Με την Τουρκία να έχει εμφανιστεί ως ο βασικός υποστηρικτής του νέου συριακού καθεστώτος του Αλ Σαράα, πλέον όπως φαίνεται προωθείται μεταξύ των δύο χωρών, διακανονισμός σχετικά με τα όρια της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης κάθε χώρας! Το ζήτημα εδώ είναι πως η Τουρκία ενθέτει στη δική της διαπραγμάτευση και την ΑΟΖ του κυπριακού ψευδοκράτους της Βορείας Κύπρου, αλλά τελικά και την ΑΟΖ της Κύπρου!
Όπως καταγράφει το Nordic Monitor, παραθέτοντας επιστολή του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, προς το γραφείο του προέδρου της Τουρκικής Βουλής, υπάρχει σε εξέλιξη η συγκεκριμένη μυστική διαπραγμάτευση με τη Συρία, ενώ διαβεβαιώνεται πως δεν ισχύει καμμία δέσμευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία μέσω της αντιπροέδρου της Κομισιόν, Κάγια Κάλλας, είχε ζητήσει από την Άγκυρα να μην προχωρήσει σε τέτοιο σχεδιασμό.
Η εξέλιξη αυτή έχει μεγάλη σημασία καθώς το ψευδοκράτος έχει από το 2011 συνάψει συμφωνία με την Τουρκία για τη μεταξύ τους οριογραμμή ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας. Προφανώς την τουρκοκυπριακή διεκδίκηση και οριοθέτηση αναγνωρίζει μόνο η Τουρκία, ενώ το νόμιμο κυπριακό κράτος και η Ελλάδα την έχουν καταγγείλει. Μάλιστα το ψευδοκράτος, έχει “αδειοδοτήσει” την Τουρκία για έρευνες υδρογονανθράκων στην “δική του” ΑΟΖ, οι οποίες γίνονται από το 2013 έως σήμερα, παρά τις διαμαρτυρίες της Λευκωσίας.
Στη συνέχεια η Τουρκία αρνείται την κυπριακή οριοθέτηση ΑΟΖ, καθώς θεωρεί πως όλη η νήσος δεν μπορεί να έχει την μέγιστη επιρροή που επιτρέπει η διεθνής νομοθεσία (Δίκαιο της Θάλασσας του 1982). Περαιτέρω, το ψευδοκράτος διεκδικεί μια (παράνομη όπως και το ίδιο), ΑΟΖ που περικλείει πάνω από την μισή Κύπρο!
Έτσι η Τουρκία απειλεί την Λευκωσία που έχει παραχωρήσει δικά της θαλάσσια “οικόπεδα” εντός της ΑΟΖ της για αντίστοιχες έρευνες, καθώς όπως είπαμε αρνείται να αναγνωρίσει την κυπριακή ΑΟΖ και θεωρεί πως μεγάλο μέρος, της ανήκει. Η Κύπρος από την πλευρά της έχει ήδη έχει καταφέρει συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ με Αίγυπτο, Λίβανο και Ισραήλ, ενώ δεν είχε πετύχει κάτι αντίστοιχο με την Συρία του Άσαντ, όπου με το ξέσπασμα του εκεί εμφυλίου, κάθε νέα προσπάθεια δεν είχε νόημα.
Έτσι εδώ, ο ειδικός διακανονισμός Τουρκίας-Συρίας για ΑΟΖ (με την συριακή ακτογραμμή να είναι ακριβώς έναντι, ανατολικά της Κύπρου), εφόσον εξελιχθεί, θα επιχειρήσει να “τακτοποιήσει”, το σύνολο των διαφορών αυτών. Με την Συρία να αναγνωρίζει και την τουρκική αντίληψη για το πως οριοθετείται η ΑΟΖ όλης της Κύπρου, αλλά και αναγνωρίζοντας (έμμεσα ή άμεσα) μια ΑΟΖ του ψευδοκράτους.
Νέα περίπτωση “Λιβύης”, αλλά τώρα στην ανατολική Μεσόγειο
Σε επόμενο στάδιο, μια πιθανή τουρκοσυριακή συμφωνία για ΑΟΖ ανοίγει το δρόμο να ξαναδούμε “σκηνικό Λιβύης”. Δηλαδή, εφόσον Τουρκία και Συρία δημιουργήσουν μεταξύ τους μια οριοθέτηση, όπως δηλαδή το εξωφρενικής ρύθμισης τουρκολιβυκό μνημόνιο, τότε η Συρία να παραχωρήσει δικαιώματα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων σε τουρκικά συμφέροντα, όπως δηλαδή έκανε πολύ πρόσφατα η Λιβύη, με την τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαιού TPAO.
Επισημαίνουμε εδώ πως η νόμιμη κυπριακή κυβέρνηση έχει ήδη ανακαλύψει κοιτάσματα φυσικού αερίου στην δική της ΑΟΖ, μετά από έρευνες διεθνών πετρελαϊκών εταιρειών, ενώ είναι πολύ πιθανό στο θαλάσσιο χώρο μεταξύ Κύπρου και Συρίας να υπάρχουν επίσης μεγάλα αποθέματα. Καθώς η ευρύτερη περιοχή, στο νότιο κομμάτι της, έχει ήδη αναδείξει τα μεγάλα πεδία φυσικού αερίου “Λεβιάθαν” και “Ζορ”, Ισραήλ και Αιγύπτου, και πολλά ακόμη. Άρα η επιδιωκόμενη τουρκοσυριακή τακτοποίηση περί ΑΟΖ και η πιθανή εκμετάλλευση της περιοχής, ίσως έχει και πολύ σημαντικό οικονομικό σκέλος σε επόμενα χρόνια.
Το συμπέρασμα είναι το εξής: Η Τουρκία στη Μεσόγειο διεκδικεί δυναμικά όχι μόνο τη δική της ΑΟΖ βασισμένη σε τελείως παράδοξες και μόνο για δική της ωφέλεια ερμηνείες (ότι τα νησιά του Αιγαίου δεν έχουν κανένα δικαίωμα ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας, ότι η Κύπρος έχει περιορισμένο δικαίωμα), αλλά ανακαλύπτει και καλλιεργεί σχέσεις με τις πιο ασταθείς χώρες της περιοχής, δηλαδή τη Λιβύη και την Συρία, προσφέροντας τους διπλωματική, στρατιωτική και οικονομική στήριξη, με αντάλλαγμα τις μεταξύ τους οριοθετήσεις θαλασσίων ζωνών.
Τις οποίες οριοθετήσεις, μετά υποβάλλουν σε διεθνείς οργανισμούς, περιμένοντας όχι κάποια “νομιμοποίηση” (αυτό δεν μπορεί να συμβεί εφόσον υπάρχουν οι ελληνικές, κυπριακές, αιγυπτιακές κ.ο.κ. δηλωμένες αντιρρήσεις), αλλά κυρίως για να δημιουργηθεί μια παγιωμένη κατάσταση στο διηνεκές, που κάποια στιγμή θα αποκτήσει “βάρος”. Ότι δηλαδή έχει κάνει και με την κατάληψη και κατοχή της μισής Κύπρου από το 1974, όπου αν και παραμένει έως σήμερα απονομιμοποιημένη, έχει υποχρεώσει σε ατέρμονες διαπραγματεύσεις για “επίλυση”, την νόμιμη κυπριακή κυριαρχία…
