στο πραγματικό αεροσκάφος. Και, φυσικά η εικονική διαδικασία εξοικονομεί χρήμα, χρόνο αλλά και ρύπους”.
Δύο πιλότοι έχουν ήδη ολοκληρώσει το type rating στον εξομοιωτή, ένας Γερμανός και ένας Γάλλος. Ο Σμηναγός Charaf, που πάλευε με τον καπνό στο πιλοτήριο του εκπαιδευτή πλήρους πτήσης, είναι ένας από αυτούς. “Αυτός ο εξομοιωτής είναι ο πιο σύγχρονος στην Ευρώπη”, λέει. “Έχει την ίδια έκδοση λογισμικού με τα αεροσκάφη της Μοίρας. Εκατοντάδες δύσκολες καταστάσεις μπορούν να προσομοιωθούν εδώ: ζημιές στον κινητήρα, κακός καιρός, εχθρικά πυρά, πυρκαγιές και οτιδήποτε άλλο είναι δυνατό. Και, φυσικά, μπορούν να συνδυαστούν τα διάφορα προβλήματα.”
Ο εξομοιωτής πλήρους πτήσης είναι μια τεράστια λευκή σφαίρα ύψους δέκα μέτρων και βάρους 14 τόνων, που στέκεται πάνω σε στηρίγματα, ξεχνάς γρήγορα ότι δεν είναι πραγματικό αεροπλάνο. Το υδραυλικό σύστημα προσομοιώνει κάθε κίνηση πτήσης από την απογείωση μέχρι τις αναταράξεις, και η “θέα” είναι εξαιρετικά ρεαλιστική.
Εκπαίδευση και πέρα από το πιλοτήριο
Ωστόσο, το κέντρο εκπαίδευσης εξοικονομεί πολύ χρόνο, χρήμα και πόρους όχι μόνο για την εκπαίδευση πιλότων, αλλά και για τους μηχανικούς και τους υπεύθυνους φορτίου. “Μέχρι τώρα, όλοι οι μηχανικοί εκπαιδεύονταν απευθείας στα πραγματικά αεροσκάφη”, λέει ο Επισμηνίας David, “οπότε φυσικά δεν μπορούμε και δεν θέλουμε να κάνουμε λάθη. Αλλά εδώ στο κέντρο εκπαίδευσης, όλα είναι δυνατά: δοκιμές κινητήρων, όπως αυτές που απαιτούνται μετά από μεγάλες επισκευές, έλεγχοι διαρροών μετά από αλλαγή φίλτρου, ή όταν πρέπει να αντικατασταθεί ένα εξάρτημα.”
Επίσης εδώ εκπαιδεύονται οι μελλοντικοί υπεύθυνοι φορτίου των C-130J: Την περίοδο αυτή, ο Επισμηνίας Dustin (33) και ο Σμηνίας Adrian (27) ολοκληρώνουν μια σειρά μαθημάτων διάρκειας 3 εβδομάδων, ως πρώτο μέρος της εκπαίδευσής τους.
Οι υπεύθυνοι φορτίου των C-130J περνούν από τρία επίπεδα εκπαίδευσης: το πρώτο αφορά τη “απλή μεταφορά” φορτίων. Μετά ακολουθεί το πρόγραμμα “προετοιμασίας για μάχιμες αποστολές” ώστε να μπορούν να κάνουν ρίψεις αλεξιπτωτιστών και παλετών φορτίου. Τέλος υπάρχει το πρόγραμμα “πλήρως μάχιμοι” ώστε να δράσουν σε ζώνη πολεμικών επιχειρήσεων.
Ο εξομοιωτής ατράκτου προέρχεται από ένα παλιό C-130B από τη δεκαετία του 1960 που μετατράπηκε για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Έτσι οι δοκιμές είναι πολύ ρεαλιστικές, με τις ίδιες διαστάσεις με το πραγματικό αεροσκάφος. Ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για παλέτες, οχήματα ή επικίνδυνα φορτία, όλοι οι υπεύθυνοι φορτίου εξασκούνται εδώ στο πώς να στοιβάζουν και να δένουν καλύτερα τα μεταφερόμενα υλικά υπό ρεαλιστικές συνθήκες. Για παράδειγμα, καπνός γεμίζει ολόκληρο την άτρακτο του αεροσκάφους (ως προσομοίωση πυρκαγιάς), οπότε οι εκπαιδευόμενοι με ελάχιστα ορατότητα πρέπει να μάθουν να σβήνουν τη φωτιά, έστω και στα τυφλά, όπως και ανοίγουν τις θύρες έκτακτης ανάγκης ώστε ο καπνός να διαφύγει.
Η τέχνη της φόρτωσης επικίνδυνων υλικών
Τα επικίνδυνα φορτία (π.χ. πυρομαχικά) είναι τα πιο δύσκολα στη φόρτωση. “Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι φορτίων και όλοι απαιτούν μια συγκεκριμένη απόσταση μεταξύ των παλετών. Πρέπει να διατηρούνται οι ελάχιστες αποστάσεις και να υπολογίζεται τα πάντα εκ των προτέρων ώστε το φορτίο να είναι κατανεμημένο και το αεροσκάφος να παραμένει σε ισορροπία (εν πτήσει)”, λέει ο Επισμηνίας Dustin. Τα πυρομαχικά, για παράδειγμα, φορτώνονται έτσι ώστε να μπορούν να απορριφθούν γρήγορα σε περίπτωση πυρκαγιάς χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο το υπόλοιπο φορτίο, το αεροσκάφος ή το πλήρωμα.
Προετοιμασία για το απρόβλεπτο
Τυπικές αποστολές που προβλέπεται να γίνουν, όπως και ακραίες καταστάσεις μπορούν επίσης να προσομοιωθούν εκ των προτέρων στο κέντρο εκπαίδευσης. Αυτή είναι μια καλή ευκαιρία, ειδικά για τις ειδικές δυνάμεις, να εξασκηθούν. Στο μέλλον, ο εξομοιωτής πλήρους πτήσης θα μπορούσε να συνδεθεί με άλλους (π.χ. Rafale, F-35A & Eurofighter) της γαλλικής και γερμανικής Αεροπορίας, αλλά και με εξομοιωτές από άλλες αεροπορίες. Έτσι, θα μπορούν πολλά και διάφορα αεροσκάφη από πολλές χώρες να ¨”πετάξουν” μαζί, σε εικονικά σενάρια υπό ποικίλες συνθήκες.
