To μη διαβαθμισμένο μέρος της έκθεσης του Πενταγώνου προς το Κογκρέσο όπου περιγράφονται οι προοπτικές των διμερών σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας σε σχέση με το F-35 διέρευσε στον τύπο κι έτσι έχουμε την ευκαιρία να βγάλουμε αρκετά συμπεράσματα.
Σε πρώτη φάση επιβεβαιώνεται η θέση και η στάση που είχαμε υιοθετήσει εξ αρχής ως Π&Δ για το θέμα των F-35 σε σχέση με το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα S-400. Από την αρχή είχαμε επισημάνει και εκθέσει αναλυτικά για ποιους λόγους θα ήταν εν ολίγοις αδύνατο οι ΗΠΑ να πουλήσουν στην Τουρκία F-35 και ταυτόχρονα να ανεχτούν την αγορά εκ μέρους της των S-400.
Αν και η θέση αυτή της Π&Δ λοιδορήθηκε από πολλούς, κάποιες φορές με μία κάποια επιχειρηματολογία αλλά συνήθως με απίθανα στοιχεία επιπέδου «να δείτε ότι στο τέλος θα τα πάρουν», φαίνεται ότι τα προβλήματα που απορρέουν από την ταυτόχρονη κατοχή αυτών των δυο συστημάτων είναι 100% αληθινά.
Σύμφωνα με την μη διαβαθμισμένη περίληψη δύο σελίδων που προετοιμάστηκε για τα μέλη του Κογκρέσου και διέρευσε στον τύπο, όπως μεταδίδει το Bloomberg News, «παρόλο που η Τουρκία είναι σημαντικός εταίρος προγράμματος, επενδύοντας περισσότερα από 1,25 δισεκατομμύρια δολάρια στο αεροσκάφος F-35 από τότε που ξεκίνησε η φάση ανάπτυξής του το 2002, η κυβέρνηση θα επανεξετάσει τη συνεχιζόμενη συμμετοχή της Τουρκίας ως έναν από τα 8 συνεταίρους αν επιμείνει να προχωρήσει με την αγορά των S-400».
Στην έκθεση αναφέρεται επιπλέον ότι «Η τουρκική κυβέρνηση έχει δηλώσει δημόσια κι επανειλημμένα ότι έχει υπογράψει συμφωνία για την προμήθεια του συστήματος S-400 με προοπτική αρχικών παραδόσεων ακόμα και από τον Ιούλιο του 2019.»
Επιπλέον τονίζεται ότι «Η τουρκική βιομηχανία κατασκευάζει ανταλλακτικά κι εξαρτήματα για το αεροσκάφος για όλες τις παραλλαγές και όλους τους πελάτες του F-35».
Πράγματι, εκτός από το ότι η Τουρκία θα αγοράσει για την Αεροπορία της το F-35 που κατασκευάζεται από την Lockheed Martin, 10 τουρκικές εταιρείες έχουν προγραμματιστεί να παράγουν απάρτια αξίας περίπου 12 δισεκατομμυρίων δολαρίων, συμπεριλαμβανομένων βασικών εξαρτημάτων όπως η κεντρική άτρακτος και ορισμένα εξαρτήματα των σκελών προσγείωσης. Για ορισμένα αντικείμενα, όπως την κεντρική οθόνη του πιλοτηρίου, η Τουρκία είναι ο μοναδικός προμηθευτής αυτή τη στιγμή.
Υπενθυμίζεται ότι η νομοθεσία που πέρασε προέβλεπε ότι δεν θα γίνονται παραδόσεις F-35 στην Τουρκία (πρακτικά μιλάμε για επίσημο εμπάργκο όπλων εντός του ΝΑΤΟ!) μέχρι την διαβίβαση της έκθεσης στο Κογκρέσο, πράγμα που έγινε νωρίτερα αυτό το μήνα αλλά δεν είχε διαρεύσει κάτι στην δημοσιότητα με αποτέλεσμα ορισμένοι να… αισθάνονται μία κάποια νευρικότητα.
Η Τουρκία, την οποία η έκθεση αποκαλεί παρόλαυτά «κρίσιμο σύμμαχο του ΝΑΤΟ (σ.σ. NATO key ally)», έχει ακόμα περίπου δύο χρόνια μέχρι να παραλάβει τα πρώτα της F-35 σε τουρκικό έδαφος, καθώς τα δυο πρώτα που παρέλαβε παραμένουν στις ΗΠΑ. Έχει ήδη εγκρίνει την αγορά 30 από συνολικά 100 μαχητικά αεροσκάφη του τύπου.
Το ρωσικό S-400 σχεδιάστηκε για να καταρρίπτει τα αεροσκάφη των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ σε μεγαλύτερες εμβέλειες και υψόμετρα εμπλοκής σε σχέση με παλαιότερης τεχνολογίας συστήματα.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν επανηλλειμένα εκφράσει ανησυχίες ότι η ευαίσθητη τεχνολογία του F-35 που σχεδιάστηκε για να αποφεύγει αντιαεροπορικά συστήματα της κατηγορίας του S-400, θα μπορούσε να διαρεύσει και να χρησιμοποιηθεί για τη βελτίωση του ρωσικού συστήματος αεράμυνας εάν η Τουρκία αποκτήσει και τα δύο συστήματα.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Ουάσινγκτον αυτό το μήνα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε ότι η χώρα του ζήτησε να αγοράσει αμερικανικά συστήματα Patriot, αλλά ποτέ δεν εξασφάλισε θετική απάντηση από τις ΗΠΑ.
Σε σχετική ερώτηση απάντησε κατηγορηματικά ότι δεν υπάρχει επιστροφή στη συμφωνία για την προμήθεια S-400, αλλά άφησε την πόρτα ανοιχτή για να αγοράσει αμερικανικό υλικό στο μέλλον. Συγκεκριμένα είχε δηλώσει ότι «η τρέχουσα συμφωνία είναι μια συμφωνία που έχει ολοκληρωθεί (done deal)- δεν μπορώ να την ακυρώσω. Αλλά χρειάζομαι περισσότερα. Προτιμώ να αγοράσω από τους συμμάχους μου.»
Αξίζει για την Τουρκία να χάσει τα F-35A, προκειμένου να παραλάβει τους S-400;