Η Σοβιετική Πολεμική Αεροπορία επιθυμούσε έως το 1940 να εντάξει στο στόλο της ένα ταχύ μεσαίο βομβαρδιστικό για την υποστήριξη νέων επιθετικών τακτικών του Κόκκινου Στρατού. Έτσι προέκυψε ήταν το Tupolev Tu-2 το οποίο πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις 29 Ιανουαρίου του 1941, ενώ το πρώτο της μαζικής παραγωγής βγήκε από το εργοστάσιο το Μάρτιο του επομένου έτους. Αποδείχτηκε ένα από τα σημαντικότερα αεροσκάφη του είδους του – μαζί ασφαλώς με το Petlyakov Pe-2 – κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έχοντας εξαιρετικό σχεδιασμό και πολλές δυνατότητες. Μετά την ίδρυση του ΝΑΤΟ το 1949, το Τu-2 έλαβε την ονομασία «νυχτερίδα».
Ο εξαιρετικός κινητήρας Μ-82
H ιστορία του ξεκινάει σε ένα από τα καλύτερα εργοστάσια κατασκευής κινητήρων της ΕΣΣΔ, το Perm No.19 στο οποίο, τιμής ένεκεν, δόθηκε το όνομα του Στάλιν. Το 1938, οι επικεφαλής του προσωπικού κηρύχθηκαν «εχθροί του λαού» και κατέληξαν φυλακισμένοι. Στη δύσκολη περίοδο που ακολούθησε (1939-1940), ο A.D. Shvetsov διορίστηκε τεχνικός διευθυντής. Με την πρωτοβουλία του κυρίου σχεδιαστού I.P. Evich, γεννήθηκε εκεί ο M-82, όπου αποτέλεσε το βασικό κινητήρα του Tu-2. Το κύριο χαρακτηριστικό αυτού του δεκατετρακύλινδρου αστεροειδούς διπλής σειράς ήταν η κοντύτερη διαδρομή εμβόλου, κάτι το οποίο μείωσε τη συνολική διάμετρο του κινητήρα από 1.375 σε 1.260 χλστ.
Το 1940, ο M-82 πέρασε επιτυχώς τις κρατικές δοκιμές και μπορούσε πλέον να τεθεί σε μαζική παραγωγή. Αποδείχθηκε αξιόπιστος, εύκολος στη χρήση και ανθεκτικός στα πεδία των μαχών. Το Δεκέμβριο του 1942 δημιουργήθηκε ο αναβαθμισμένος M-82F, και το 1943 βγήκε στην παραγωγή ο M-82FN, ο πρώτος σοβιετικός κινητήρας όπου διέθετε σύστημα άμεσου ψεκασμού καυσίμου στους κυλίνδρους αντί για καρμπυρατέρ (από την 1η Απριλίου του 1944, οι κινητήρες του Shvetsov έγιναν ευρύτερα γνωστοί ως ASh. Έτσι μετονομάστηκαν σε ASh-82).
Οι M-82 δοκιμάστηκαν αρχικώς στο αεροσκάφος 103, το κατοπινό Tu-2. Πριν καν ολοκληρωθούν τα στάδια αξιολόγησης το Φεβρουάριο του 1941 και προτού εκδοθεί επίσημη απόφαση, η Επιτροπή της Αεροπορικής Βιομηχανίας (NKAP) εκκίνησε το πρόγραμμα της μαζικής παραγωγής του, εν γνώσει και του Κεντρικού Γραφείου Σχεδιασμού (TsKB).
Στις 17 Ιουνίου του 1941 εκδόθηκε η διαταγή της έναρξης παραγωγής του 103 και πέντε ημέρες αργότερα άρχισε ο πόλεμος. Η ταχεία προέλαση των Γερμανών επιτάγχυνε τις διαδικασίες εκκένωσης του εργοστασίου που μεταφέρθηκε στο Omsk. Ο Tupolev ανέλαβε τη συγκρότηση και οργάνωση ενός τεράστιου συγκροτήματος που απαιτούσε κεντρικά κτίρια συνολικής επιφανείας 30.000 τετ. μέτρων περίπου, δευτερεύοντα συμπληρωματικά άνω των 10.000 τετ. μέτρων, εργοστασιακό αεροδρόμιο, χώρο με 60 κοιτώνες εργατικού προσωπικού, εγκατάσταση δικτύων παροχής ρεύματος, θέρμανσης, νερού, τομείς σιτισμού και άλλα τέτοια, δευτερευούσης μεν σημασίας, αλλά εξίσου σημαντικά και χρονοβόρα.
Διαταγές για την έναρξη της παραγωγής του «103»
Βάσει των κυβερνητικών εντολών, το εργοστάσιο όφειλε να φτιάξει 45 αεροσκάφη εντός του τελευταίου τριμήνου του 1941. Ο Tupolev προνόησε ώστε να υπάρχουν σε κάθε τομέα ειδικοί με άριστες γνώσεις των χαρακτηριστικών του 103 για να είναι σε θέση να επιλύουν προκύπτοντα προβλήματα επί τόπου, χωρίς να χρειάζεται να καλούν προσωπικό από το γραφείο σχεδιασμού και να χάνεται πολύτιμος χρόνος. Το Σεπτέμβριο του ιδίου έτους ξεκίνησε η κατασκευή των κυρίων μονάδων του αεροπλάνου.
H συνέχεια στο Military History