Ήταν κάτι που το “υποπτευόμασταν” αρκετό καιρό τώρα, και το είχαμε γράψει μερικές φορές, αλλά χωρίς να είμαστε και πολύ “κάθετοι”. Αφορούσε τις δυνατότητες του ραντάρ AESA, APG-83 SABR, που θα τοποθετηθούν στα ελληνικά F-16V. Αν θυμόμαστε καλά, είμασταν ανεπιφύλακτα υπέρ της τοποθέτησης του APG-83 στα ελληνικά F-16V, ενώ πολλοί ήταν αυτοί που επέμεναν πως το AN/APG-68v9 “μια χαρά δουλειά κάνει”. Αν όμως θες το αεροσκάφος να έχει αυτό το “κάτι παραπάνω” από τα αεροσκάφη του αντιπάλου, τότε το ραντάρ AESA είναι μονόδρομος. Θα εξηγήσουμε άμεσα το γιατί.
Μαχητικά της Αμερικανικής Εθνοφρουράς εφοδιάζονται με το ραντάρ AESA των ελληνικών F-16V
Το σημερινό άρθρο προήλθε από μια φαινομενικά “απλή” ανακοίνωση της USAF. Σε μια άσκηση λοιπόν αμερικανικών F-16 από την Operational Flight Program Combined Test Force, το 40th FLTS (Flight Test Squadron) και το 85th FLTES (Test and Evaluation Squadron), η USAF έγραψε επί λέξει “το ραντάρ που εφοδιάζει το F-16 με δυνατότητες ραντάρ αεροσκαφών 5ης γενιάς παρόμοιες με αυτές του F-22/F-35. Το σύστημα χρησιμοποιείται για την καταστολή ή την καταστροφή των εχθρικών αεραμυνών, συμπεριλαμβανομένων και των ραντάρ στόχευσης και των αντιαεροπορικών πυραύλων. Επίσης βελτιώνει τις υπάρχουσες δυνατότητες αέρος-αέρος και ενισχύει την απεικόνιση σε αποστολές αέρος-εδάφους“.
Εγκατάσταση ραντάρ AESA σε F/A-18C, όμοιο με αυτό που θα φέρουν τα ελληνικά F-16V
Η Operational Flight Program Combined Test Force “σήκωσε” τέσσερα F-16 με το νέο ραντάρ, και εκτέλεσε πλήθος σεναρίων. Προφανώς η USAF θα αποκτήσει πλέον ένα σημαντικό στόλο εκσυγχρονισμένων F-16V (F-16C/D με ραντάρ APG-83) που θα μπορούν να κάνουν μια “δουλειά” που μέχρι σήμερα μόνο τα F-22 και τα F-35 μπορούσαν να κάνουν. Ειδικά το F-35, με το APG-81, διαφημίζει τις ικανότητές του στην ηλεκτρονική κρούση, καθώς η υψηλής ενέργειας εκπομπής κεραία του μπορεί να δράσει σαν ένας τεράστιος παρεμβολέας, που μάλιστα έχει την δυνατότητα να κατευθύνει τις εκπομπές του σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Έτσι μπορεί να “τυφλώσει” ένα ραντάρ ή να βγάλει τελείως εκτός πορείας ένα αντιαεροπορικό βλήμα.
Γιατί το AESA στα εκσυγχρονισμένα ελληνικά F-16V είναι εκ των ων ουκ άνευ;
Μα καλά, μπορεί όλα αυτά να τα κάνει και το F-16V. Αν και το site της εταιρείας δεν το αναφέρει, εντούτοις ξέρουμε πως η τεχνολογία του APG-83 προέρχεται από το APG-81 του F-35. Μάλιστα, οι κεραίες τους διαφέρουν μόνο στη διάμετρο. Συνεπώς δεν είναι παράλογο που “ελπίζαμε” πως τα APG-83 μπορούν να κάνουν στοχευμένη ηλεκτρονική κρούση. Τώρα έρχεται η USAF και απλά μας το επιβεβαιώνει! Βέβαια ηλεκτρονική κρούση μπορούν να κάνουν όλα τα σύγχρονα και προηγμένα ραντάρ AESA, όπως το RBE2 του Rafale (AESA version), αλλά και το CAPTOR-E του Typhoon. Βέβαια οι Αμερικανοί ήταν οι πρώτοι που εκμεταλλεύτηκαν αυτή τη δυνατότητα, που ελάχιστα έχουν γίνει γνωστά δημοσίως, καθώς οι περισσότερες πληροφορίες για τέτοιες δυνατότητες είναι διαβαθμισμένες.
