Τα Δωδεκάνησα δεν ενσωματώθηκαν στον εθνικό κορμό ούτε στα χρόνια δημιουργίας του σύγχρονου ελληνικού κράτους, στις αρχές του 19ου αιώνα, ούτε με την αναγέννηση των Βαλκανικών πολέμων, 100 σχεδόν χρόνια μετά. Ευρισκόμενοι υπό Οθωμανική κυριαρχία από το 1522, οι Δωδεκανήσιοι ξεσηκώθηκαν για την ελευθερία του τόπου τους τόσο στην επανάσταση του 1821 όσο και αργότερα, παράλληλα με επαναστάσεις των Κρητών στα μέσα και τέλη του αιώνα. Η εγγύτητά τους όμως στη μικρασιατική ακτή καθιστούσε τα νησιά εύκολη λεία για τον οθωμανικό στρατό.
Η απαλλαγή τους από τον Οθωμανικό ζυγό ήρθε το 1911, όχι από τους Έλληνες αλλά από τους Ιταλούς. Ο Ιταλικός στρατός αποβιβάστηκε στην Αστυπάλαια και στη Ρόδο καταλαμβάνοντας σταδιακά όλα τα νησιά του συμπλέγματος, κατά τον Ιταλοτουρκικό πόλεμο για την κυριαρχία στην Τριπολίτιδα (Βόρειο Αφρική). Πρόθεση των Ιταλών ήταν να αποτελέσουν τα νησιά βάση του στόλου τους, για τον αποκλεισμό που επέβαλαν στα μικρασιατικά παράλια και να γίνουν σημαντικό “χαρτί” στις μεταπολεμικές διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, αναγνωρίζοντας την αξία τους ως στρατηγικό ορμητήριο για τον έλεγχο του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, οι Ιταλοί παρέμειναν στα Δωδεκάνησα με διάφορες προφάσεις.
Το 1919, τα Δωδεκάνησα πλην της Ρόδου παρολίγο να ενσωματωθούν στην Ελλάδα κατόπιν διμερούς ελληνοϊταλικής συμφωνίας (Τιτόνι-Βενιζέλου) με αντάλλαγμα την ελληνική υποστήριξη σε μια ιταλική προσάρτηση της Αλβανίας. Η συμφωνία, όμως, καταγγέλθηκε από τον διάδοχο του Τιτόνι, τον υπουργό εξωτερικών Κάρλο Σφόρτσα, και κατέρρευσε διατηρώντας τα νησιά σε ιταλική κατοχή. Η συνθήκη των Σεβρών, το 1920, με την ήττα και διαμελισμό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, επιβεβαίωσε την ιταλική κυριαρχία στα Δωδεκάνησα και στα παρακείμενα νησιά, περιλαμβανομένου του συμπλέγματος του Καστελλορίζου.
Η συνέχεια στο Military History
