Στη Βάση Αεροπορίας 105 (ΒΑ105) στο Εβρέ της Γαλλίας, υπάρχει ένα κτίριο που δεν τραβά την προσοχή του επισκέπτη. Στην εξωτερική του όψη, απλά αναγράφεται “Κέντρο Εκπαίδευσης C-130J”. Όμως, στο εσωτερικό του επικρατεί μια ατμόσφαιρα απίστευτης έντασης και δράσης. Κινητήρες C-130 παρουσιάζουν συνεχώς, βλάβες, επικίνδυνα υλικά κάνουν ζημιές και προκαλούν συναγερμούς, φρένα αεροσκαφών μπλοκάρουν στην πιο κρίσιμη στιγμή, λάδια διαρρέουν κάθε λεπτό.
Πιλότοι, υπεύθυνοι φορτίου και μηχανικοί των C-130J καλούνται να αντιμετωπίσουν επικίνδυνες καταστάσεις και να επιλύσουν προβλήματα ξανά και ξανά, μέχρι να πετύχουν την τέλεια αντίδραση.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν πραγματικές συντριβές ή τραυματισμοί, καθώς όλα αυτά λαμβάνουν χώρα σε εξομοιωτές. Για την ακρίβεια, στο πλέον προηγμένο εξομοιωτή C-130J που υπάρχει… Ας δούμε ένα “απλό” περιστατικό.
Μέσα στο πιλοτήριο του KC-130J, η ορατότητα είναι σχεδόν μηδενική. Καπνός εισέρχεται στο εσωτερικό, οι πιλότοι φορούν τις μάσκες οξυγόνου τους και προσπαθούν, κάτω από απίστευτη πίεση αλλά με συγκέντρωση, να εντοπίσουν την αιτία του προβλήματος. Στην δίπλα αίθουσα, δύο υπεύθυνοι φορτίου, υπό την επίβλεψη του εκπαιδευτή τους, χειρίζονται ένα περονοφόρο όχημα για να μεταφέρουν βαριά φορτωμένες παλέτες στο χώρο φορτίου ενός C-130J. Λίγα μέτρα πιο πέρα, Γάλλοι και Γερμανοί στρατιωτικοί παρακολουθούν μαζί θεωρητικά μαθήματα που αφορούν το C-130J.
Τρεις Εξομοιωτές για Κάθε (Έκτακτη) Περίπτωση
Το “Κέντρο Εκπαίδευσης C-130J” στις εγκαταστάσεις της γερμανο-γαλλικής Μοίρας αερομεταφορών στο Εβρέ συνδυάζει γραφεία, αίθουσες διδασκαλίας και, κυρίως, τρεις διαφορετικούς εξομοιωτές σε μια έκταση περίπου 4.000 τετραγωνικών μέτρων. Εκεί λοιπόν θα βρούμε έναν πλήρης εξομοιωτή πτήσης, έναν εκπαιδευτή πιλοτηρίου και έναν εξομοιωτή ατράκτου. Αυτοί χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση και την περαιτέρω κατάρτιση των πιλότων, των υπευθύνων φορτίου και των τεχνικών της Μοίρας.
Η Lockheed Martin, κατασκευαστής των Super Hercules, κατασκεύασε και εξόπλισε το κέντρο εκπαίδευσης. Η βάση για αυτό είναι η υλοποίηση ουσιαστικά μιας σύμβαση τριών μερών, δηλαδή μεταξύ των ΗΠΑ, της Γερμανίας και της Γαλλίας, με τη Γερμανία και τη Γαλλία να μοιράζονται το κόστος. Ο Alexandre Schaeffer από τη Lockheed Martin διευθύνει το κέντρο εκπαίδευσης με 18 υπαλλήλους της εταιρείας. Μόνο φέτος, που το κέντρο εγκαινιάστηκε επίσημα, θα πραγματοποιηθούν 60 εκπαιδευτικά προγράμματα με 194 συμμετέχοντες, πιλότου, τεχνικούς και υπεύθυνους φορτίου.
Από την Εικονική Πραγματικότητα στην Πραγματική Εκπαίδευση
“Ανάλογα με το είδος της εκπαίδευσης, η διάρκεια κυμαίνεται από δύο εβδομάδες έως δυόμισι μήνες”, εξηγεί ο Schaeffer. Ένα από τα πιο εκτεταμένα μαθήματα είναι το λεγόμενο “type rating“. Οι πιλότοι της διεθνούς Μοίρας αερομεταφορών εκπαιδεύονται για τον τύπο αεροσκάφους C-130J. Αυτό σημαίνει ότι είναι ήδη εκπαιδευμένοι πιλότοι, αλλά χρειάζονται πρόσθετη εκπαίδευση για κάθε τύπο αεροσκάφους που θέλουν να πετάξουν. Παλαιότερα, η διαδικασία αυτή γινόταν στις ΗΠΑ. “Τώρα τα πάντα μπορούν να γίνουν στον εξομοιωτή”, εξηγεί ο Schaeffer. “Οι πιλότοι χρειάζονται 80 ώρες πτήσης για αυτό. Αυτό είναι πολύ πιο γρήγορο στον εξομοιωτή από ό,τι στο πραγματικό αεροσκάφος, επειδή τα αεροσκάφη δεν είναι πάντα διαθέσιμα. Και, φυσικά, εξοικονομεί χρήμα, χρόνια αλλά και CO₂.”
