Συνέντευξη στον Βασίλη Νέδο, από την Καθημερινή
Το πρώτο F-35 της Πολεμικής Αεροπορίας θα είναι έτοιμο στα τέλη του 2028 με βάση τις τρέχουσες συνθήκες, αποκαλύπτει στην «Κ» ο αντιπρόεδρος της Lockheed Martin, Γκάρι Νορθ, ο οποίος βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες στην Ελλάδα. Ο κ. Νορθ θεωρεί ότι τα μη επανδρωμένα συστήματα δεν θα αντικαταστήσουν την ανθρώπινη δυνατότητα, ενώ εκτιμά ότι η συμμετοχή της εγχώριας βιομηχανίας στο F-35 θα αγγίξει το 25%, κάτι που ζητεί και η Αθήνα.
– Ποιο είναι το τρέχον χρονοδιάγραμμα για τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα F-35 και ποια είναι τα επόμενα βήματα που πρέπει να περιμένουμε;
– Η Ελλάδα είναι το 19ο κράτος που συμμετέχει στο πρόγραμμα F-35, ευθυγραμμιζόμενη με αρκετές ευρωπαϊκές χώρες για την περαιτέρω ενίσχυση της παγκόσμιας αεροπορικής ισχύος και της ασφάλειας του 21ου αιώνα. Η Πολεμική Αεροπορία (Π.Α.), το Γραφείο Κοινού Προγράμματος και η Lockheed Martin ξεκίνησαν επίσημα το ελληνικό πρόγραμμα F-35 τον Μάιο.
Η παραγωγή ελληνικών αεροσκαφών ξεκινάει στην παρτίδα 20, για την οποία έχει ξεκινήσει η μακροχρόνια προμήθεια. Η πλήρης παραγωγή έχει προγραμματιστεί για το 2027, με την πρώτη παράδοση να αναμένεται προς το παρόν στα τέλη του 2028.
– Πώς θα μπορούσε το F-35 να βελτιώσει τη διαλειτουργικότητα με τα υπάρχοντα και τα σχεδιαζόμενα συστήματα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων;
– Οι πλατφόρμες της Lockheed Martin, συμπεριλαμβανομένων των νέων ανθυποβρυχιακών ελικοπτέρων MH-60R, των αναβαθμισμένων F-16 Viper και των υφιστάμενων F-16, C-130 και S-70B, παρέχουν στην Ελλάδα εκτεταμένες δυνατότητες για αεροπορικές, χερσαίες και θαλάσσιες επιχειρήσεις. Μαζί με τα μελλοντικά F-35 και τα ελικόπτερα UH-60M Black Hawk, αυτές οι δυνατότητες θα ενισχύσουν σημαντικά την αποτρεπτική ικανότητα της Ελλάδας.
Με την άνευ προηγουμένου ικανότητα του F-35 να συνδυάζει πληροφορίες πεδίου μάχης και τεχνολογία και να τη μοιράζεται ακαριαία σε κάθε τομέα, η Π.Α. θα έχει ένα συντριπτικό πλεονέκτημα σε δυνατότητες έναντι των εναλλακτικών λύσεων. Το F-35 δεν αυξάνει μόνο τη διαλειτουργικότητα εντός της Π.Α., αποτελεί επίσης ακρογωνιαίο λίθο για τη διαλειτουργικότητα με το ΝΑΤΟ. Η αυξανόμενη παρουσία του F-35 σε όλη την Ευρώπη αποτελεί ένα ισχυρό παράδειγμα αποτροπής που βασίζεται στη συμμαχία και θέτει τα θεμέλια για την επόμενη γενιά αεροπορικής ισχύος του ΝΑΤΟ και των συμμαχικών κρατών.
– Τονίζετε ότι το F-35 είναι το μόνο μαχητικό 5ης γενιάς που διατίθεται αυτήν τη στιγμή. Με την εκτεταμένη καριέρα σας στην αμερικανική αεροπορία, πώς φαντάζεστε την ανάπτυξη ενός αεροσκάφους 6ης γενιάς;
– Πέταξα περισσότερες από 4.700 ώρες με την πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ, κυρίως με αεροσκάφη 3ης και 4ης γενιάς, όπως τα F-4G, F-15 και F-16. Οι δυνατότητες 5ης γενιάς που βλέπω στο F-35 σήμερα παρέχουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε σχέση με το αεροσκάφος 4ης γενιάς που πέταξα. Ταυτόχρονα, το F-35 κάνει αεροσκάφη όπως το F-16 ακόμη πιο αποτελεσματικά, μοιράζοντας πληροφορίες για τον χώρο μάχης. Καθώς κοιτάμε προς την επόμενη γενιά, η Lockheed Martin είναι σε θέση –χρησιμοποιώντας τις γνώσεις μας από την έρευνα και ανάπτυξη 6ης γενιάς– να υιοθετήσει ακόμη περισσότερες αναβαθμίσεις που αλλάζουν τα δεδομένα στο F-35. Το αεροσκάφος έχει σχεδιαστεί για συνεχείς αναβαθμίσεις και, μέσω συνεχών ενημερώσεων λογισμικού και υλικού και βελτιώσεων στην αποτελεσματικότητα, συνεχίζει να προσθέτει δυνατότητες για να αντιμετωπίζει τις εξελισσόμενες απειλές. Αυτές οι αναβαθμίσεις θα ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τα πλεονεκτήματα του F-35.
