Σε συνέχεια του χθεσινού μας άρθρου, όπου -για πολλοστή φορά- διαβλέπαμε τη σύσφιξη των σχέσεων της Τουρκίας με ΗΠΑ, Ισραήλ και Γαλλία αλλά και προβληματιζόμαστε με την ανακοίνωση περί «στρατηγικής» συνεργασίας ΗΠΑ-Ουάσιγκτον, είχαμε εκ νέου εξελίξεις, που μας επιβεβαιώνουν.
Μεγαλώνει η… απομόνωση της Τουρκίας, τώρα συμφωνία «στρατηγικής συνεργασίας» με τις ΗΠΑ
Όπως μεταδίδει και το Reuters, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ δήλωσε προς το αμερικανικό Κογκρέσο πως μια πιθανή πώληση μαχητικών F-16 στην Τουρκία (το πιο πρόσφατο από τα πολλά τουρκικά αιτήματα εξοπλισμών), είναι «συμβατή με τα συμφέροντα των ΗΠΑ σχετικά με την εθνική τους ασφάλεια, ενώ εξυπηρετεί και την ενότητα του ΝΑΤΟ».
H σχετική επιστολή που απευθύνεται στον βουλευτή των Δημοκρατικών Frank Pallone (είναι φιλέλληνας), αναγνωρίζει τις δυσκολίες που έχει προκαλέσει η επιλογή των S-400 από την Τουρκία και δηλώνει πως το υπουργείο “τηρεί τις δεσμεύσεις περί κυρώσεων σύμφωνα με την νομοθεσία CAATSA” και πως παροτρύνει την Άγκυρα να μην κρατήσει τους S-400 και να αποφύγει κάθε άλλη προμήθεια ρωσικού αμυντικού υλικού. Όμως η επιστολή διαπιστώνει πως η έξωση της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35 και οι λοιπές κυρώσεις είναι “σημαντικές” και “τίμημα που πλήρωσε”.
Ταυτόχρονα όμως αναγνωρίζει στην Τουρκία ρόλο «σημαντικό στην αποτροπή αρνητικών επιρροών στην περιοχή» εννοώντας τη Ρωσία. Και θυμίζει τα γνωστά επιχειρήματα, ότι δηλαδή η Τουρκία διατηρεί τον 2ο μεγαλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ, μετέχει σε σημαντικές νατοϊκές αποστολές, στηρίζει την Ουκρανία κ.λπ. Έτσι, καταλήγει, πως η αμερικανική κυβέρνηση πιστεύει ότι «υπάρχουν μακροπρόθεσμα συμφέροντα για την ενότητα του ΝΑΤΟ και την επαύξηση των δυνατοτήτων του, όπως και εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ, ασφαλείας, οικονομικά και εμπορικά, που θα στηριχθούν από τις κατάλληλες αμυντικές συναλλαγές ΗΠΑ-Τουρκίας».
Την επιστολή υπογράφει η Naz Durakoglu, βοηθός υφυπουργού Εξωτερικών για νομοθετικά ζητήματα, η οποία είναι και τουρκοαμερικανικής καταγωγής. H ίδια είχε υπερασπιστεί στο Κογκρέσο την αλλαγή πολιτικής σε ότι αφορούσε την υποστήριξη του αγωγού East Med, με τους Ελληνοαμερικανούς βουλευτές Γκας Μπιλιράκη και Νικόλ Μαλλιωτάκη να της απευθύνουν επιστολή το Φεβρουάριο. Επισημαίνοντας της πως αυτή η μεταστροφή υποβοηθά την αρνητική επιρροή Ρωσίας, Τουρκίας και Ιράν στην ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης.
Τι σημαίνει η επιστολή Durakoglu προς το Κογκρέσο; Αν και η οποιαδήποτε σημαντική πώληση οπλικών συστημάτων προς την Τουρκία πρέπει να έχει την έγκριση του, είναι εμφανές πως η κυβέρνηση Μπάιντεν δίνει το «πράσινο φως» για κάτι τέτοιο, και ειδικά για την πώληση 40 F-16 Block 70 όπως και πιθανά την αναβάθμιση άλλων 80 που είχε αιτηθεί η Άγκυρα. Μια τέτοια ευμενής στάση επηρεάζει αλλά βέβαια δεν προδικάζει τη στάση των Δημοκρατικών βουλευτών και γερουσιαστών. Είναι όμως ενδεικτική -όπως κάθε τέτοια ανακοίνωση στις ΗΠΑ- πως έχει ξεκινήσει η σχετική προεργασία συζητήσεων και διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης και Κογκρέσου.
Θα δούμε την εξέλιξη στους επόμενους μήνες, επισημαίνοντας πως τον Νοέμβριο έχουμε ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ. Εκεί θα επανεκλεγούν όλοι οι βουλευτές και το ένα τρίτο των γερουσιαστών, οπότε το νέο Κογκρέσο που θα προκύψει θα έχει σημαντικές αλλαγές στη σύνθεση του. Καθώς προβλέπεται σαρωτική νίκη των Ρεπουμπλικανών, θα είναι ενδιαφέρον να δούμε αν θα «επιβιώσει» το σημερινό φιλοελληνικό μπλοκ που στηρίζει την Αθήνα στο Κογκρέσο. Έτσι ο βουλευτής Γκας Μπιλιράκης θα διεκδικήσει εκ νέου την έδρα του στη Φλόριδα, η Νικόλ Μαλλιωτάκη και η Carolyn Maloney θα δώσουν μάχη στη Νέα Υόρκη, και ο Κρις Πάππας στο Νιου Χαμσάιρ και ο Pallone στο Νιου Τζέρσι. Ευτυχώς ο γερουσιαστής Bob Menendez συνεχίζει τη θητεία του.
