Γιατί η RAF έχει μείνει σκιά του εαυτού της

Σε μόλις δώδεκα χρόνια η RAF έχει μείνει με την μικρότερη αριθμητικά δύναμη μαχητικών πρώτης γραμμής στην ιστορία της. Σύμφωνα με αποκλειστικό δημοσίευμα της βρετανικής Daily Mail Online, σήμερα η RAF είναι σχεδόν… η μισή απ’ ότι ήταν στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, έχοντας απωλέσει από το 2007 το 43% των τζετ που διέθετε –το ένα όγδοο και πλέον της ψυχροπολεμικής της ισχύος.
Παρά το γεγονός ότι τα νέα F-35B Lightning II έλαβαν πρόσφατα το βάπτισμα του πυρός σε επιχειρήσεις κατά των δυνάμεων του Ισλαμικού Κράτους που απομένουν στην Συρία και στο Ιράκ, στρατιωτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι «όσο εξελιγμένο και ικανοί να είναι ένα αεροσκάφος, δεν μπορεί να βρίσκεται σε δύο μέρη ταυτόχρονα». Πώς βρέθηκε όμως η RAF σε αυτή την θέση;

Η απόσυρση των Tornado GR4 μετά από χρόνια ευδόκιμης υπηρεσίας άφησε μεγάλο κενό στις τάξεις της. Χωρίς τα ‘Tonka’ η RAF μένει πλέον με μόλις 119 μαχητικά τζετ, από τα οποία τα 17 είναι F-35B. Πέντε εξ αυτών παραμένουν στις ΗΠΑ για δοκιμές και εκπαίδευση. Σε αντιδιαστολή, το 2007 ο αριθμός των μαχητικών πρώτης γραμμής ήταν 210 αεροσκάφη.

Τα ετήσια στοιχεία του βρετανικού υπουργείου Άμυνας (MoD) δείχνουν ότι η RAF είναι σήμερα μικρότερη όσο ποτέ. Το 1989, το τελευταίο έτος του Ψυχρού Πολέμου, η Βρετανία διέθετε τουλάχιστον 850 αεροσκάφη για να αντιμετωπίσει την στρατιωτική ισχύ της Σοβιετικής Ένωσης και των δορυφόρων –400 Tornado πρώτης γενιάς, περισσότερα από 100 μαχητικά/βομβαρδιστικά F-4 Phantom, πάνω από 100 αεροσκάφη εγγύς υποστήριξης Jaguar, αεροσκάφη κρούσης S.2B Buccaneer συν 170 και πλέον Harrier.

O Ψυχρός Πόλεμος και τα εξειδικευμένα αεροσκάφη αποτελούν πια ιστορία. To 2007 τον μάχιμο κορμό της RAF αποτελούσαν σχεδόν αποκλειστικά οι μεταγενέστερες εκδόσεις των Tornado και τα πρώτα Typhoon που έμπαιναν σε υπηρεσία. Τώρα, υπάρχουν μόνο 102 Typhoon FGR4 και 17 μαχητικά stealth 5^ης γενιάς F-35B. Υπάρχει εξήγηση για την συρρίκνωση της μαχητικής δύναμης της RAF εις βάθος χρόνου.

Ο αριθμός των Tornado, τα οποία τον Απρίλιο του 2007 αποτελούσαν το 75% και πλέον των επιχειρησιακών μαχητικών της RAF, απομειώθηκε ταχύτερα από τους ρυθμούς αντικατάστασης του τύπου από τα νεότερα, πιο ευέλικτα και βαρύτερα οπλισμένα μαχητικά 4^ης γενιάς Typhoon. Κάθε χρόνο, από το 2007 μέχρι το 2019 τα Tornado καθίσταντο όλο και λιγότερα καθώς έφθαναν στο όριο της επιχειρησιακής τους ζωής.

Σε ολόκληρο τον κόσμο οι Αεροπορίες χωρίζουν τα αεροσκάφη τους σε δύο κατηγορίες: στα άμεσα διαθέσιμα για επιχειρήσεις (Forward Available Fleet) και στα συντηρούμενα (Sustainment Fleet) τα οποία βρίσκονται εκτός γραμμής πτήσης διότι περνούν από βαριά συντήρηση είτε υφίστανται εργασίες στο πλαίσιο προγραμμάτων ή είναι σε αποθήκευση. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν συνήθως τα δύο τρίτα του συνόλου των α/φων ενώ στην δεύτερη το υπόλοιπο εν τρίτο.

Αν και το υπουργείο αρνήθηκε να δώσει λεπτομέρειες για τον ακριβή αριθμό μαχητικών πρώτης γραμμής μετά την απόσυρση των Tornado την Άνοιξη, τα διαθέσιμα στοιχεία μαρτυρούν ότι τα μαχητικά της RAF απομειώνοντο σχεδόν σε ετήσια βάση για περισσότερο από μια δεκαετία. Στρατιωτικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι η παράδοση της πρώτης παρτίδας (48 α/φη) από τα 138 μαχητικά F-35B που έχει δεσμευτεί να αγοράσει η Βρετανία, δεν θα έχει ολοκληρωθεί πριν το 2024, κάτι το οποίο απειλεί δυνητικά την RAF με νέο ιστορικό χαμηλό διαθεσίμων μαχητικών.

Βεβαίως τα Typhoon (Tranche 2 και 3A) και τα F-35B είναι πολύ πιο ικανά αεροσκάφη από τους τύπους που αποσύρθηκαν και η ποσότητα είναι ένα σχετικό μέγεθος, ιδίως με τόσο προηγμένα μαχητικά. Όμως όπως λέει χαρακτηριστικά ο Γκάρεθ Τζέννινγκς της επιθεώρησης Jane’s «κανένα αεροσκάφος, ασχέτως πόσο ικανό είναι, δεν δύναται να βρίσκεται σε δύο μέρη ταυτόχρονα».
Από την πλευρά της η RAF επισημαίνει ότι «οι αριθμοί των αεροσκαφών δεν ισοδυναμούν με τις ικανότητές τους». Η Βρετανία εξακολουθεί να έχει τα μαχητικά που χρειάζεται για τις επιχειρήσεις της ανά τον κόσμο, υποστηρίζει, ενώ σύμφωνα με το υπουργείο Άμυνας η αύξηση του αριθμού των F-35B τα επόμενα χρόνια σε συνδυασμό με τον αναβαθμισμένο οπλισμό των Typhoon κάνουν την RAF μια από τις λίγες Αεροπορίες που μπορεί να εκμεταλλευτεί την συνέργεια μαχητικών 4^ης και 5^ης γενιάς.
Αλέξανδρος Θεολόγου