Δύο πιλότοι έχουν ήδη ολοκληρώσει το type rating στον εξομοιωτή, ένας Γερμανός και ένας Γάλλος. Ο Σμηναγός Charaf, που πάλευε με τον καπνό στο πιλοτήριο του εκπαιδευτή πλήρους πτήσης, είναι ένας από αυτούς. “Αυτός ο εξομοιωτής είναι ο πιο σύγχρονος στην Ευρώπη”, λέει με ενθουσιασμό. “Έχει την ίδια έκδοση λογισμικού με τα αεροσκάφη της Μοίρας. Εκατοντάδες δύσκολες καταστάσεις μπορούν να προσομοιωθούν εδώ: ζημιές στον κινητήρα, κακός καιρός, εχθρικά πυρά, πυρκαγιές και οτιδήποτε άλλο είναι δυνατό. Και, φυσικά, μπορούν να συνδυαστούν τα διάφορα προβλήματα.”
Ο εξομοιωτής πλήρους πτήσης φέρει δικαίως το όνομά του. Μέσα στην τεράστια λευκή σφαίρα ύψους δέκα μέτρων και βάρους 14 τόνων, που στέκεται πάνω σε μαύρα στηρίγματα, ξεχνάς γρήγορα ότι δεν είναι πραγματικό αεροπλάνο. Το υδραυλικό σύστημα προσομοιώνει κάθε κίνηση πτήσης από την απογείωση μέχρι τις αναταράξεις, και η “θέα” είναι εξαιρετικά ρεαλιστική.
Εκπαίδευση και πέρα από το Πιλοτήριο
Ωστόσο, το κέντρο εκπαίδευσης εξοικονομεί πολύ χρόνο, χρήμα και πόρους όχι μόνο για την εκπαίδευση πιλότων, αλλά και για τους μηχανικούς και τους υπεύθυνους φορτίου. “Μέχρι τώρα, όλοι οι μηχανικοί εκπαιδεύονταν απευθείας στα πραγματικά αεροσκάφη”, λέει ο Επισμηνίας David, “οπότε φυσικά δεν μπορούμε και δεν θέλουμε να κάνουμε λάθη. Αλλά εδώ στο κέντρο εκπαίδευσης, όλα είναι δυνατά: δοκιμές κινητήρων, όπως αυτές που απαιτούνται μετά από μεγάλες επισκευές, έλεγχοι διαρροών μετά από αλλαγή φίλτρου ή γραμμής λαδιού ή όταν πρέπει να αντικατασταθεί ένα εξάρτημα.”
Σήμερα, ωστόσο, δεν είναι μόνο οι τεχνικοί που εκπαιδεύονται στον λεγόμενο εκπαιδευτή ατράκτου, αλλά και οι μελλοντικοί υπεύθυνοι φορτίου των C-130J: Την περίοδο αυτή, ο Επισμηνίας Dustin (33) και ο Σμηνίας Adrian (27) ολοκληρώνουν αυτή τη στιγμή μια σειρά μαθημάτων διάρκειας 3 εβδομάδων, για να ολοκληρώσουν το πρώτο μέρος της εκπαίδευσής τους ως υπεύθυνοι φορτίου στο C-130J.
Οι υπεύθυνοι φορτίου των C-130J περνούν από τρία επίπεδα εκπαίδευσης: το πρώτο αφορά τη κανονική, την “απλή μεταφορά” εμπορευμάτων από το σημείο Α στο σημείο Β. Όσοι είναι “προετοιμασμένοι για μάχη” μπορούν να συμμετέχουν σε πληρώματα που μεταφέρουν αλεξιπτωτιστές ενώ μποροούν και να ρίχνουν παλέτες. Οι πλήρως εκπαιδευμένοι υπεύθυνοι φορτίου που είναι “πλήρως έτοιμοι για μάχη” και μπορούν να πετάξουν σε περιοχές επιχειρήσεων.
