Η Πολεμική Αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών σημείωσε πρόσφατα μια σημαντική πρόοδο στην περίφημη man-machine collaboration (συνεργασία ανθρώπου-μηχανής), πραγματοποιώντας επιτυχημένη δοκιμή στη βάση Eglin της Φλόριντα, όπου αυτόνομες συνεργατικές πλατφόρμες (Autonomous Collaborative Platforms – ACPs) πέταξαν μαζί με επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη.
Συγκεκριμένα, χειριστές F-16C και F-15E έλεγχαν με κάθε αεροσκάφος δύο μη επανδρωμένα XQ-58A Valkyrie σε σενάριο προσομοίωσης αερομαχίας. Αυτή η επίδειξη απέδειξε την ικανότητα συνεργασίας επανδρωμένων και ημι-αυτόνομων συστημάτων σε πραγματικό χρόνο, ανοίγοντας νέους ορίζοντες για τις αεροπορικές επιχειρήσεις.
Η δοκιμή, που υποστηρίχθηκε από το πρόγραμμα Rapid Defense Experimentation Reserve (RDER) και το Εργαστήριο Έρευνας της Πολεμικής Αεροπορίας (AFRL), αποτελεί μέρος του προγράμματος Collaborative Combat Aircraft (CCA), το οποίο στοχεύει στη δημιουργία ομάδων επανδρωμένων-μη επανδρωμένων αεροσκαφών για πολύπλοκες αποστολές.
Τα αυτόνομα αεροσκάφη, όπως το XQ-58A Valkyrie της Kratos Defense, είναι οικονομικές και ευέλικτες πλατφόρμες, ικανές να επιχειρούν σε περιβάλλοντα υψηλού κινδύνου. Το συγκεκριμένο μπορεί να μεταφέρει οπλισμό με βάρος έως 600 κιλά, σε εξωτερικούς πυλώνες και σε εσωτερική αποθήκη, όπως κατευθυνόμενες βόμβες GBU-39 Small Diameter Bomb.
Τα δεδομένα από τη δοκιμή θα υποστηρίξουν την ανάπτυξη ημι-αυτόνομων δυνατοτήτων, ενισχύοντας τη μαχητική αποτελεσματικότητα και μειώνοντας τον κίνδυνο για τα πληρώματα.
Σε ότι αφορά την ελληνική Πολεμική Αεροπορία, διαθέτει σήμερα έναν ισχυρό στόλο μαχητικών, συμπεριλαμβανομένων των διαρκώς αυξανόμενων σε υπηρεσία F-16V Viper, τα οποία, χάρη στα προηγμένα ηλεκτρονικά τους, μπορούν να μετεξελιχθούν για συνεργατικές επιχειρήσεις παρόμοιες με αυτές που δοκιμάζονται τώρα. Επιπλέον, υπάρχει προοπτική τα Rafale σε ελληνική υπηρεσία, με αναβάθμιση να μπορούν να συνδυαστούν με το διάδοχο του μη επανδρωμένου αεροσκάφους nEUROn, το οποίο τώρα αναπτύσσεται στη Γαλλία, στο πλαίσιο του γαλλογερμανικού προγράμματος μαχητικού 6ης γενιάς, FCAS (Future Combat Air System). Έτσι ακόμη και αν τα συγκεκριμένα μαχητικά είναι 4,5 γενιάς, οι ραγδαίες εξελίξεις στο τομέα των “ευφυών” μη επανδρωμένων, είναι ικανές να τα προλάβουν και να τους προσδώσουν σημαντικές νέες ικανότητες, επεκτείνοντας την επιχειρησιακή τους απόδοση.
Από την πλευρά της, η Τουρκία, επενδύει σε δικά της μη επανδρωμένα, υψηλών επιδόσεων με κινητήρα τζετ, όπως το Kizilelma και το Anka 3. Αυτά ήδη κάνουν δοκιμές μεταφοράς όπλων, τόσο αέρος-εδάφους και σε λίγο και αέρος-αέρος, ενώ δηλώνεται πως θα εξοπλιστούν και με δικά τους ραντάρ τεχνολογίας AESA αλλά και θα αποκτήσουν ικανότητες συνεργατικών επιχειρήσεων.
Τουρκική επίδειξη με πτήση σε σχηματισμό δύο Anka 3 – βίντεο
Έτσι είναι σημαντικό για την ελληνική Πολεμική Αεροπορία η οποία αυτή τη στιγμή διατηρεί ποιοτικό πλεονέκτημα με τα F-16 Viper, τα Rafale και σε κάποια χρόνια και με τα F-35, να παρακολουθήσει στενά τις εξελίξεις για συνεργατικές επιχειρήσεις με μη επανδρωμένα, μετέχοντας αν είναι δυνατόν στα σχετικά προγράμματα ερευνών και δοκιμών. Έστω και αν αυτά είναι σε αρχικό στάδιο, αλλά όπως αναφέραμε, παρουσιάζουν τόσο γοργό ρυθμό εξέλιξης, που μπορεί να τα καταστήσει “ώριμα”, πολύ πιο σύντομα από ότι νομίζουμε.
Άρα η δική μας εκδήλωση ενδιαφέροντος, με οποιοδήποτε τρόπο, ακόμη και με προκήρυξη κάποιου προγράμματος από το ΕΛΚΑΚ, για μια βασική λειτουργία συνεργασίας ενός μεσαίου μη επανδρωμένου με ένα επανδρωμένο μαχητικό είναι αναγκαία. Για παράδειγμα αν μπορεί ένα ελληνικό F-16 ή Rafale, κρατώντας τους δικούς του αισθητήρες “κλειστούς” αλλά εφοδιασμένο με ένα ατρακτίδιο τηλεπικοινωνιών, να λάβει απευθείας εικόνα πεδίου από ένα μη επανδρωμένο που θα πετά εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, αυτό θα πολλαπλασιάσει τα σενάρια αξιοποίησης του, το επίπεδο ασφάλειας του, άρα και την μαχητική του απόδοση. Πόσο μάλλον αν μπορεί το ίδιο μαχητικό να “τηλεχειριστεί” και να αναθέσει “αποστολές” σε ένα πιο εξελιγμένο drone!
