Έντονα αρνητικές για το μέλλον της Ουκρανίας είναι οι πρώτες αναφορές σχετικά με την προτεινόμενη συμφωνία από τις ΗΠΑ, για “κοινή εκμετάλλευση των σπάνιων γαιών” της χώρας. Ένα προσχέδιο της συμφωνίας ήδη υποβλήθηκε στην κυβέρνηση του Κιέβου, με τον Ζελένσκι να την απορρίπτει καθώς, όπως είπε “δεν διασφαλίζει τα συμφέροντα και την ασφάλεια μας”.
Η αρχική άρνηση προκάλεσε ήδη τις αντιδράσεις του Λευκού Οίκου που -μέσω αξιωματούχου του- χαρακτήρισε “κοντόφθαλμη” την στάση Ζελένσκι, λέγοντας πως “οι στενές οικονομικές σχέσεις Ουκρανίας-ΗΠΑ θα αποτελούν την καλύτερη εγγύηση έναντι κάθε μελλοντικής απειλής”.
Σύμφωνα με την βρετανική εφημερίδα The Telegraph, η συμφωνία προβλέπει την ίδρυση ενός κοινού αναπτυξιακού ταμείου, το οποίο όμως δεν θα ελέγχει μόνο την εξόρυξη σπάνιων γαιών στην Ουκρανία, αλλά και το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, τους λιμένες της χώρας και άλλες κρίσιμες υποδομές! Μάλιστα η συμφωνία θα ρυθμίζεται με βάση το δίκαιο της πολιτείας της Νέας Υόρκης, οπότε η Ουκρανία σε περίπτωση διαφωνίας θα πρέπει να αναζητήσει επίλυση σε αμερικανικά δικαστήρια.
Το προσχέδιο προβλέπει πως οι ΗΠΑ θα έχουν το 50% όλων των εσόδων του ταμείου, όπως και το 50% της οικονομικής αξίας όλων των σχετικών αδειοδοτήσεων εκμετάλλευσης που θα πάρουν άλλα μέρη, ενώ οι ΗΠΑ θα έχουν δικαίωμα “πρώτης πληρωμής”, αλλά και δικαίωμα βέτο σε κάθε τέτοια αδειοδότηση. Αυτό σημαίνει πως η Ουάσιγκτον θα επιλέγει και ποιες εταιρείες και διεθνείς όμιλοι θα αναλάβουν την εκμετάλλευση των πόρων της Ουκρανίας, προφανώς ευνοώντας εκείνες αμερικανικών συμφερόντων.
Στην πράξη αν μια τέτοια συμφωνία υπογραφεί και με αυτό το περιεχόμενο, οι ΗΠΑ θα ελέγχουν σχεδόν το σύνολο των φυσικών πόρων και μεγάλων σχετικών υποδομών της Ουκρανίας, σε λογική αποικιοκρατίας. Η οποία, δεν περιλαμβάνει και εγγυήσεις ασφαλείας, παρά μόνο την υπόθεση πως “αφού επενδύουμε εντός Ουκρανίας, αυτό αρκεί για να αποτρέψει κάθε εξωτερική απειλή”. Την ιδέα αυτή είχε και ο Ζελένσκι, ώστε να “κολακεύσει” την λογική Τραμπ περί “επιστροφής στις ΗΠΑ των όσων έχουν ξοδευτεί στην Ουκρανία” αλλά μάλλον δεν περίμενε τέτοιους όρους.
Σύμφωνα με τον Telegraph, το προσχέδιο επιβάλλει στην Ουκρανία αποζημιώσεις υπέρ των ΗΠΑ, που ως ποσοστό του ΑΕΠ της χώρας, είναι μεγαλύτερο από τις κυρώσεις που είχαν επιβληθεί από τους Συμμάχους στην Γερμανία το 1919, με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών!
Ένα από τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ουκρανία είναι και το μέχρι πότε θα πρέπει να “πληρώνει”. Ο Τραμπ έχει αναφέρει πως οι ΗΠΑ έχουν ξοδέψει 300 δις δολάρια σε βοήθεια, αλλά το Κογκρέσο έχει εγκρίνει 175 δις, τα οποία δεν έχουν καν φθάσει όλα στην Ουκρανία, ενώ μεγάλο μέρος τους πήγε σε παραγγελίες αμερικανικών όπλων, άρα εν μέρει έχει επιστραφεί στην αμερικανική οικονομία. Οπότε αν η κυβέρνηση Τραμπ επιμείνει σε ένα τέτοιο σχέδιο, η Ουκρανία ρισκάρει να δεσμευθεί σε μια οικονομική εκμετάλλευση των πόρων της σε βάθος πολλών δεκαετιών.