1η δημοσίευση 3 Νοεμβρίου 2019
Ένα από τα αεροσκάφη που “αγάπησε” το αεροπορικό κοινό στην Ελλάδα, ίσως περισσότερο από το “κανονικό” (αν μπορεί κανείς να ορίσει τι είναι “κανονικό” όταν μιλάμε για αεροπορικούς έρωτες) είναι το Α-7 Corsair II. Ένα αεροσκάφος που έδωσε όταν ήρθε, εκπληκτικές ικανότητες κρούσης στην ΠΑ. Θυμίζουμε πως η παραγγελία της ΠΑ αφορούσε 60 βομβαρδιστικά Α-7Η/ΤΑ-7Η, απολύτως όμοια με τα Α-7Ε του USN αλλά απλά, χωρίς το σύστημα εναερίου ανεφοδιασμού σε καύσιμα (ελληνική πρωτοτυπία).
Θυμίζουμε επίσης, πως μετά την συμφωνία του 1991 για τις Βάσεις με τις ΗΠΑ, η Ελλάδα παρέλαβε άλλα 62 Α-7Ε/TA-7C, αν και δεν αξιοποιήθηκαν όλα τα αεροσκάφη της δωρεάν παραχώρησης. Το θέμα είναι πως στα μέσα της δεκαετίας του ’90, η ΠΑ είχε στην διάθεσή της 100+ αεροσκάφη κρούσης Α-7Ε/Η, ικανά να σπείρουν τον όλεθρο στα τουρκικά αεροδρόμια, κι όχι μόνο.
Σαν σήμερα το 1975: H παραλαβή των A-7H από την Πολεμική Αεροπορία
Η ύπαρξη των Α-7Η στο ελληνικό οπλοστάσιο ήταν ένα απίθανο όπλο αποτροπής. Όποια στιγμή η Τουρκία περνούσε τον Ρουβίκωνα, τότε, η ΠΑ θα έστελνε το σύνολο των αεροσκαφών αυτών σε αποστολές βαθιάς διείσδυσης και κρούσης στο εχθρικό έδαφος. Τα στελέχη της ΠΑ φρόντιζαν πάντα να είναι μπροστά από τις εξελίξεις και τις απειλές. Τα τουρκικά F-4E ή F-104S στην αρχή, και τα F-16C/D αργότερα, ελάχιστα μπορούσαν να κάνουν απέναντι στα ελληνικά Α-7Η που θα ορμούσαν από κάθε κοιλάδα φτάνοντας στα εχθρικά αεροδρόμια.
Θυμίζουμε πως η τουρκική αεράμυνα ουδέποτε ήταν ικανοποιητική, όχι μόνο μέχρι την άφιξη των S-400, αλλά σε παλαιότερες εποχές, οπότε τα Α-7Η θα ισοπέδωναν τα πάντα. Ακόμη κι όταν οι Τούρκοι αγόρασαν τα ικανότατα αντιαεροπορικά συστήματα Rapier, οι πιλότοι μας βρήκαν τρόπο να τα “τελειώνουν”, μαζί με τα όποια Α/Α πυροβόλα, με βόμβες Mk20 Rockeye. Άνοδος, στοχοποίηση, άφεση Rockeye προς τα Α/Α συστήματα, καταστροφή των τελευταίων από τις βομβίδες. “Καθαρές δουλειές”, καθώς τα επόμενα Α-7Η θα φρόντιζαν για τις “λεπτομέρειες” (καταστροφή shelters, διαδρόμων, αποθηκών κ.α).
Η κατάσταση άλλαξε την δεκαετία του ’90, προς το τέλος της. Τα τουρκικά F-16C/D απέκτησαν πυραύλους AIM-120A/B , συνεπώς τα Α-7Η θα είχαν έναν ακόμη αντίπαλο, αυτή τη φορά που εκτός από Look Down θα μπορούσε να κάνει και Shoot Down. Όμως η ΠΑ φρόντισε να τα εξοπλίσει ακόμη καλύτερα, με νέα όπλα, και δυσκολεύοντας τα σενάρια προσβολής.
