Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είπε ότι θα συζητήσει την απομάκρυνση της Τουρκίας από το πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών F-35 με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κατά τη διάρκεια της κρίσιμης συνάντησης των δύο ηγετών στις Βρυξέλλες.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους πριν ταξιδέψει στις Βρυξέλλες για τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, ο Ερντογάν επέκρινε τις ΗΠΑ για “μη τήρηση των υποσχέσεών της” σχετικά με το πρόγραμμα F-35.
“Υπάρχουν πολλά ζητήματα που έμειναν άλυτα σχετικά με την αμυντική βιομηχανία. Το πιο σημαντικό από αυτά είναι το ζήτημα των F-35”, δήλωσε ο Ερντογάν στις 13 Ιουνίου.
“Οι ΗΠΑ δεν τηρούν τη σύμβαση παρά το γεγονός ότι η Τουρκία εκπλήρωσε τις υποσχέσεις της. Η Τουρκία πραγματοποίησε τις πληρωμές της”, σημείωσε, αποκαλύπτοντας ουσιαστικά το αυτονόητο, ότι δηλαδή το ζήτημα των F-35 και των S-400, θα αποτελέσει κύριο θέμα συζήτησης μεταξύ των δυο ηγετών.
Η συνάντηση των ηγετών στις 14 Ιουνίου έρχεται σε μια περίοδο αυξημένων εντάσεων μεταξύ των δυο χωρών. Στην κορυφή του καταλόγου των διαφωνιών κατά τις συνομιλίες τους στο περιθώριο μιας συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ θα είναι η αγορά των ρωσικών S-400.
Η Ουάσινγκτον αναφέρει ότι τα S-400 θα θέσουν σε κίνδυνο την τεχνολογία των αμερικανικών αεροσκαφών F-35 εάν αναπτυχθούν, ταυτόχρονα. Ως εκ τούτου, έχει εκδιώξει την Τουρκία από το πρόγραμμα των F-35, ακύρωσε την παραγγελία της Άγκυρας για 100 αεροσκάφη και επιδιώκει να αντικαταστήσει τις τουρκικές εταιρείες που κατασκευάζουν ορισμένα απάρτια. Η Τουρκία ζητά αποζημίωση άνω των 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων.
Ο Ερντογάν στις 13 Ιουνίου δήλωσε ότι η Τουρκία αγόρασε τα συστήματα S-400 μετά την απόφαση της Ουάσινγκτον να μην πουλήσει πυραύλους Patriot στην Τουρκία.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το περασμένο έτος, αξιωματούχοι στην Άγκυρα προτιμούσαν τη νίκη του αντιπάλου του Μπάιντεν, Ντόναλντ Τραμπ, με τον οποίο ο Ερντογάν είχε σχηματίσει μια άμεση προσωπική σχέση και μερικές φορές πέτυχε αμερικανικές παραχωρήσεις σε διάφορα ζητήματα.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν πιθανότατα θα παρουσιάσει στον Ερντογάν μια πιο συνεπή και προβλέψιμη, αλλά όχι απαραίτητα άκαμπτη σχέση, εφόσον βέβαια η Άγκυρα δεχτεί σημαντικούς συμβιβασμούς.
Από την άλλη, με δεδομένο πως το μέλλον της Τουρκίας στο πρόγραμμα του F-35 εξαρτάται από το τι θα απογίνουν οι S-400, ο Ερντογάν θα πρέπει να βαδίσει σε ισορροπημένο σχοινί. Αφενός, ο Τούρκος πρόεδρος θα πρέπει να τηρήσει τα προσχήματα στο εσωτερικό της χώρας του, δεδομένου πως εάν υποχωρήσει, θα βρεθεί εκτεθειμένος στην εκλογική του βάση, αφετέρου, μη “υποταγή” στα αμερικανικά κελεύσματα, δεν αφήνει περιθώρια διαπραγματεύσεων.
Σε κάθε περίπτωση, F-35 και S-400, ήταν, είναι και θα παραμείνουν έννοιες ασύμβατες.