– Πιστεύετε ότι ο αυξανόμενος ρόλος των μη επανδρωμένων συστημάτων στον αεροπορικό τομέα θα μπορούσε τελικά να μειώσει –ή και να αντικαταστήσει– το στοιχείο της ανθρώπινης ικανότητας;
– Βλέπω τα μη επανδρωμένα συστήματα να ενισχύουν την ανθρώπινη ικανότητα και οι πιλότοι των F-35 θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο σε αυτήν την εξέλιξη. Το F-35 βρίσκεται σε μοναδική θέση για να ηγηθεί του μέλλοντος της ομαδικής εργασίας με επανδρωμένο και μη επανδρωμένο αεροσκάφος, δημιουργώντας μια ισχυρή, ενοποιημένη δύναμη. Επιτρέπει στις συμμαχικές δυνάμεις να επεκτείνουν την εμβέλεια των δικτυωμένων αισθητήρων, να αυξήσουν την ανθεκτικότητα των συστημάτων που θα χειρίζονται άνθρωποι και να παρέχουν συλλογή, συνδυασμό και διανομή δεδομένων για ενημερωμένη, γρήγορη λήψη αποφάσεων και τακτική εκτέλεση. Το F-35 μοιράζεται με ασφάλεια κρίσιμες πληροφορίες στόχευσης και συντονίζει την ισχύ πυρός τόσο από επανδρωμένα αεροσκάφη όσο και από μαχητικά drones για να κυριαρχήσει στον σύγχρονο χώρο μάχης. Χρησιμεύει ως ο κεντρικός κόμβος στον ουρανό, επιτρέποντας την ειρήνη μέσω της ισχύος στον 21ο αιώνα.
– Έχοντας υπηρετήσει στον Ειρηνικό, που θεωρείται το γεωπολιτικό κέντρο βάρους του 21ου αιώνα, πώς αξιολογείτε την άνοδο της γεωπολιτικής αντιπαλότητας στην περιοχή, ειδικά τώρα που η Κίνα έχει σημαντικές δυνατότητες;
– Δεν φοράω στολή από το 2012, αλλά εξακολουθώ να έχω τακτικά συζητήσεις με ηγέτες της παγκόσμιας αεροπορίας σχετικά με τις εξελισσόμενες απειλές. Με βάση αυτά που ακούω, είμαι βέβαιος ότι ο μοναδικός συνδυασμός Stealth, αισθητήρων και διαλειτουργικότητας του F-35 θα συνεχίσει να παίζει κρίσιμο ρόλο στην αποτροπή της επιθετικότητας και στην επίτευξη της ειρήνης.
– Η Lockheed Martin είναι παλιός εταίρος στην ευρωπαϊκή άμυνα. Πιστεύετε ότι υπάρχουν ευκαιρίες για συμμετοχή σε αυτό που προβλέπεται να είναι ένα πρόγραμμα επανεξοπλισμού της Ε.Ε. πολλών δισεκατομμυρίων;
– Η Ελλάδα καταβάλλει εντυπωσιακές προσπάθειες εκσυγχρονισμού για να βελτιώσει την ασφάλειά της και η Lockheed Martin τιμάται για τον ζωτικό της ρόλο στην υποστήριξη των πιο προηγμένων διαλειτουργικών δυνατοτήτων, που επιτρέπουν στην Ελλάδα να παραμένει μπροστά από τις αυξανόμενες απειλές. Το πρόγραμμα F-35 αποτελεί κινητήρια δύναμη για την οικονομική πρόοδο σε όλα τα έθνη-εταίρους και στην Ευρώπη, η Lockheed Martin δημιουργεί ένα δίκτυο από βιομηχανικούς εταίρους για να διασφαλίσουν την τοπική ικανότητα, να αυξήσουν την ολοκληρωμένη αποτροπή και να συμβάλουν στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Στην πραγματικότητα, το 25% της αξίας κάθε F-35 που κατασκευάζεται παράγεται στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα, η Lockheed Martin παραμένει αφοσιωμένη στη βιομηχανία και προσφέρει μακροπρόθεσμες συνεργασίες που περιλαμβάνουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης και επενδύσεις στην έρευνα και στον ακαδημαϊκό χώρο. Οι δραστηριότητες βιομηχανικής συνεργασίας μας στην Ελλάδα εκτείνονται σε περισσότερες από δύο δεκαετίες στο πλαίσιο των προγραμμάτων F-16 της Π.Α. και είμαστε εδώ μακροπρόθεσμα για να υποστηρίξουμε την Ελλάδα και την Ευρώπη στις πιο δύσκολες στιγμές με πλήρως διαλειτουργικές λύσεις πολλαπλών τομέων. Οικονομικά οφέλη άνω του ενός δισ. δολαρίων ΗΠΑ θα έχουν παρασχεθεί μέχρι την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος αναβάθμισης του F-16 Viper.