Τώρα, ας εξηγήσουμε απλά τι σημαίνει “ηλεκτρονική κρούση”. “Χονδρικά” σημαίνει πως το ραντάρ συγκεντρώνει όλη την ισχύ του σε ένα συγκεκριμένο σημείο (πχ ένα ραντάρ εδάφους, την κεφαλή ενός S-400 κοκ) και προσφέρει στοχευμένη παρεμβολή. Πρέπει να δούμε το AESA σαν ένα τεράστιο παρεμβολέα ECM, ουσιαστικά μια κεραία παρεμβολής τεραστίων διαστάσεων. Μόλις το ραντάρ εντοπίσει ένα βλήμα να κατευθύνεται εναντίον του αεροσκάφους, μπορεί να το παρεμβάλει ενεργά (ECM δηλαδή) μέσω του ραντάρ του, στοχεύοντάς το και αναγκάζοντάς το να “σπάσει” το κλείδωμα. Όπου βλήμα, μπορείτε να “βάλετε” ένα AIM-120B/C ή ένα S-400 βλήμα. Αν έχουμε “καταύγαση” (HAWK, ESSM Block I, Sea Sparrow NSSM) τότε μπορεί να παρεμβάλει τον καταυγαστήρα ή το ραντάρ που δίνει δεδομένα βολής.
Γιατί δεν βάζουν και οι Τούρκοι ραντάρ AESA στα δικά τους F-16 (οέο);
Δυστυχώς, αν και έχουν γραφεί πολλά και διάφορα για το θέμα, οι περισσότερες λεπτομέρειες παραμένουν απόρρητες. Όπως απόρρητες θα παραμείνουν και για πολλά χρόνια ακόμη, έτσι ώστε τα ελληνικά F-16V να έχουν συνεχώς κρυμμένους άσσους στα μανίκια τους. Η δυνατότητα της ηλεκτρονικής κρούσης, η αυξημένη διακριτική ικανότητα, η δυνατότητα εναλλαγής από air to air σε air to ground σε κλάσματα δευτερολέπτου, κάνουν το APG-83 μια πραγματικά κορυφαία επιλογή για την ΠΑ. Διάφορα “συνομωσιολογικά” που κινούνται στη σφαίρα της “επίπεδης Γης”, όπως το ότι “παίρνουμε τώρα το APG-83 για να το αλλάξουμε μετά από λίγο με GaN” δεν θα τα σχολιάσουμε.
Τώρα, η USAF δουλεύει στην κατεύθυνση της ανάπτυξης διάφορων τεχνικών, ρουτίνων προγραμματισμού, τακτικών ενώ εκτελεί συνέχεια δοκιμές. Θα προτείναμε να μην βιαστούν κάποιοι να συνδέσουν το APG-83 με το ASPIS II. To ASPIS είναι ένα εξαιρετικό σύστημα για την περιοχή μας, και η ΠΑ είναι αρκετά ευχαριστημένη από το σύστημα. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι ίσως η αυτοματοποιημένη “εμπλοκή” του APG-83 σε ρόλο παρεμβολής/ηλεκτρονικής κρούσης, και να ολοκληρωθούν όλα τα συστήματα, πάνω στον υπολογιστή του αεροσκάφους. Τυχόν προβλήματα τυχαίων παρεμβολών από το ASPIS στο APG-83 θα λυθούν στις ΗΠΑ, και δεν είναι ανάγκη να “κυνηγάμε τις ουρές μας” με θέματα που δεν υπάρχουν (τουλάχιστον ακόμη).
Κλείνοντας θα πρέπει να πούμε πως το APG-83, όπως και όλα τα AESA, είναι εξαιρετικά ανθεκτικά σε παρεμβολές, καθώς χρειάζονται πολύ ισχυρά ECM για να τα παρεμβάλουν. Τέλος, αεροσκάφη με ραντάρ AESA έχουν πολύ μικρότερο ίχνος ραντάρ από αεροσκάφη του ίδιου τύπου με συμβατικό ραντάρ. Δηλαδή, τα F-16V θα έχουν πολύ μικρότερο ίχνος από τα F-16C/D. Προφανώς η ΠΑ έκανε μια κίνηση ματ με το APG-83, και ελπίζουμε να το δούμε επιχειρησιακό στο Αιγαίο το συντομότερο δυνατόν!