Κάπου εδώ να πούμε πως τα Α-7Ε είχαν έρθει με τα ατρακτίδια LANA, κάνοντας έτσι την ΠΑ ικανή για νυχτερινή διείσδυση και κρούση. Βέβαια, η δεκαετία του 2000 έφερε νέα αεροσκάφη στην ΠΑ, ενώ τα μόνα “παλιά” που εκσυγχρονίστηκαν ήταν τα F-4E. Πως να μην αναβαθμιστούν κιόλας, αφού ήδη πολλές αεροπορίες έκαναν το ίδιο, μεταξύ αυτών και η Τουρκική. Έτσι, αεροσκάφη 2ης γενιάς, όπως τα Α-7Η, και πριν αυτά, τα Mirage F1C πήραν το δρόμο της απόσυρσης, προς μεγάλη απογοήτευση των φανατικών τους φίλων.
Τα ελληνικά Α-7 πέταξαν για τελευταία φορά το 2014, αφήνοντας ένα μεγάλο και δυσαναπλήρωτο κενό, όχι μόνο στις επιχειρησιακές ικανότητες της ΠΑ (ίσως και καθόλου κενό, αφού είχαν έρθει τα υπερσύγχρονα F-16C/D Block 52+) αλλά και στις καρδιές μας. Όποιος είχε δει ελληνικό Α-7Η να πετά στο Αιγαίο “ξυρίζοντας” τα κύματα, δεν θα μπορούσε παρά να ερωτευθεί το περίεργο σουλούπι του Corsair.
Τώρα, τα Α-7 δεν αποσύρθηκαν τόσο λόγω εξάντλησης των ωρών πτήσης τους, ή λόγω της φθοράς των διαφόρων υποσυστημάτων τους, όσο, λόγω της απώλειας της δυνατότητας συντήρησης του αεροσκάφους. Έχοντας βγει από αμερικανική υπηρεσία, η Ελλάδα ήταν η μόνη που το διατηρούσε. Άλλωστε, αν εξαιρέσουμε την Ταϊλάνδη και την Πορτογαλία, μόνο η Ελλάδα είχε γίνει εξαγωγικός πελάτης, τη στιγμή που οι περισσότεροι αγόραζαν το πολύ φθηνότερο, και διαφημισμένο από τους Ισραηλινούς, Α-4 Skyhawk.
To Α-4 Skyhawk όμως δεν θα μπορούσε ποτέ να προσφέρει στο Αιγαίο όσα το Α-7. Με μια ΠΑ που πρέπει να βρίσκεται παντού, τα Α-7 ήταν η καλύτερη αλλά και ακριβότερη επιλογή. Η τόλμη των αξιωματικών της ΠΑ να επιλέξουν Α-7 αντί του Α-4 έκανε όπως είπαμε την διαφορά στην ισορροπία δυνάμεων για τα επόμενα 30 χρόνια.
Το θέμα είναι πως η ΠΑ, από τους 3 τύπους μαχητικών 2ης γενιάς (Α-7, F1C, F-4E) επέλεξε να εκσυγχρονίσει μόνο το Phantom. Για το F1C έχουμε ήδη γράψει, εδώ θα συζητήσουμε για το Α-7Ε/Η και την πιθανότητα εκσυγχρονισμού του… Μα ποια πιθανότητα, κανείς δεν εκσυγχρόνισε τα Α-7, αφού, ο βασικός χρήστης, οι ΗΠΑ (USAF/ USN) τα απέσυραν χωρίς κάποιο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού.