Ο εξομοιωτής ατράκτου προέρχεται από την άτρακτο ενός παλιού C-130B από τη δεκαετία του 1960 που μετατράπηκε για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Οι “ξηρές δοκιμές” είναι επομένως πολύ ρεαλιστικές, με τις ίδιες διαστάσεις με το πραγματικό αεροσκάφος. Ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για παλέτες, οχήματα ή επικίνδυνα εμπορεύματα, όλοι οι υπεύθυνοι φορτίου εξασκούνται εδώ στο πώς να στοιβάζουν και να δένουν καλύτερα τα μεταφερόμενα υλικά. Μαθαίνουν τις διαδικασίες έκτακτης ανάγκης υπό ρεαλιστικές συνθήκες. Για παράδειγμα, εάν ο καπνός – από τη μηχανή καπνού στην περίπτωση του εξομοιωτή – γεμίσει ολόκληρο την άτρακτο του αεροσκάφους, οι εκπαιδευόμενοι δεν μπορούν να δουν παρά ελάχιστα, αλλά πρέπει να μπορούν να σβήσουν τη φωτιά, έστω και στα “τυφλά”, και να ανοίξουν τις πόρτες έκτακτης ανάγκης ώστε ο καπνός να μπορεί να διαφύγει.
Η Τέχνη της Φόρτωσης Επικίνδυνων Υλικών
Τα επικίνδυνα φορτία (πχ πυρομαχικά) είναι τα πιο δύσκολα στη φόρτωση. “Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι φορτίων και όλοι απαιτούν μια συγκεκριμένη απόσταση μεταξύ των παλετών. Πρέπει να διατηρούνται οι ελάχιστες αποστάσεις και να υπολογίζεται τα πάντα εκ των προτέρων ώστε το φορτίο να είναι ισορροπημένο και το αεροσκάφος να παραμένει σε ισορροπία (εν πτήσει)”, λέει ο Επισμηνίας Dustin. Τα πυρομαχικά, για παράδειγμα, φορτώνονται έτσι ώστε να μπορούν να απορριφθούν γρήγορα σε περίπτωση πυρκαγιάς χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο το υπόλοιπο φορτίο, το αεροσκάφος ή το πλήρωμα.
Φυσικά, ακόμη και αν δεν είναι πλήρως εκπαιδευμένοι, οι υπεύθυνοι φορτίου συμμετέχουν σε “πραγματικές” πτήσεις και συνεργάζονται με έναν εκπαιδευτή. Για παράδειγμα ο Σμηνίας Adrian της Luftwaffe, συμμετείχε στην άσκηση Pacific Skies στην Αυστραλία, τη Μαλαισία και τη Σρι Λάνκα, μεταξύ άλλων τοποθεσιών.
“Η προστιθέμενη αξία στην εκπαίδευση και την ασφάλεια πτήσεων για τη Mοίρα δεν μπορεί να μετρηθεί σε χρήματα”, λέει ο Αντισμήναρχος Thomas, ο οποίος, ως Επικεφαλής Επιχειρήσεων, είναι υπεύθυνος για τις πτητικές επιχειρήσεις της Μοίρας του Ρήνου (με C-130J) και είναι ο ίδιος πιλότος.
Προετοιμασία για το Απρόβλεπτο
Προγραμματισμένες αποστολές και ακραίες καταστάσεις κοντά στην επιχειρησιακή χρήση μπορούν επίσης να προσομοιωθούν εκ των προτέρων στο κέντρο εκπαίδευσης. Αυτή είναι μια καλή ευκαιρία, ειδικά για τις ειδικές δυνάμεις, να εξασκηθούν γρήγορα σε τακτικές προσγειώσεις ή άλλα σενάρια. Στο μέλλον, ο εξομοιωτής πλήρους πτήσης θα μπορούσε να συνδεθεί με άλλους εξομοιωτές (πχ Rafale, F-35A & Eurofighter) της γαλλικής και γερμανικής αεροπορίας, αλλά και τους εξομοιωτές από άλλες αεροπορίες. Έτσι, θα μπορούν πολλά και διάφορα αεροσκάφη από πολλές χώρες να πετάξουν μαζί σε εικονικά σενάρια υπό ποικίλες συνθήκες.
Καθώς η τεχνολογία εξομοίωσης συνεχίζει να εξελίσσεται, το Κέντρο Εκπαίδευσης C-130J θα παραμείνει στην πρώτη γραμμή της αεροπορικής εκπαίδευσης, διασφαλίζοντας ότι οι πιλότοι και το προσωπικό υποστήριξης είναι πλήρως προετοιμασμένοι για οποιαδήποτε πρόκληση μπορεί να αντιμετωπίσουν στον αέρα. Αυτή η επένδυση στην εκπαίδευση και την τεχνολογία δεν αφορά μόνο την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα, αλλά αντιπροσωπεύει επίσης μια δέσμευση για τη συνεχή βελτίωση και την προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των σύγχρονων αεροπορικών επιχειρήσεων.
