Στην αμυντική έκθεση/συνέδριο LANDEURO 2025 που έγινε στις 16-17 Ιουλίου στο Βισμπάντεν της Γερμανίας, μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εισηγήσεις ήταν αυτή του Robert “Madyar” (Μαγυάρος) Brovdi, o οποίος πρόσφατα ανέλαβε επικεφαλής του Σώματος Μη Επανδρωμένων της Ουκρανίας. Το τελευταίο ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2024, ως ένας ξεχωριστός Κλάδος των Ενόπλων Δυνάμεων, ενοποιώντας σε μεγάλο βαθμό τις σχετικές ειδικές μονάδες των άλλων Κλάδων (αν και κάποιες, πιο εξειδικευμένες παραμένουν ανεξάρτητες του).
Ο Brovdi, πρώην επιχειρηματίας, πριν προβιβαστεί, ήταν επικεφαλής μιας τέτοιας μονάδας, της “Madyar’s Birds” την οποία είχε ιδρύσει και χρηματοδοτήσει από το 2022.
Robert “Magyar” Brovdi delivered hard truths about the war to NATO generals at LANDEURO 2025 in Wiesbaden.
🔻Key points:
• No tank in the world can withstand a $400 drone.
• What will NATO do if Shaheds fly over Europe? Your doctrines need an urgent review.
• Unmanned Systems… pic.twitter.com/uqUSFFid5V— 414 Magyar’s Birds (@414magyarbirds) July 20, 2025
- Στην ομιλία του ο Brovdi ήταν απόλυτος, πως το πεδίο της μάχης έχει αλλάξει ριζικά, ανατρέποντας παγιωμένα δόγματα δεκαετιών. Όπως είπε, το Σώμα Μη Επανδρωμένων της Ουκρανίας, ενώ αποτελεί μόλις το 2% του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, προκαλεί το ένα τρίτο των ρωσικών απωλειών και καταφέρνει το 25% των χτυπημάτων στο μέτωπο!
- Εξήγησε πως δεν υπάρχει σήμερα άρμα μάχης διεθνώς, που να μπορεί να αντισταθεί σε drones τύπου FPV, των 300-500 δολαρίων το ένα.
- Σήμερα, όπως είπε, τα drones, δημιουργούν μια “kill zone”, δηλαδή περιοχή υψηλής επικινδυνότητας, πλάτους 25-30 χιλιομέτρων στο μέτωπο.
- Ο ίδιος παραδέχθηκε πως τέτοιες εξελίξεις στο πεδίο έχει καταφέρει και η Ρωσία. Λέγοντας χαρακτηριστικά, πως “όταν ο Πούτιν είπε πως θα μας στέλνει 100 Shahed τη μέρα, γελάγαμε. Τώρα δεν γελάμε, καθώς δεχόμαστε και πάνω από 400 τη μέρα”. Και προσκάλεσε το ακροατήριο, να πει, ποια ευρωπαϊκή πόλη θα αντιστεκόταν αν βομβαρδιζόταν με 500 Shahed τη μέρα.
- Άρα, κατέληξε, “οι σχεδιασμοί σας (στην Ευρώπη) για την εθνική άμυνα πρέπει να αλλάξουν και να επικαιροποιηθούν”.
- Δίνοντας και ένα παράδειγμα, ανέφερε πως σε προηγούμενο ταξίδι του εκτός Ουκρανίας, είχε βρεθεί σε μια μεγάλη νατοϊκή βάση (δεν ανέφερε ποιά). Και ενημερώθηκε για τις άμυνες της, ενώ οι εκεί υπεύθυνοι του ζήτησαν να τις αξιολογήσει. Και απάντησε, πως “4 ομάδες μου με μη επανδρωμένα, σε απόσταση 10 χιλιομέτρων, την καταστρέφουν σε 15 λεπτά, θα ζήσετε ένα νέο Pearl Harbor”.