Έτσι, λογικό ήταν, η Ελλάδα να αποσύρει τα δικά της, μόλις αυτά πλέον αποδεδειγμένα πέρασαν έξω από την έννοια της “συντηρησιμότητας”, λόγω έλλειψης ροής ανταλλακτικών. Έτσι, οι Κουρσάροι του Αιγαίου πέρασαν στην ιστορία, και στις καρδιές μας. Θα μπορούσε όμως η ΠΑ να εκσυγχρονίσει τα αεροσκάφη; Θα λέγαμε ναι, αν καλύπτονταν οι δυο παρακάτω συνθήκες:
- Υπήρχε κάποιο πρότυπο, όπου θα μπορούσε για παράδειγμα η ΕΑΒ, να πατήσει επάνω και να ανακατασκευάσει τα αεροσκάφη, και
- Αν το τελικό αεροσκάφος είχε να προσφέρει κάτι στην ΠΑ, και υπήρχε όχι μόνο προστιθέμενη, αλλά και επιχειρησιακή αξία.
Τώρα, όσο κι αν φαίνεται περίεργο, το Α-7Ε δεν ήταν το τέλος του εκπληκτικού βομβαρδιστικού. Θα λέγαμε ότι ίσως ήταν ένα ενδιάμεσο στάδιο, καθώς το τέλος σε αεροσκάφη σαν το Α-7 δεν μπορούν να γραφεί έτσι εύκολα. Κάπου εδώ θα πρέπει να πούμε πως το ίδιο το Α-7 δεν ήταν σχεδιασμένο από λευκό χαρτί, αλλά η εξέλιξη του πολύ καλού ναυτικού μαχητικού F-8 Crusader.
Έτσι, το Α-7 είχε ρίζες μαχητικού, που ντύθηκε στα “βομβαρδιστικά” (ας μας επιτραπεί η αδόκιμη έκφραση) και τελικά έγινε το εξαιρετικό αεροσκάφος κρούσης που γνώρισε η ΠΑ. Η εκλεπτυσμένη σιλουέτα του Crusader, μετατράπηκε στο κοντόχοντρο Α-7, που μετά τον κινητήρα TF-30 φόρεσε τον αξιόπιστο TF-41 και έγινε το A-7D/E/H. Κάποια στιγμή όμως, παραλίγο το Α-7 να φτάσει σε υπηρεσία μέχρι τουλάχιστον τις μέρες μας.
Το 1985 η USAF είχε ξεκινήσει να ψάχνει έναν αντικαταστάτη του… Α-10. Ναι, τόσα χρόνια προσπαθεί η USAF να αντικαταστήσει το αναντικατάστατο Α-10. Διάφορες ιδέες έπεσαν στο τραπέζι, καθώς ήταν απολύτως προφανές πως τα Α-10 δεν θα είχαν ιδιαίτερη τύχη απέναντι στα νεότερα σοβιετικά συστήματα αεράμυνας (ZSU-23-4 Shilka, SA-8 OSA κ.λπ.). Και εξετάστηκαν διάφορες λύσεις, ανάμεσα στις οποίες και η μετατροπή μαχητικών A-7D σε υπερηχητικά μαχητικά CAS/BAI. Ναι, το “ταπεινό” Α-7 θα αποκτούσε είτε τον κινητήρα Pratt & Whitney F100-PW-220 είτε τον General Electric F110-GE-100, και οι δυο προερχόμενοι από το F-16.
Μιλάμε φυσικά για το A-7F, το υπερηχητικό μαχητικό που θα αντικαθιστούσε το Α-10, και θα ήταν ίσως η φθηνότερη επιλογή για την αντικατάσταση των Α-10. Αντί να αγοραστούν τελικά περισσότερα F-16 (A-16 όπως ονομάστηκαν τότε) θα ανακατασκευάζονταν άτρακτοι από Α-7D, με νέο κινητήρα με μετάκαυση, υψηλότερο κάθετο σταθερό, μακρύτερη άτρακτο (κατά 1,22 μέτρα) και διαφορετικές επιφάνειες ελέγχου.
Το αποτέλεσμα, το περίφημο A-7F Strikefighter θα ήταν υπερηχητικό, με δυνατότητα μεταφοράς 7.880 κιλών βομβών, ικανότητα ελιγμών 7g (!), ενώ θεωρείτο πως θα μπορούσε άνετα να “πιάνει” μέγιστη ταχύτητα 1,6 Mach (υπάρχουν και εκτιμήσεις για 1,8).
Τώρα, το αποτέλεσμα της όλης διαδικασίας είναι γνωστό. Η USAF επέλεξε το F-16 Block 40 που όμως ποτέ δεν αντικατέστησε το Α-10, καθώς τα άρματα των σοβιετικών μεραρχιών που θα ξεχύνονταν στην Ευρώπη, τελικά άρχισαν να σκουριάζουν στις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ μετά την κατάρρευση του Σιδηρούν Παραπετάσματος. Το Α-10 έγινε το ιδανικό αεροσκάφος για τις χαμηλής έντασης συγκρούσεις που ακολούθησαν, και μετά τον 1ο Πόλεμο του Κόλπου, έγινε αναντικατάστατο για την USAF.
To θεμα είναι πως το A-7F (ΥΑ-7F) είχε δημιουργηθεί από τα τέλη του 1989. Το σχέδιο πίσω από την ιδέα ήταν απλό, θα ανακατασκευάζονταν παλιά A-7D σε μαχητικά κρούσης, με ικανότητα όμως αυτοάμυνας. Το κόστος τους ήταν πολύ λιγότερο από το ήμισυ της αγοράς νεότερων μαχητικών F-16.
Τώρα, τι μας έπιασε και ξαναθυμόμαστε ένα αεροσκάφος του τέλους του Ψυχρού Πολέμου; Έχει σχέση με διάφορα κομμάτια ιστορίας, και το πως θα μπορούσαν μερικά πράγματα να είναι ίσως διαφορετικά. Η σκέψη ήταν ξεκάθαρη, καθώς όπως είπαμε, το πρότυπο της αναβάθμισης των A-7D υπήρχε, και ήταν σαφές και επιτυχημένο. Θα είχε όμως λογική η εξέταση της αναβάθισης των ελληνικών A-7E/H σε κάτι όπως το A-7F, τη στιγμή μάλιστα που το αεροσκάφος αυτό δεν ήταν πια σε αμερικανική υπηρεσία;
Θα εξηγήσουμε τη λογική πίσω από το σημερινό WHAT IF. Η ΠΑ είχε μεγάλο αριθμό Α-7 είτε σε υπηρεσία, είτε σε αποθήκευση, ενώ είχε πρόσβαση σε πολύ περισσότερα από τα αμερικανικά αποθέματα. Επίσης, η ΕΑΒ είχε απόλυτη γνώση του αεροσκάφους, ενώ και οι Μοίρες μπορούσαν να κάνουν θαύματα. Αν λοιπόν υπήρχε σκέψη για την αναβάθμιση του στόλου των Α-7, αυτό θα μπορούσε να γίνει με πολύ μικρό κόστος, ίσως και 100+ αεροσκάφη με κόστος 30 ως 40 αεροσκαφών F-16. Και με τα “ρέστα” θα μπορούσαμε να αγοράσουμε σύγχρονα stand-off όπλα.
Το αποτέλεσμα θα ήταν ένας στόλος κρούσης με ικανότητες ανώτερες από στόλο ισάριθμων F-16. Αν και θα επρόκειτο για αεροσκάφος 2ης γενιάς, εντούτοις θα είχε δυνατότητες εφάμιλλες του F-16 (σε κρούση πάντα), ενώ θα μπορούσε άνετα να προστατεύσει τον εαυτό του σε αποστολές αέρος-αέρος. Επίσης, λόγω επιδόσεων, δεν θα ήταν ανίκανο να αναλάβει και αποστολές αέρος-αέρος, απλά όχι σαν κύρια αποστολή, κι αν φυσικά είχε επιλεγεί ένα κατάλληλο ραντάρ πολλαπλών ρόλων.