- O Brovdi εξήγησε πως δεν τα λέει αυτά για να εκφοβίσει το ακροατήριο, αλλά για να εξηγήσει πως η τεχνολογία των drones είναι πλέον τόσο φθηνή και εύκολα εφαρμόσιμη, που “10 τρομοκράτες μπορεί να αλλάξουν τα πάντα με αυτή”. Άρα η υιοθέτηση της ουκρανικής εμπειρίας “για την οποία έχουμε πληρώσει με αίμα” είναι απαραίτητη και “σας την προσφέρουμε”.
- Ενδιαφέρον ήταν πως όπως ανέλυσε, το 95% του προσωπικού του Σώματος Μη Επανδρωμένων της Ουκρανίας, είναι πολίτες, δεν ήταν δηλαδή επαγγελματίες στρατιωτικοί. Η οργάνωση όμως των συγκεκριμένων μονάδων είναι βασισμένη στον πατριωτισμό του προσωπικού, αλλά και σε μεγάλη ευελιξία. Έτσι “οποιοσδήποτε μπορεί να προαχθεί που παρουσιάζει μια καινοτομία” και αξιοποιείται όποιο ταλέντο και ειδίκευση φέρνει ο καθένας από την πολιτική ζωή του.
Οι παραπάνω δηλώσεις, μέσα από μια μακρόχρονη εμπειρία (ήδη) του συγκεκριμένου, αλλά και όλες οι αναφορές που έρχονται από τα μέτωπα της Ουκρανίας, και από τις δύο πλευρές, δείχνουν όχι μόνο την κυριαρχία των drones σε όλα τα επίπεδα, αλλά και την παραγωγή νέων πολεμικών δογμάτων και τακτικών που βασίζονται σχεδόν αποκλειστικά σε αυτά.
Οι Ουκρανοί πλέον έχουν αυξήσει την ετήσια παραγωγή τους σε εκατομμύρια μη επανδρωμένα (μικρού μεγέθους), τα οποία “ξοδεύονται” κατά χιλιάδες τη μέρα, συντηρώντας άμυνα σε μήκος μετώπου που ξεπερνά τα 1.000 χιλιόμετρα, οι Ρώσοι ανεβάζουν συνεχώς την δική τους παραγωγή, και οι δύο πλευρές ανταγωνίζονται σε καινοτομία και σε ελάχιστες μέρες αντιμετώπιση, του ότι καινούργιου έχει εφεύρει ο αντίπαλος τους. Έτσι η κατασκευή, ο προγραμματισμός, ο εξοπλισμός των drone, η χρήση τους, ο συνδυασμός τους, είναι όλα ραγδαία εξελισσόμενα και κυρίως ιδιαίτερα φονική η χρήση τους, εξουδετερώνοντας από απλό πεζικό μέχρι βαρέα όπλα, πυροβολικό, τηλεπικοινωνίες, συστήματα ραντάρ, διοικητήρια, προσφέροντας εικόνα από παντού, συνεχή συλλογή πληροφορίας και χαρτογράφηση του πεδίου σε κάθε τετραγωνικό μέτρο.
Με αυτές τις εξελίξεις, δεν μπορεί παρά να υπάρξει μεγάλος προβληματισμός για το πόσο αποτελεσματικά συνεχίζουν να είναι τα πανάκριβα οπλικά συστήματα, των πολλών εκατομμυρίων ευρώ, όλων των κατηγοριών. Που ναι μεν δεν ακυρώνονται αλλά σαφώς “υπονομεύονται” στην απόδοση τους, από τα κύματα drone που είτε τα καταδιώκουν, είτε μπορεί να τα υποκαταστήσουν, πολύ οικονομικότερα, και χωρίς κίνδυνο προσωπικού.
Ενώ το ίδιο προβληματισμό πρέπει να μας προκαλεί η επιμονή σε πολεμικά δόγματα και τακτικές που δεν περιλαμβάνουν τα μη επανδρωμένα, όχι ως ένα “ακόμη όπλο”, αλλά ως κεντρικό στοιχείο διεξαγωγής επιχειρήσεων. Ο Brovdi μάλιστα στο κλείσιμο της ομιλίας του, ανέφερε πως στην Ουκρανία έχει δημιουργηθεί ένα νέο δόγμα μη επανδρωμένων, το οποίο πρέπει να υιοθετηθεί, αλλιώς “θα πρέπει να απαντήσετε στα παιδιά σας”.