Σημειώνουμε πως ένας τόσο εκτεταμένος στόλος μαχητικών Α-7, θα έδινε την δυνατότητα στην ΕΑΒ να παράγει μόνη της κρίσιμα ανταλλακτικά και να συντηρεί/ανακατασκευάζει το αεροσκάφος, ενώ τα ηλεκτρονικά του θα μπορούσε να προέρχονταν από οπουδήποτε (π.χ. Ισραήλ ή ακόμη και να φτιάχνονταν στην Ελλάδα). Το δε κόστος διατήρησης σε υπηρεσία θα ήταν χαμηλό (λόγω υψηλής προστιθέμενης αξίας). Το ερώτημα είναι αν ένα τέτοιο αεροσκάφος θα είχε θέση σε μια ΠΑ με αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων, κι ενώ οι αποστολές κρούσης γίνονται πλέον με όπλα stand off.
Το Α-7F θα εξελισσόταν μαζί με την τεχνολογία, και η πιστοποίηση νέων όπλων θα ήταν πολύ ευκολότερη, ενώ εύκολος θα ήταν και ο συνεχής εκσυγχρονισμός του (καθώς δεν θα διέθετε σύστημα FBW όπως τα Mirage 2000/F-16) για να απαιτείται η ακριβή “συνεισφορά” του κατασκευαστή στα όποια προγράμματα εκσυγχρονισμού.
Αφιέρωμα: Desert Storm, ο τελευταίος πόλεμος των A-7 Corsair
Σε έναν ιδανικό κόσμο, θα μπορούσε η Ελλάδα να αγοράσει το σχέδιο του A-7F, και να εκσυγχρονίζει τα Α-7Η/Ε εγχώρια, με μια λογική συνεχούς βελτίωσης, με ένα μοντέλο αντίστοιχο με αυτό που εφαρμόζει το Πακιστάν για τα δικά του Mirage III. Θα είχε έτσι ένα ακόμη τύπο μαχητικού σε υπηρεσία, αλλά με κοινό κινητήρα με τα F-16, και ίσως άλλα υποσυστήματα. Οι αποστολές που θα μπορούσε να αναλάβει πάρα πολλές, όλες εκτός ίσως της αναχαίτισης και της αεροπορικής υπεροχής. Με όπλα stand off θα μπορούσε να είναι ο μόνιμος πονοκέφαλος των γειτόνων, που θα αναγκάζονταν να διαθέσουν μεγάλο αριθμό μαχητικών για την αντιμετώπισή τους.
Πως τα πακιστανικά Mirage IIIE/V εξακολουθούν να πετούν μετά από 53 χρόνια υπηρεσίας!
Με μεγαλύτερο φορτίο όπλων, και μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης και απορρόφησης πληγμάτων, θα ήταν ιδανικό στο ρόλο που σχεδιάστηκε, τον CAS/BAI στον Έβρο και το Αιγαίο. Πιστεύουμε πως αν το Α-7F είχε προχωρήσει, τότε η ΠΑ θα είχε σκεφτεί σοβαρά την αναβάθμιση των Α-7Ε/Η σε A-7F. Αν είχε συμβεί αυτό, τότε η γνώριμη φιγούρα του Κουρσάρου θα συνέχιζε ακόμη και σήμερα να εμφανίζεται από κάπου χαμηλά στο Αιγαίο, και να εξαφανίζεται πίσω από βράχους. Απλά ο ήχος θα έμοιαζε λίγο με… F-16!
Ας το δούμε βέβαια από την άλλη πλευρά: Τα F-4E θα είχαν βγει από υπηρεσία, που σημαίνει ότι πάλι θα είχαμε χάσει μια άλλη μεγάλη “αγάπη”…
